Caranipun Ngesahaken Cara METODE PANALITEN

60

BAB IV ASIL PANALITEN SAHA PIREMBAGAN

A. Asil Panaliten

Jumbuh kaliyan ancasing panaliten, asil saking panaliten menika ing antawisipun inggih menika: 1. Struktur Cariyos Adhedhasar asilipun panaliten menika saged dipunmangertosi gambaran ngengingi unsur-unsur struktural saha gegayutan antawisipun unsur-unsur struktural ing salebetipun cariyos rakyat kanthi irah-irahan Panji Jayeng Tilam anggitanipun Ignatia Sri Sumirah. Unsur-unsur struktural menika ing antawisipun inggih menika tema, fakta cariyos, saha sarana sastra. Fakta cariyos menika ing antawisipun kasusun saking alur , paraga, saha latar. Wondene sarana sastra menika kasusun saking sudut pandang, saha lelewaning basa. Data-data ngengingi unsur-unsur struktural ing salebetipun cariyos rakyat kanthi irah-irahan Panji Jayeng Tilam anggitanipun Ignatia Sri Sumirah menika dipunlebetaken wonten ing tabel-tabel data. Data-data ingkang wonten ing salebetipun tabel samangke badhe kaandharaken ing salebetipun pirembagan. Data-data menika ing antawisipun kaandharaken ing ngandhap menika. a. Struktur Intrinsik Awujud Tema ing salebetipun Cariyos Rakyat Panji Jayeng Tilam Anggitanipun Ignatia Sri Sumirah Tema inggih menika dhasar pangrembakaning cariyos. Wonten ing tabel 1 ngandhap menika badhe kacawisaken tema-tema ingkang wonten ing salebetipun cariyos rakyat Panji Jayeng Tilam anggitanipun Ignatia Sri Sumirah. 61 Tabel 1. Tema ingkang Wonten ing salebetipun cariyos rakyat Panji Jayeng Tilam Anggitanipun Ignatia Sri Sumirah. No Tema A B C D E F G H I 1 Katresnan antawisipun pria kaliyan wanita ingkang sampun palakrama nanging kapisahaken amargi wonten wanita sanes ingkang tresna kaliyan salah satunggalipun pasangan. Ing pungkasan, kekalihipun menika saged pepanggihan malih.  -  -   -  - 2 Katresnanipun tiyang sepuh marang putranipun.  - - -   - -  3 Katresnan marang sedherek  - - -   - -  4 Katresnan jati ingkang boten kalairaken  - - -   - -  5 Balas dhendham  -  -   - -  Katrangan: A : Tema Tradhisional B : Tema non-tradhisional C : Tema tingkat fisik D : Tema tingkat organik E : Tema tingkat sosial F : Tema tingkat egoik G : Tema tingkat devine H : Tema utama I : Tema tambahan Kados menapa ingkang sampun dipunandharaken ing bab II bilih ing salebetipun panaliten strukturalis cariyos menika gegayutan kaliyan perkawis tema. Tema menika kaperang dados mapinten-pinten jenis. Ing antawisipun inggih menika tema tradisional, tema non -tradisional, tema tingkat fisik , tema tingkat organik , tema tingkat sosial, tema tingkat egoik , tema tingkat devine , tema utama, saha tema tambahan. Saking tabel 1 menika saged dipunmangertosi tema-tema ingkang wonten ing salebetipun cariyos rakyat Panji Jayeng Tilam anggitanipun Ignatia Sri Sumirah. Tema-tema menika ing antawisipun inggih menika: katresnan antawisipun pria kaliyan wanita ingkang sampun palakrama nanging kapisahaken amargi wonten wanita sanes ingkang tresna kaliyan salah satunggalipun pasangan. Ing pungkasan, kekalihipun menika saged pepanggihan malih. Tema katresnanipun tiyang sepuh marang putranipun, katresnan marang sedherek, katresnan jati ingkang boten kalairaken, saha tema balas dhendham. Tema-tema menika salejengipun badhe kaandharaken ing ngandhap menika. a. Katresnan antawisipun pria kaliyan wanita ingkang sampun palakrama nanging kapisahaken amargi wonten wanita sanes ingkang tresna kaliyan salah satunggalipun pasangan. Ing pungkasan, kekalihipun menika saged pepanggihan malih. Tema menika kalebet tema tradhisional amargi kados menapa ingkang sampun dipunandharaken ing bab II bilih tema tradisonal inggih menika tema