Resna Setiawati, 2015 KECAP SULUR DINA KUMPULAN CARPON MA INUNG NÉWAK CAHAYA KARYA MAMAT SASMITA
PIKEUN BAHAN AJAR DI SMP Universitas Pendidikan Indonesia
| repository.upi.edu
| perpustakaan.upi.edu
basa nu bisa mandeg mandiri, diwangun ku hiji atawa gabungan sababaraha morfém. Ku kituna, pedaran ngeunaan kecap teu bisa leupas tina pedaran morfém,
sabab kecap diwangun ku hiji atawa sababaraha morfém tur bisa mandeg mandiri dina omongan. Morfém bébas anu bisa mandeg mandiri dina omongan disebut
kecap. Sakabéh kecap téh mangrupa morfém, tapi teu sakabéh morfém mangrupa kecap.
Tina sawatara pamadegan di luhur, bisa dicindekkeun yén kecap nya éta bagian kalimah anu diwangun ku hiji atawa sababaraha morfém sarta bisa mandeg
mandiri jeung miboga harti nu tangtu.
2.1.1.2 Sipat Kecap
Kecap téh mibanda sipat kompleméntér. Ku kituna, upama salah sahiji prinsip teu bisa dilarapkeun kana hiji wangun, éta wangun téh lain mangrupa
kecap Hernawan, 2009, kc. 11. Sipat kompleméntér dina kecap téh nya éta kecap mangrupa wangun katatabasaan bébas pangleutikna. Kecap mangrupa
wangun basa nu mibanda adegan fonologis jeung adegan semantis. Kecap mangrupa wangun basa anu mibanda stabilitas fonologis anu angger. Kecap
mangrupa wangun katatabasaan anu mibanda mobilitas sintagmatis, nya éta 1 bisa dipisahkeun atawa dipindahkeun tempatna, 2 bisa dipatuturkeun tempatna,
3 bisa disuluran atawa disubstitusian, jeung 4 bisa mandeg mandiri dina omongan. Sangkan leuwih jéntré kecap mibanda sipat mobilitas sintagmatis di
handap aya contona: 1
Kecap bisa dipisahkeun atawa dipindahkeun tempatna. 01
Tuti mésér acuk lebaran kamari. 02
Tuti kamari mésér acuk lebaran. 03
Kamari Tuti mésér acuk lebaran. 2
Kecap bisa dipatuturkeun tempatna. 04
Imahna loba. 05
Loba imahna.
Resna Setiawati, 2015 KECAP SULUR DINA KUMPULAN CARPON MA INUNG NÉWAK CAHAYA KARYA MAMAT SASMITA
PIKEUN BAHAN AJAR DI SMP Universitas Pendidikan Indonesia
| repository.upi.edu
| perpustakaan.upi.edu
3 Kecap bisa disuluran atawa disubstitusian.
06 Kuring melak sawo.
07 Kuring panén sawo.
08 Kuring dagang sawo.
4 Kecap bisa mandeg mandiri dina omongan.
09 Réngsé?
10 Halik
11 Sumedang.
2.1.1.3 Wangun Kecap
Nurutkeun Wirjosoedarmo 1984, kc. 88 wangun kecap téh aya lima rupa di antarana waé:
1 Kecap salancar tunggal, nya éta kecap anu diwangun ku hiji morfém.
2 Kecap jembar kompleks, nya éta kecap anu diwangun ku dua morfém atawa
leuwih. 3
Kecap asal, nya éta kecap nu can ngalaman parobahan wangun, mangrupa wangun nu pangleutikna tina kecap jembar kompleks.
4 Kecap dasar, nya éta kecap nu jadi dasar wangun kecap jembar kompleks.
5 Kecap asal nu dirarangkénan, mangrupa kecap dasar nu ditambahan ku
rarangkén hareup, tengah, jeung tukang. Nurutkeun Sudaryat, spk. 2011, kc. 58 minangka bagian kalimah
pangleutikna, kecap miboga wangun atawa adegna nu tangtu. Ari wangun atawa adegan kecap téh mangrupa wujud kecap disawang tina morfém anu jadi unsur
pangwangunna. Kecap anu diwangun ku hiji morfém bébas disebut kecap salancar, ari nu diwangun ku dua morfém atawa leuwih disebut kecap rékaan
atawa jembar. Kecap rékaan dina basa Sunda ilaharna sok diwincik jadi kecap rundayan, kecap rajékan, kecap katétan, jeung kecap wancahan. Sangkan leuwih
jéntré titénan bagan wangun kecap di handap.
Resna Setiawati, 2015 KECAP SULUR DINA KUMPULAN CARPON MA INUNG NÉWAK CAHAYA KARYA MAMAT SASMITA
PIKEUN BAHAN AJAR DI SMP Universitas Pendidikan Indonesia
| repository.upi.edu
| perpustakaan.upi.edu
Bagan 2.1 Wangun Kecap
Sudaryat, spk., 2011, kc. 59
a. Kecap Salancar
