. Kerangka Pemikiran Konseptual Penelitian

3.2 Tempat dan Waktu Penelitian

Penelitian dilakukan di wilayah Provinsi Lampung. Sebaran wilayah penelitian yang mempunyai potensi bahan baku untuk pengembangan agroindustri bioetanol mencakup 5 lima kabupaten, yaitu Kabupaten Lampung Selatan, Tulang Bawang, Lampung Utara, Lampung Timur dan Lampung Tengah. Kelima kabupaten tersebut memiliki potensi bahan baku bioetanol tersebut, yaitu ubi kayu, jagung dan tebu. Penelitian dilakukan mulai bulan November 2009 hingga April 2010, diawali dengan penelusuran sumber-sumber informasi melalui studi pustaka. Pada Gambar 7 diperlihatkan peta Provinsi Lampung Gambar 7. Peta Provinsi Lampung Bakosurtanal 2003 Keterangan Gambar: 1

2 3

4 5

Tulang Bawang Lampung Tengah Lampung Utara Lampung Selatan Lampung Timur PT MEDCO PT Sungai Budi BPPT Unit Lampung Kabupaten Industri Bioetanol berbahan baku ubi kayu

3.2 Tem m

m mpa Pene peneliti i i i an ya bioetan n o ol m Tulang B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B aw aw aw aw aw aw aw aw aw aw a a aw a a a a aw aw aw aw aw aw aw aw a aw aw aw w aw a w w w aw aw a a a w w w w w w w kabupat t te te e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n t t t t t t t t t kayu, ja a a agu gu gu gu gu u gu gu gu gu u u u u u u u gu gu u u u u u u u u u u gu u u u u u u u u u u gu u u u u u u u u u u u u u u gu u u gu g u g u u u u u u u u u u g u gu g u gu u u u u u u u u g n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n April 2 10 10 10 10 10 10 10 10 10 1 10 10 10 10 10 10 10 10 1 10 10 10 10 10 10 1 10 10 10 1 10 10 1 10 1 10 10 10 10 10 10 10 10 1 10 10 10 1 1 10 1 1 1 1 1 1 , pustaka a a a. Pa Pa Pa Pa P P P P P P P P P Pa Pa P P P P P P Pa P P P P P P P P P P a P P P P P P P P P Pa a P a P P P P P P P P P P P P P d Ketera a ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng g ng ng ng ng ng ng ng g ng n ng ng ng g g n ng g n ng ng g g g g g n ng g g g ng g ng g g g n n ng g n g n ng ng ng ng n n ng n n g g g g g g g a a a an a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka a Ka Ka Ka K Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka K K K Ka K Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka Ka K Ka Ka Ka K Ka Ka Ka Ka Ka K K Ka Ka a Ka K Ka Ka a Ka Ka a K K Ka K a Ka K b b b b b b In In In In In In In In In In I In In In In In In In In In In I I n In In n n In n n n n n In In n In n n In In In In In In In In n n n I In n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n du du du du du du d du d d d du du du d d d d du d d d d d du du du d du d d du d d du du d du d d du d d d d d d d d d d d du d d du d du du u d d du u du d d d d u d u

