Simulfiks pa Wujud, Makna, saha Fungsi Simulfiks pa

126 dipunraketaken kanthi cara gentosan selang-seling. Dados menawi salah satunggaling wuwuhan mboten dipunraketaken, tembung menika tasih nggadhahi makna. Tembung ingkang dipuncithak kandel menawi dipunrimbag kados ngandhap. panggawean panggawean paN ‒ an + gawe Tembung „panggawean‟ menika saking tembung lingga „gawe‟ pikantuk wuwuhan ater-ater {paN-} saha panambang {-an}. Pramila wujud wuwuhan simulfiks-ipun inggih menika pa ‒ an. Caranipun ngrimbag tembung andhahan „panggawean‟ inggih menika kados bagan wonten nginggil panambang {-an} dipunraketaken rumiyin dhateng tembung lingga „gawe‟, dados mujudaken tembung andhahan „gawean‟ kanthi makna nedahaken wujud utawa jinis ingkang dipunsebat tembung lingganipun „gawean‟. Lajeng tembung „gawean‟ dipunraketi ater-ater {-paN} saengga mujudaken tembung andhahan „panggawean‟. Wuwuhan simulfiks paN ‒ an ingkang ngraket wonten tembung andhahan „panggawean‟ nggadhahi makna „nerangaken babagan ingkang dipunsebat ing tembung lingga nipun‟. Lajeng bilih makna simulfiks-ipun dipungayutaken kaliyan konteks data „Kowe wis ngreti kelantipanku. Yen ana panggawean kantor kaya mengkono aku ajokna, ya. Aku iki saprene rak pengangguran ‟ maknanipun nerangaken babagan ingkang dipunsebat ing tembung lingga nipun „gawean‟ babagan kantor. Wondene ngengingi citra Lirih Nagari ingkang saged dipuntingali saking makna simulfiks saha konteks-ipun, inggih menika saking aspek sosiologis bilih Lirih Nagari dereng nggadhahi pakaryan pengangguran. 127 Data menika nedahaken bilih Lirih Nagari wonten ngakeni piyambakipun dereng nggadhahi pakaryan, saengga Lirih ngendika dhateng rencangipun supados menawi wonten penggawean kados mekaten Lirih dipunajokaken. Wuwuhan simulfiks paN ‒ an ugi nggadhahi fungsi ndhapuk tembung nomina aran. Pratanda nomina inggih menika tembung ingkang ngewrat makna kebendaan asipat konkrit saha abstrak , kados wonten data menika „Yen ana panggawean kantor kaya mengkono aku ajokna, ya ‟. Tembung „panggawean‟ wonten ukara menika nggadhahi makna jinis benda konkrit saha abstrak ingkang dipunsebat wonten tembung lingganipun inggih menika „gawean kantor‟. Lajeng menawi tembung nomina ugi saged dipungathukaken kaliyan tembung ingkar „dudu‟. Wonten datanipun bilih tembung „panggawean‟ dipungathukaken kaliyan tembung „dudu‟ andhapuk tembung andhahan „dudu panggawean‟. Tembung menika wonten basa Jawa tasih nggadhahi makna. Adhedhasar saking pratandha- pratandha kasebat saged dipunmangertosi bilih wuwuhan paN ‒ an wonten tembung andhahan „panggawean‟ panci leres nedahaken fungsi simulfiks paN‒ an menawi ngraket wonten tembung lingga andhapuk tembung nomina.

12. Wujud, Makna, saha Fungsi Simulfiks kami

‒ en ingkang Nggambaraken Citra Paraga Utama wonten Novel Cintrong Paju-Pat Wuwuhan simulfiks wujud kami ‒ en ingkang nggambaraken citra paraga utamanipun, nggadhahi makna „subjek ngalami kahanan kados ingkang dipunsebataken wonten wujud lingganipun ‟, ugi nggadhahi fungsi basanipun inggih menika ndhapuk tembung adverbia. Babagan menika saged kapirsani saking data wonten ngandhap. 128 Lirih kamisesegen . Mbrebes mili ora kena diempet. “Boten Bu. Huh, huh. Kula ngulandara dhateng Jakarta menika pados pagesangan. Kumawantun mriki madosi Dhirektur Anem, ugi margi pados tedha mboten pados bojo. Huh, huh.. ” dt 62: CP195P1K12 Wuwuhan kami ‒ en ingkang ngraket wonten tembung andhahan „kamisesegen‟ kalebet simulfiks amargi wuwuhan ater-ater kalihan panambang dipunraketaken kanthi cara gentosan selang-seling. Dados menawi salah satunggaling wuwuhan mboten dipunraketaken, tembung menika tasih nggadhahi makna. Tembung ingkang dipuncithak kandel menawi dipunrimbag kados ngandhap. kamisesegen kamisesegen kami ‒ en + seseg Tembung „kamisesegen‟ menika saking tembung lingga „seseg‟ pikantuk wuwuhan ater-ater {kami-} saha panambang {-en}. Pramila wujud wuwuhan simulfiks-ipun inggih menika kami ‒ en. Caranipun ngrimbag tembung andhahan „kamisesegen‟ inggih menika kados diagram wonten nginggil ater-ater {kami-} dipunraketaken rumiyin dhateng tembung lingga „seseg‟, dados mujudaken tembung andhahan „kamiseseg‟ kanthi makna nedahaken kahanan kados ingkang dipunsebat wonten tembung lingganipun „seseg‟. Lajeng tembung „kamiseseg‟ dipunraketi panambang {-en} saengga mujudaken tembung andhahan „kamisesegen‟. Wuwuhan simulfiks kami ‒ en ingkang ngraket wonten tembung andhahan „kamisesegen‟ nggadhahi makna „subjek ngalami kahanan kados ingkang dipunsebataken wonten wujud lingganipun ‟. Lajeng bilih makna simulfiks-ipun dipungayutaken kaliyan konteks data „Lirih kamisesegen. Mbrebes mili ora kena