Integral Yang Mengandung Tentukan :

Andaikan u = 3 √ x−4  u 3 = x – 4 dan 3u 2 du = dx X = x 3 + 4  x 3 √ x−4 dx =  u 3 + 4 u . 3u 2 du = 3  u 3 + 4 u 3 du = 3 u 6 + 4u 3 du = 3 u 7 7 + 4 u 4 4 + C = 3 7 x – 4 73 + x – 4 43 + C

3. Tentukan :

 x+1 ¿ 2 ¿ x 5 √ ¿ dx Penyelesaian : Andaikan u = x + 1 15  u 5 = x + 1 5u 4 du = dx x = u 5 – 1  x+1 ¿ 2 ¿ x 5 √ ¿ dx =  u 5 – 1 u 2 . 5u 4 du = 5  u 11 – u 6 du = 5 12 u 12 - 5 7 u 7 + C = 5 12 x + 1 125 - 5 7 x + 1 75 + C

2.4.2. Integral Yang Mengandung

√ a 2 − x 2 , √ a 2 + x 2 da n √ x 2 − a 2 Untuk merasionalkan kita gunakan penggantian: 1. x = a sin t 2. x = a tan t 3. x = a sec t maka : 1. a 2 − x 2 = a 2 − ¿ a 2 sin 2 t = a 2 1 – sin 2 t = a 2 cos 2 t 2. a 2 + x 2 = a 2 + ¿ a 2 tan 2 t = a 2 1 + tan 2 t = a 2 sec 2 t 3. x 2 − a 2 = a 2 sec 2 t – a 2 = a 2 sec 2 t – 1 = a 2 tan 2 t Jadi: 1. √ a 2 − x 2 = a cos t = a cos t sebab : − π 2 ≤ t ≤ π 2 2. √ a 2 + x 2 = a sec t = a sec t sebab: − π 2 t π 2 3. √ x−a = a tan t = ± a tan t sebab: 0 ≤t ≤ ,t= π 2 Contoh : Tentukan : √ a 2 − x 2 dx Penyelessaian : x= a sin t , - 2 ≤ t ≤ 2 Maka ; dx = a cos t dt dan √ a 2 − x 2 = √ a 2 − a 2 sin 2 t = √ 1−sin 2 t a 2 = √ a 2 cos 2 t = a cos t ∫ √ a 2 − x 2 dx =  a cos t a cos dt =  a 2 cos 2 t dt = a 2  cos 2 t dt = a 2  1+cos 2t 2 dt = a 2 2  1 + cos 2 t dt = a 2 2 t + sin2 t 2 + C = a 2 2 t + 1 2 2 sin t cos t + C = a 2 2 t + sin t cos t + C Karena x = a sin t  x a = sin t Maka t = sin -1 x a  cos  sin x  = √ 1−x 2 cos t = cos  sin -1 x a  = x a 1− ¿ √ ¿ = √ 1− x 2 a 2 = √ a 2 a 2 − x 2 a 2 = 1 a √ a 2 − x 2 √ a 2 − x 2 dx = a 2 2 sin -1 x a + a 2 2 sin t cos t + C = a 2 2 sin -1 x a + a 2 x a 1 a √ a 2 − x 2 + C = a 2 2 sin -1 x a + x 2 √ a 2 − x 2 + C Tentukan : 4−x 2 x 2 dx Penyelesaian: Andaikan x = 2 sin t π 2 ≤ t ≤ π 2 dx = 2 cos t dt dan √ 4−x 2 = √ 4−4 sin 2 t = 1−sin 2 4 ¿ t √ ¿ = √ 4 cos 2 t = 2 cos t ∫ √ 4−x 2 x 2 dx =  2cos t 2 sin 2 t 2 cos t dt =  cos 2 t sin 2 t dt = cot 2 dt =  csc 2 t – 1 dt = - cot t – t + C 2 x t Sin t = x 2  t = sin -1 x 2  cot t = √ 4−x 2 x  √ 4−x 2 x 2 dx = - √ 4−x 2 x - sin -1 x 2 ¿ + C Tentukan :  dx √ 9+ x 2 Penyelesaian : Andaikan : x = 3 tan t , - 2 t 2 maka dx = 3 Sec 2 t dt √ 9+x 2 = √ 9+3 2 tan 2 t = √ 9+9 tan 2 t = 1+tan 2 t 9 ¿ √ ¿ = √ 9 sec 2 t = 3 sec t  dx √ 9+ x 2 =  3 sec 2 t 3 sec t dt =  sec t dt = ln│sec t + tan t│+ C  dx √ 9+ x 2 = ln │ √ 9+x 2 3 dt + x 3 │ + C = ln │ √ 9+x 2 + x 3 │+ C Melengkapkan Menjadi Kuadrat Contoh: Tentukan :  dx √ x 2 + 2 x +26 Penyelesaian: x 2 + 2x + 26 = x 2 + 2x + 1 + 25 = x + 1 + 25 4 – x 2 X = 2 sin t Andaikan : u = x + 1 dan du = dx maka:  dx √ x 2 + 2 x +26 = dx √ x+1 2 + 25 = du √ u 2 + 25 Andaikan : U = 5 tan t , 2 ≤ t ≤ 2 du = 5 sec 2 t dt dan √ u 2 + 25 = √ 25tan 2 + 1 √ u 2 + 25=5 sect Maka : du √ u 2 + 25 =  1 5 sect 5 sec 2 t dt =  sec t dt =  sec t . sec t+tan t sec +tan t dt =  sec 2 t +sect +tant sec t +tan t dt = ln sec t + tan t + C = ln │ √ u 2 + 25 5 + u 5 │+ C = ln │ √ u 2 + 25 + u │ - ln 5 + C = ln |√ x 2 + 2 x+26 | + x + 1 │ + K 2.5. Pengintegralan Parsial 2.5.1 Pengeintegralan Parsial Biasa