39 ln
�
T
h,o
, T
c,o
T
h,i
, T
c,i
�
= -U A
�
1 C
h
+
1 C
c
� �
T
h,o
, T
c,o
T
h,i
, T
c,i
�
= exp � -U A �
1
C
h
+
1
C
c
�� 2.60
sebelumnya diketahui bahwa dQ = U dA T
h
– T
c
Berdasarkan neraca entalpi bahwa dQ adalah : dQ =
ṁ
h
c
p,h
-dT
h
= ṁ
c
c
p,c
dT
c
atau dQ = -
ṁ
h
c
p,h
dT
h
= ṁ
c
c
p,c
dT
c
dT
h
= - dQ
ṁ
h
c
p,h
dT
c
= dQ
ṁ
c
c
p,c
dT
h
– dT
c
= d T
h
– T
c
= -
dQ ṁ
ṁ
h
c
p,h
−
dQ ṁ
ṁ
c
c
p,c
= -dQ
�
1 ṁ
h
c
p,h
+
1 ṁ
c
c
p,c
�
dT
h
– dT
c
= -U dA T
h
– T
c
�
1 ṁ
h
c
p,h
+
1 ṁ
c
c
p,c
�
d T
h
– T
c
T
h
– T
c
= -U dA
�
1 ṁ
h
c
p,h
+
1 ṁ
c
c
p,c
�
dengan mengintegralkan kedua ruas, maka
∫
d T
h
– T
c
T
h
– T
c
T
h,o
, T
c,o
T
h,i
, T
c,i
= -U
�
1 ṁ
h
c
p,h
+
1 ṁ
c
c
p,c
� ∫
dA A
ln T
h
-T
c
T
h,i
, T
c,i
T
h,o
, T
c,o
= -U A
�
1 ṁ
h
c
p,h
+
1 ṁ
c
c
p,c
�
lnT
h,o ,
T
c,o
– lnT
h,i
, T
c,i
= -U A
�
1 ṁ
h
c
p,h
+
1 ṁ
c
c
p,c
�
ln
�
T
h,o
, T
c,o
T
h,i
, T
c,i
�
= -U A
�
1 ṁ
h
c
p,h
+
1 ṁ
c
c
p,c
�
�
T
h,o
, T
c,o
T
h,i
, T
c,i
�
= exp � -U A �
1
C
h
+
1
C
c
��
= exp �–
U A
C
h
�
1
+ C
h
C
c
��
= exp �–
U A
C
c
�
1
+ C
c
C
h
�� 2.60
Berdasarkan neraca entalpi : Q =
ṁ
h
c
p,h
T
h,i
– T
h,o
= ṁ
c
c
p,c
T
c,o
– T
c,i
C
h
T
h,i
– T
h,o
= C
c
T
c,o
– T
c,i
C
h
C
c
T
h,i
– T
h,o
= T
c,o
– T
c,i
T
c,o
= T
c,i
+
C
h
C
c
T
h,i
– T
h,o
2.61 T
c,o
+ T
h,o
– T
h,o
= T
c,i
+T
h,i
– T
h,i
+
C
h
C
c
T
h,i
– T
h,o
-T
h,o
–T
c,o
+ T
h,o
= -T
h,i
– T
c,i
+ T
h,i
+
C
h
C
c
T
h,i
– T
h,o
-T
h,o
–T
c,o
= - T
h,i
– T
c,i
+ T
h,i
–T
h,o
+
C
h
C
c
T
h,i
– T
h,o
T
h,o
– T
c,o
T
h,i
– T
c,i
= 1 -
T
h,i
– T
h,o
T
h,i
– T
c,i
-
C
h
C
c
T
h,i
– T
h,o
T
h,i
– T
c,i
exp �-
U A
C
h
�
1
+ C
h
C
c
��= 1 - ε -
C
h
C
c
ε
= 1 - ε
�1 +
C
h
C
c
�
ε =
1 - exp �-
U A C
h
�1+
C
h
C
c
�� 1 +
C
h
C
c
Bila C
h
= C
min
C
c
= C
maks
2.62
�
T
h,o
, T
c,o
T
h,i
, T
c,i
�
= exp �–
U A
C
c
�
1
+ C
c
C
h
�� 2.63
41 Berdasarkan neraca entalpi :
C
h
T
h,i
– T
h,o
= C
c
T
c,o
– T
c,i
T
h,i
– T
h,o
= T
c,o
– T
c,i
C
c
C
h
= T
h,i
– T
h,o
+ T
c,i
+ T
c,o
- T
c,i
- T
c,o
= - T
h,o
– T
c,o
+ T
h,i
– T
c,i
– T
c,o
– T
c,i
C
c
C
h
T
c,o
– T
c,i
T
h,i
– T
c,i
= 1 -
T
h,o
– T
c,o
T
h,i
– T
c,i
-
T
c,o
– T
c,i
T
h,i
– T
c,i
T
h,o
– T
c,o
T
h,i
– T
c,i
= 1 - ε
�1 +
C
c
C
h
�
exp �-
U A
C
h
�
1
+ C
h
C
c
��=1 - ε
�1 +
C
c
C
h
�
ε =
1 - exp �-
U A C
c
�1+
C
c
C
h
�� 1 +
C
c
C
h
Bila C
c
= C
min
C
h
= C
maks
2.64 Dapat disimpulkan bahwa rumus keefektifan alat penukar kalor tipe double-pipe
dengan aliran sejajar adalah ε
=
1 - exp �- NTU 1+C�
1 +
C 2.65
Sedangkan untuk aliran berlawanan rumus keefektifannya menjadi ε
=
1 - exp �- NTU �1 - C��
1 -
C
�exp �- NTU �1 - C���
2.66 dimana :
NTU =
U A
C
min
2.67 C =
C
min
C
maks
2.68
Adapun hubungan antara alat efektifitas alat penukar kalor dengan fungsi NTU dan C dapat dilihat pada table berikut.
Kategori