ingkang sampun dangu dipunginakaken. Tema menika saged dipunpanggihaken ing salebetipun maneka warni cariyos, kalebet ugi cariyos lami. Umumipun tema- tema tradisonal menika minangka tema ingkang dipunremeni tiyang kanthi status sosial menapa kemawon, wonten ing pundi kemawon, saha kapan kemawon. Cariyos Panji menika kagolong cariyos lami saking tlatah Jawa Timur. Cariyos menika ngengingi Raden Panji Inukertapati Panji Asmarabangun kaliyan Dewi Candrakirana. Tema katresnan menika kalebet tema tradhisional ingkang asring dipunginakaken ing karya sastra lami. Tema menika boten kalebet tema non -tradhisional amargi kados ingkang kaandharaken ing bab II bilih ingkang dipunwastani tema non -tradhisional inggih menika tema satunggalipun karya ngengingi perkawis ingkang boten umum. Perkawis katresnan menika kalebet perkawis ingkang umum. Tema menika kalebet ugi tema fisik . Ing salebetipun karya sastra kanthi tema menika langkung kathah aktivitas fisik tinimbang kejiwaanipun. Langkung nengenaken mobilitas fisik tinimbang konflik kejiwaan paraga cariyosipun. Wonten ing cariyos menika kaandharaken kanthi cetha menapa-menapa kemawon aktivitas fisik ingkang dipuntindakaken dening para paraga-paraganipun ingkang gegayutan kaliyan tema menika. Wonten ing perangan sanesipun aktivitas fisik menika saged dipuntingali ing pethikanipun cariyos kados ing ngandhap menika. ............................................................................................................ Sang kusumaning ayu Dewi Candrakirana kaget dene byar wungu ingkang garwa raden Panji kok ora ana, sang Dewi anduga ingkang raka sang Panji mesthi murca saka praja. Sekala penggalihe sang Dewi bingung nyipta murcane sang Panji jalaran nawung duka. Saking judheging penggalih sang Dewi Sekartaji sigra narik patreme kersane arsa suduk sarira, jalaran rumangsa datan bisa tinilar ingkang raka. Djaka Lodang No.16, kaca 67 Saking pethikan ing nginggil menika saged dipunmangertosi kanthi cetha menapa ingkang dipuntindakaken dening Dewi Sekartaji Dewi Candrakirana. Dewi Candrakirana kagyat nalika wungu nanging boten manggihaken garwanipun. Lajeng nyipta bilih sang Panji menika murca saking praja. Penggalihipun bingung nyipta murcanipun sang Panji amargi nawung duka. Wasana Sang Dewi sigra narik patrem arsa suduk sarira, amargi rumaos boten saged tininggal dening ingkang raka. Aktifitas fusik sanesipun ingkang katindakaken dening para paraga utama menapa ugi para paraga tambahan saged dipunmangertosi ing perangan cariyos ingkang sanesipun. Kados ing pethikan ngandhap menika ugi kagambaraken aktifitas fisik ingkang katindakaken dening Dewi Sekartaji: ............................................................................................................ Ing wengi iku pinuju sepi janma para parekan cethi miwah emban wis padha turu ngalempus, wis ora ana sabawane walang ngalisik, dalasan para kadang santana iya wis padha sare kepati, malah para abdi kang padha kuwajiban jaga wengi wae ndilalahe ya wis padha turu kabeh kaya kena dayane mantra panyirepan ora ana kang kuwat nahan utawa ngampet ngantuke mula padha turu kabeh. Iya ing kaanan kaya mengkene iki kang diarep-arep dening sang Dewi Sekartaji. Bareng wis tita ora ana sabawaning janmasang Dewi kanthi alon-alon mijil saka tilamsari nulya anggeblas murca sawise bisa ambuka kori banjur embuh menyang ngendi parane ora ana janma kang weruh. Djaka Lodang No.19, kaca 51 Saking data ing nginggil menika saged dipunmangertosi bilih sasampunipun para parekan cethi tilem dalasan para santana sampun sami tilem dalasan para kadang santana ingkang ugi sami sare, sang Dewi Sekartaji alon-alon