3.3 Teknik Pengumpulan Data

Jenis data yang digunakan dalam penelitian ini meliputi data primer dan data sekunder. Data primer diperoleh dari survai lapang dengan melakukan wawancara mendalam dan pengisian kuesioner dengan pelaku terkait, pakar dan para pengambil kebijakan yang berasal dari Instansi Pemerintah, Perguruan Tinggi, Tokoh Masyarakat dan Swasta. Pakar dalam penelitian ini adalah masyarakat yang terlibat secara langsung dalam kegiatan agroindustri bioetanol, serta kalangan masyarakat yang memiliki kompetensi yang terkait dengan permasalahan dan perkembangan agroindustri bioetanol di Provinsi Lampung. Metode yang digunakan dalam penentuan pakar adalah metode purposive sampling, yaitu dengan sengaja memilih pakar yang kompeten dan terlibat langsung dengan agroindustri bioetanol. Observasi langsung bertujuan untuk mengamati dan memetakan secara langsung potensi bahan baku bioetanol di Provinsi Lampung. Dalam penelitian ini kuisioner difungsikan sebagai alat untuk mendapatkan informasi yang terkait dengan bahan baku yang paling berpotensi, mengetahui faktor-faktor kunci pengembangan agroindustri bioetanol, mendapatkan faktor-faktor eksternal dan internal dan mengetahui sejauh mana strategi pengembangan agroindustri bioetanol yang telah dilakukan, serta memberikan masukan dalam menyusun formulasi strategi yang tepat untuk pengembangan agroindustri bioetanol di Provinsi Lampung. Data sekunder diperoleh melalui penelusuran pustaka, instansi terkait dan publikasi dari lembaga-lembaga yang relevan di lingkup provinsi lampung, seperti Badan Pusat Statistik BPS, Balitbang Kementerian Pertanian, Pemerintahan daerah setempat, Dinas Perkebunan, Badan Pusat Statistik, Instansi Penelitian BPTP, Litbang Industri, Perguruan Tinggi, Industri bioetanol, dan Petani. Adapun responden yang diwawancarai untuk mengisi kuesioner adalah sebagai berikut Tabel 1

3. .

