2
32
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2017
5 mekarkeun métode pangajaran; 6 ngalakukan évaluasi prosés jeung hasil pangajaran.
b. David Ausubel
Nurutkeun Ausubel dina Warsita, “belajar haruslah bermakna, matéri yang
dipelajari diasimilasi secara nonarbitrér dan berhubungan dengan pengeta
huan yang dimiliki sebelumnya”, “diajar kudu miboga ma‘na; matéri anu diulikna diasimilasi sacara nonarbitrér katut aya hubungan jeung
pangaweruh anu dipimilik saméméh na‖ 2008:72. Hal ieu ngandung harti
yén pangajaran anu boga ma‘na mangrupa hiji prosés anu dipatalikeun
jeung informasi anyar kana konsép-konsép relevan anu aya dina struktur kognitif siswa. Prosés diajar lain saukur ngapalkeun konsép-konsép atawa
fakta-fakta, tapi mangrupa kagiatan ngahubungkeun konsép-konsép nu ngahasilkeun pamahaman anu gembleng nepi ka konsép anu diulikna bakal
dikawasa sacara hadé jeung henteu gampang poho. Jadi, guru kudu jadi ahli dina ngararancang pangajaran jeung dina
mekarkeun program pangajaran ku cara usaha terus pikeun mikawanoh jeung ngagali konsép-konsép anu dipibanda ku siswa jeung mantuan
mayuskeunana sacara harmonis kana pangaweruh anyar anu diulikna. Léngkah-léngkah pangajaran bermakna nurutkeun Ausebel dina
ngararancang pangajaran:
1 nangtukan tujuan pangajaran; 2 ngalakukan idéntifikasi siswa;
3 milih matéri pangajaran luyu jeung karakteristik siswa jeung ngatur matéri
ajarna dina wangun konsép inti; 4 nangtukeun topik siswa dina wangun advance organizers;
5 mekarkeun matéri ajar pikeun diulik ku siswa; 6 ngatur topik pangajaran ti nu basajan ka nu kompléks;
7 ngalakukan évaluasi prosés jeung hasil diajar siswa.
c. Jerome Bruner
Nurutkeun Warsita 2008:71, Jarome Bruner ngusulkeun ieu tiori ku sebutan free discovery learning anu tiori dasarna nyaéta tiori kognitif, anu
2
33
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2017
ngébréhkeun yén diajar nyaéta parobahan persépsi jeung pamahaman. Maksudna, prosés diajar bakal lumangsung hadé jeung kréatif, saupama
guru méré kasempatan ka siswa pikeun manggihkeun hiji aturan, kaasup konsép, tiori, idé, jeung définisi ku conto-conto anu ngagambarkeun atawa
ngawakilan aturan anu jadi sumberna.
Kauntungan diajar discovery learning nyaéta nimbulkeun rasa hayang nyaho siswa, hal ieu ngamotivasi siswa pikeun néangan jawabanana; nimbulkeun
kaparigelan ngungkulan masalahna sacara mandiri jeung ngalatih siswa pikeun nganalisis jeung ngamanipulasi informasi.
Nurutkeun Bruner, aya tilu tahap kamekaran kognitif saurang manusa anu ditangtukeun ku cara ningali lingkungan: enaktif, ikonik, jeung simbolik.
Tahap kahiji, enaktif nyaéta siswa ngalakukeun kagiatan sangkan paham kana lingkunganana. Tahap kadua, ikonik nyaéta siswa niténan dunya
ngaliwatan gambar jeung visualisasi verbal. Tahap katilu, simbolik nyaéta siswa dina meunangkeun gagasan abstrak; komunikasina dibantuan ku
sistem simbolik.
Léngkah-léngkah pangajaran dina ngararancang pangajaran nurutkeun Bruner:
1 nangtukeun tujuan pangajaran; 2 ngalakukan idéntifikasi siswa;
3 milih matéri pangajaran; 4 nangtukeun topik sacara induktif;
5 mekarkeun matéri ajar pikeun diulik kusiswa; 6 ngatur topik pangajaran ti nubasajan ka nukompléks;
7 ngalakukeun évaluasi prosés jeung hasil diajar siswa.
d. Albert Bandura
Bandura ngébréhkeun tiori kognitif sosial. Saterusna, Santrock 2007:285 ngébréhkeun tiori Kognitif Sosial Social Cognitive Theory anu ngawengku
faktor sosial, faktor kognitif, jeung faktor paripolah, anu tiluanana miboga peran anu penting dina pangajaran. Faktor kognitif mangrupa ékspéktasi
murid pikeun ngahontal hasil diajar, sedengkan faktor sosial ngawengku
2
34
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2017
panitén siswa kana paripolah kolotna. Jadi, nurutkeun Bandura, antara faktor kognitif, faktor lingkungan,jeung faktor paripolah téh silih pangaruhan;
faktor-faktor ieu bisa silih interaksi pikeun mangaruhan pangajaran. Faktor kognitif ngawengku ékspéktasi, kayakinan, stratégi mikir, jeung kacerdasan.
e. Kurt Lewin