NGAPALKEUN HARTI KECAP No. NYEBUTKEUN GUNANA PAKAKAS No.

53

Bab 2 Pituduh Husus

17. Lamun disusun dina ungkara kalimah dina wangun paragraf, anu dicaritakeun ku murid téh kira-kira kieu: Di Tegallega aya pintonan lumba-lumba. Anu lalajona lolobana barudak. Anu dipintonkeun dina acara mimiti nyaéta anjing laut sina dadangsaan, terus dititah ngitung. Anu dipintonkeun ku lumba-lumba téh rupa-rupa. Mimitina sina ulin bal, terus dititah ngitung. Ari anu matak paur mah waktu lmba-lumba sina ngajlengan seuneu dina buleudan beusi. Dina bagian panungtung, lumba-lumba téh dititah nyium panongton. Sanggeus pintonan réngsé, barudak dibagi jidar hiji séwang.

E. NGAPALKEUN HARTI KECAP No.

Kagiatan 18. Dina carpon anu dibaca ku murid aya sawatara kecap anu diterangkeun hartina. Sajaba ti au geus dipidangkeun dina buku pangajaran, bisa waé ditambahan ku kecap séjénna anu dipilih ku murid. 19. Dina nerangkeun harti kecap, bakal leuwih alus lmun guru ngagunakeun alat peraga, di antarana gambar parabot dapur jeung gambar babagian imah. 20. Kecap anu kudu diterangkeun hartina téh minimal ngawengku: - bancunur = melendung sabab tidagor - ngahéden = tidagor - sori = maap - kacatur = kacaritakeun - calakan = pinter - inggis = paur atawa sieun - embel = leutak jero di sawah - paronyo = ngarasa ngeunah atawa ni’mat - hateup = bagian luhur anu nutupan wangunan - bangus = sungut sasatoan bagian hareup - héman = boga rasa nyaah - kastrol = pakakas atawa parabot paranti ngaliwet 21. Tina béréndélan kecap di luhur, aya sawatara di antarana anu bisa dipolahkeun dina wangun gerak. Kecap ngahéden, upamana, ku guru bisa dipolahkeun. Kitu deui kumaha ari nu dahar paronyo. 22. Éta harti kecap téh ku murid sina diapalkeun. Saterusna ku guru dités saurang- saurang, sina nataan hartina. 54 Buku Tuturus Guru SDMI Kelas III

F. NYEBUTKEUN GUNANA PAKAKAS No.

Kagiatan 23. Ieu pangajaran téh nyambung jeung carpon kahiji. Di dinya disebut-sebut ngaran pakakas atawa parabot dapur, nyaéta kastrol. Dina éta carpon disebutkeun deuih, naon ari gunana kastrol, nyaéta paranti ngaliwet. 24. Saterusna dibéréndélkeun sawatara pakakas atawa parabot dapur lianna, kayaning panci, sééng, katél, coét jeung mutu, talenan, parud, jeung blénder. Teu mustahil aya sawatara parabot dapur anu ku barudak dina jaman ayeuna mah geus langka kapanggih, malah boa teu nyahoeun-nyahoeun acan, upamana sééng. Najan kitu, urang terangkeun naon gunana, da éta parabot téh geus jadi bagian tina pakaya budaya Sunda. 25. Dina nerangkeun naon gunana éta pakakas atawa parabot dapur anu aya dina gambar, guru bisa waé ku cara nanya heula ka murid. Teu mustahil aya di antara maranéhna anu geus apaleun. Katerangan ti hiji murid bisa waé dilengkepan ku katerangan ti murid séjénna. Mun kateranganana geus dianggap bener, guru nugaskeun murid pikeun nyatet dina buku tulis. 26. Sagemblengna anu kudu diterangkeun ku guru téh ngawengku: - Gunana kastrol pikeun ngaliwet - Gunana panci pikeun naheur cai, ngangeun, ngolek - Gunana sééng pikeun nyangu - Gunana katél pikeun ngagoréng - Gunana coét jeung mutu pikeun ngaréndos samara, nyambel - Gunana talenan pikeun nyiksik atawa ngeureutan - Gunana parud pikeun marud - Gunana blénder pikeun ngalembutkeun atawa ngalemeskeun dahareun

G. NATAAN NGARAN POÉ No.