.3 T da d a ata s w w wa wa a a a a a a a a a a a a a a a a a a wa wa wa wa wa wa wa wa w wa w w wa w w w w w w w wa w w w w wa wa wa w wa wa w w w w w w w wa wa wa w w w wa a w w a w w w w pa a a a a a a a ra ra ra ra ra ra ra ra ra ra ra ra ra ra ra ra ra r r ra ra r r ra ra ra ra ra r ra ra r ra ra a ra ra ra ra a a r r r r a a a a p p T T T Ting ng ng ng ng ng ng ng ng ng g ng ng ng g ng g ng ng ng g g ng g g g n n g ng g g g g ng g ng ng g g ng g g g ng g ng n ng n g g g g ng ng ng g ng n g n g ng g g g g n g g g n n n n ng ng ng n ng g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g d d a ala la la la la a a a a a a a a a a a a a a a la a a a a a a a a a a a a a m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m ko k o omp mp mp mp mp mp mp m mp mp mp mp mp m mp mp mp p p p p p mp mp mp mp mp mp mp p p mp p mp mp mp mp mp p m m mp p mp p p mp m mp mp mp p mp mp p p m m m m m mp m m m mp mp m mp m m mp p m mp p e bi i ioe oe oe e e e e e e e oe e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e t t t t t t t t ta ta ta ta t t t t ta t t ta t t ta ta t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t t ad d d dal al al l al al al al l l l l l al al a al al l al al a al al al al al al l a a a al a a a a a al a l a l al al a l l l l l l l a a a a a a ah a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a ko k o omp mp mp mp m m mp mp mp mp mp m mp mp m mp mp mp mp mp m mp mp p p m m mp mp mp mp mp p m mp mp mp mp m mp p m mp p mp mp mp mp p m mp mp m m m m mp p p p mp m m m m m m mp m m m m m m mp mp mp m p p m mp m p m m m p mp mp p p e la a a ang ng ng ng g g ng g ng g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g s s su s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s ku ku u u is is is s is is is s is s s s s s s s s s s s is s is s s s s s s is s s s s s s s s s s s s s s s is s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i o o o de d e eng ng ng ng ng ng ng ng g g ng ng g ng ng ng ng ng g ng ng g g g ng ng g g ng ng g ng ng ng g ng g g ng g ng n n n ng ng g ng ng ng n ng g n ng ng g g ng ng ng n ng g g g ng g g n g g g n g g ng g g ng g ng g g g g g g g g g g g a a a a a a a a a pe e e ng ng ng ng ng ng ng ng ng ng n ng ng g ng g g ng g ng ng ng ng ng ng ng g g n ng ng ng ng g g ng ng ng ng ng ng ng ng g ng n n g g g g ng ng ng ng g g ng n n g g n ng ng n g ng g ng g g n ng ng g g g g n n g ng g g g g g g g g g g g g e e e e in n n ntern bi i ioeta fo o o ormu P P rovin pu u u ublik B B B Badan da d a a a a a a a er er er er er e er er er er er r er er r r er er er er r er er r e r er er er r er e er er er r er er er er r r er er er er er r r er e e er er e er e r r e er er r er e e er e e e r r e r e r e ah ah ah ah a a a a ah a a ah ah a a ah a a a a a a ah a a a ah a a a a ah a ah a ah a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B B PT PT PT P PT PT PT PT PT PT PT PT PT PT PT PT T P PT PT PT PT PT PT PT PT PT PT PT PT PT P P PT PT PT PT P P PT PT P PT PT PT PT PT PT T P T T PT PT PT T P P P P P P T PT P PT P P PT P P PT P P P P PT PT P P P PT P T PT P T P T P P T P P P P P P T P A A Ad Ad d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d d ap ap ap ap ap ap ap p ap ap ap ap ap ap p ap ap ap ap ap p p ap ap ap p ap ap ap ap ap a ap a a ap ap ap a a a p ap a p ap p ap p a ap ap p a a a a a a a ap ap ap a a a a p p p p p p p p u be e e e ri ri ri ri ri ri ri ri ri ri ri ri ri i ri ri ri ri ri ri ri ri i ri i i i i r i i ri i ri ri i i i i ri i ri ri ri ri i i i i i r r i i i i i i i ku ku ku ku ku k ku ku ku ku ku ku ku k ku k ku ku k k k ku ku ku ku ku k k k ku k k k ku ku ku ku ku k ku k ku k k ku k k ku k k ku k k k k ku k k ku k ku u k ku k ku u u k ku u u k k ku ku k ku k k k ku k u k k u ku u Tabel 1. Responden Pakar Untuk Penyusunan Strategi Pengembangan Agroindustri Bioetanol di Provinsi Lampung No Kelompok Responden Jumlah Orang 1. Perusahaan Bioetanol Pengusaha 2 2. Industri Terkait Bahan Baku Eksportir Gaplek dan Tetes Tebu 2 3. Asosiasi Balai Besar Teknologi Pati dan Indonesia Energy Information Centre 2 4. Perguruan Tinggi UNILA 3 5. Instansi Pemerintah Tim Nasional BBN, Departemen Perindustrian dan Departemen Pertanian, Dinas Pertambangan dan Energi 3 6. Masyarakat Ketua Kelompok Petani 2 Jumlah 14 Pengumpulan data dalam penelitian ini dibagi atas bebarapa tahapan sebagai berikut: 1. Pengumpulan data dan informasi potensi sumberdaya Provinsi Lampung. Pengumpulan data dalam tahap ini bertujuan untuk menentukan bahan baku yang potensial untuk dikembangkan menjadi agroindustri bioetanol . 2. Identifikasi terhadap semua faktor pengembangan agroindustri bioetanol berdasarkan studi pustaka dan laporan penelitian yang terkait dengan strategi pengembangan agroindustri, khususnya untuk mendapatkan faktor-faktor kunci dan pengaruhnya dalam pengembangan agroindustri bioetanol di Provinsi Lampung . 3. Penyusunan formulasi strategi dirancang melalui beberapa tahapan kuesioner, sebagai berikut : a. Tahap I Penentuan faktor-faktor strategis internal dan eksternal secara khusus, dengan data yang diperoleh dari hasil diskusi dengan Pejabat Dinas Perindustrian dan Perdagangan Provinsi Lampung, akademisi, pelaku agroindustri bioetanol dan petani. Studi pustaka memberikan informasi mengenai perkembangan bioetanol di Provinsi Lampung dan hasil diskusi memberikan masukan tentang faktor-faktor strategis internal dan eksternal yang mempengaruhi pengembangan agroindustri bioetanol di Provinsi Tab b b bel 1. No 1. P P Pe Pe Pe Pe Pe e Pe e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru r ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru ru u ru u ru ru u u u ru ru r r r u u u u u u u u u u u u u u u s s

2. I

I In In n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n du du du du du du u u du du u u du du d du du du du du du u du du du u du du du du u du du u du u u u du du du u du du du u u du du d du du d d d du d u du u u d u u u u u u u s s s s s s s s s s T T Te Te e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e te te te te e te te t te te e te te te te e e te e e e e t e te t e e te t t te e e t t te t t t t t s 3. A A As As As s s s s s s s s s As As s s As s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s o o o o o o os o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o o E E En En n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n e e e e e er er er er e e e e e er e e e e e e e e er er e e er e e e e e e e e e er e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e er e e r e e

4. P

P Pe Pe e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e rg rg rg rg rg r r rg rg rg rg rg rg r r rg rg r r rg r r r rg r r rg rg r r r r r rg r r r r rg rg r rg r r r r r rg r rg r rg g g g g rg rg rg r r r rg r r g g r r r r r r r g u

5. I

I In In n n n n st st st st st st st st t t st t s s st st st t t st s st st st st st t s t t s s t t t t s s s s t t t t st s t t t t t t t t t t t t t t t a a a a a D D De De De De e e e e e e De e e De e e e e e e e e e e e e e e e e ee p pa p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p P P Pe Pe e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e rt rt r r r rt rt rt rt t r r rt r rt t t rt r rt r r r rt rt r r r r r r rt r r r rt r rt a

6. M

M Ma Ma Ma Ma a a a a a a a a a a a a a a Ma a a a Ma Ma a a a a a a a a a a a a a a a a a a a M a a a a a a a a a a a a s s s s s s sy s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s J J Ju Ju u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u ml m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m Pengum m m mpu pu pu u pu pu u u pu pu pu pu p p pu pu u pu pu pu pu p u u pu u u pu pu pu u u u u u pu pu pu pu p pu pu pu pu u p pu u u p u pu u pu pu pu u u u p p u u u u pu u u p p u u u u p la l l l l l l l berikut: : : 1. Pen n ng ng g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g u u u u u u um um u um u u u u um u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u Pen n ng ng g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g u u u u u u u um um um um um u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u u yan n ng ng g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p o 2. Ide e e ent nt nt nt nt nt t nt t t t t t nt nt nt t t nt t t t t t t nt nt t t nt n nt t nt t t t t t nt t t t t n t t nt t t t t n t t t if if if if if i if if if if if i i if if i i i i if if if if if if if i if if if if if f if if i f i i i f if i if i i i i if i i i i f f f i f f i i if f i if i f f f f f f f f f if i i f f i i i f f f f f f f f ik ber r r rdasa pen n n ngem kun n n nci d Pro o o ovins 3. Pen n n nyusu seb b b bagai a. Ta Ta a a h h h Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe e Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe Pe e Pe Pe e e e e e e Pe e Pe Pe Pe Pe e e Pe e e Pe P e e P Pe P e Pe Pe e e e e e e e e P e P e P n ne n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n de de d de de de de de de de de de de d de de d de de de de de de de de de d d de de d de d de de d d de de d de d de de de d d de de de d de de de de de de d de de d e d d de de e de de d d d d d d e e e e e e e ng ng n ng n n n n n n n n ng n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n Pe Pe P Pe Pe Pe P P P P P P P P P P P P P P P P P Pe ri ri ri i r r r r r r r r ri r r r r ri r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r n ag ag ag ag ag ag ag ag ag ag ag ag a a ag ag ag ag a ag ag ag ag ag ag ag ag ag ag ag ag ag ag g ag ag ag ag ag ag ag ag ag ag g ag g ag ag g ag ag ag ag a ag ag a g ag g g g g a ag ag a ag g ag a ag a ag a g g g a ag a ag g g g g g g g r ro r ro ro r r ro r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r me me me me me me me me me me me me me me e e e me e e e e me e e e me me e e me me e me e e me e me me me me e m m m m m m me me m n n n ng ng ng n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n n me me me me me me me m m m m me me m m me me me me me m m me m m m m me m m m m m m me e m m m m m m m m m m m m m m m me m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m ya ya ya ya ya ya ya ya ya ya ya ya ya ya ya ya ya ya ya ya y ya y a y y y ya ya y ya ya ya a a ya ya ya a a a ya ya y y ya y ya y a ya a y ya ya a a a a a a a a ya y a ya y a y y y ng n n n n n n n n ng ng ng ng n ng ng n n n n n n n n n n n n n n n n Lampung. Selanjutnya kuesioner diedarkan kembali. Penyebaran kuesioner tahap I menghasilkan faktor strategis internal yang terdiri dari kekuatan dan kelemahan serta faktor strategis eksternal yang terdiri dari peluang dan ancaman. b. Tahap II. Kuesioner tahap I selanjutnya diidentifikasi dan diolah sehingga diperoleh kuesioner untuk analisis faktor internal dan ekstrernal. Responden dalam analisis faktor internal adalah jajaran Dinas Energi dan Pertambangan di Provinsi Lampung. Sedangkan reponden dalam analisis faktor eksternal responden dipilih dari berbagai lembaga dan instansi terkait seperti Universitas lampung dan industri bioetanol serta kelompok tani. Penyebaran kuisioner tahap II menghasilkan bobot serta peringkat dari masing-masing faktor. c. Tahap III. Pengolahan hasil kuisioner tahap II dengan menggunakan analisis SWOT, hingga diperoleh beberapa alternatif strategi yang terkait dengan tujuan yang akan dicapai. d. Hasil matriks SWOT menghasilkan delapan alternatif strategi. Alternatif strategi yang didapatkan dari matriks SWOT kemudian diolah menjadi kuesioner AHP dan diedarkan kembali pada responden.

3.4 Model Seleksi Bahan Baku Unggulan Daerah

Model seleksi bahan baku unggulan ditentukan dengan menggunakan pendekatan Metode Perbandingan Eksponensial MPE. MPE merupakan metode analisis kualitatif yang dilakukan dengan memadukan nalar pustaka, pengamatan empiris dan wawancara mendalam dengan para pakar. MPE dilakukan untuk menentukan prioritas pilihan pakar terhadap berbagai jenis bahan baku agroindustri bioetanol yang ditetapkan sebagai unggulan teratas. Penentuan tingkat kepentingan kriteria dilakukan dengan metode wawancara atau melalui kesepakatan pendapat, sedangkan penentuan skor alternatif pada kriteria tertentu, dilakukan dengan memberi nilai pada setiap alternative. Semakin besar nilai alternatif, semakin besar pula skor alternatif tersebut. Total skor masing-masing b b b b b b b b b c

3. .

.4 M pe e e ende an n n nalis em m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m m pi pi pi pi pi pi pi p pi pi pi pi pi pi pi pi pi p pi pi pi pi p pi pi pi pi pi pi p pi p pi pi pi pi pi p p pi pi pi pi pi i p pi p pi pi i i p p p pi i i i pi i pi p p p p p pi p p p p p p p p p p p p p p p r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r r m me me me m me me me me me me e me e e me me me me me e e e e m m me me me me me m m me me me me me me e e m me me me e m m m e e m me e e m e me e me me m me e e m m m me e m m e e e m e e ne ne ne n ne ne ne ne n ne ne n ne n n n n n n n n n n ne ne ne n n ne n ne ne ne ne n n ne n ne n ne n n ne e n n e n ne n n n n n ne n n n n n e e e n e e e ne e n n e ne n n e n ag g g g g g g g g g ro ro ro ro r ro ro ro ro ro ro ro ro ro ro r ro ro o r r r ro ro ro ro r ro ro ro ro ro ro r ro r ro ro ro ro ro ro o o o ro ro ro o o o o ro r o r ro o o o ro r o ro r o o o o o o o o i i i i in i i i i i i i i i i i i i i i i i i i i ti i i ng ng ng ng ng ng ng g g g g g g g g g ng g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g g ka ka ka ka ka k ka ka ka k ka ka ka k ka k ka ka k k k ka ka ka ka ka k k k ka k k k ka k ka k k k ka k ka k k ka k k ka k k ka k k k k k k k k k k a k k k ka a a k ka ka a k k k ka k ka k k k k k a k k a ka a ke ke e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e e se se se se se se se se se se se se se s s s se s se se s se se e se se s s e e e e e e e se se e e s se se se s se se se se s se s p p p p p pa p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p p d d i i i i la la la la la la la a la la la la la la a a la la a a la la l a la la la la la la la la l la a l la la la l l a a la l l a a a l la a l a a a a a a a k k k k k k k ku ku ku ku k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k k al l l lte te te te te te te te te e t te te e e t te te te e e e te te t e t te e t te e e e e rn rn rn rn rn rn rn rn rn n rn n n n rn n rn rn rn rn n n n n n rn n n n rn n n rn n rn rn r rn n n r n n r rn rn n n rn r r n n n n a a