2013 113.474
118.622 231.689
Gambar 4.11 Diagram Jumlah Penduduk Kota Pematangsiantar Tahun 2013 Berdasarkan Jenis Kelamin
4.5 Keadaan Laju Pertumbuhan Penduduk
Adapun perhitungan laju pertumbuhan penduduk dihitung berdasarkan rumus berikut : P
t
= P
O
1 + �
�
Laju pertumbuhan penduduk dapat dihitung dengan asumsi lima tahun sekali, yaitu tahun 2000-2005, 2001- 2006, 2002-2007, 2003-2008, 2004-2009, 2005-2010, 2006-
2011, 2007-2012, 2008-2013. Maka dapat kita peroleh : 1.
Laju Pertumbuhan Penduduk Tahun 2000-2005 P
t
= P
O
1 + �
�
Universitas Sumatera utara
�
2005
= �
2000
1 + �
5
246.277 = 240.831
1 + �
5
1 + �
5
=
246.277 240.831
1 + �
5
= 1,022613 5 log 1 + r
= log 1,022613 log 1 + r
=
0,009711 5
log 1 + r = 0,001942
1 + r = antilog 0,001942
1 + r = 1,004482
r = 1,004482 – 1
r = 0,004482
r = 0,45
2. Laju Pertumbuhan Penduduk Tahun 2001-2006
P
t
= P
O
1 + �
�
�
2006
= �
2001
1 + �
5
247.837 = 241.480
1 + �
5
1 + �
5
=
247.837 241.480
1 + �
5
= 1,026325 5 log 1 + r
= log 1,026325 log 1 + r
=
0,011285 5
log 1 + r = 0,002257
1 + r = antilog 0,002257
1 + r = 1,005210
r = 1,005210 – 1
Universitas Sumatera utara
r = 0,005210
r = 0,52
3. Laju Pertumbuhan Penduduk Tahun 2002-2007
�
�
= �
�
1 + �
�
�
2007
= �
2002
1 + �
5
248.825 = 242.124
1 + �
5
1 + �
5
=
248.825 242.124
1 + �
5
= 1,027676 5 log 1 + r
= log 1,027676 log 1 + r
=
0,011856 5
log 1 + r = 0,002371
1 + r = antilog 0,002371
1 + r = 1,005475
r = 1,005475 – 1
r = 0,005475
r = 0,55
4. Laju Pertumbuhan Penduduk Tahun 2003-2008
�
�
= �
�
1 + �
�
�
2008
= �
2003
1 + �
5
249.985 = 242.899
1 + �
5
1 + �
5
=
249.985 242.899
1 + �
5
= 1,029173 5 log 1 + r
= log 1,029173
Universitas Sumatera utara
log 1 + r =
,012488 5
log 1 + r = 0,002498
1 + r = antilog 0,002498
1 + r = 1,005768
r = 1,005768 – 1
r = 0,005768
r = 0,58
5. Laju Pertumbuhan Penduduk Tahun 2004-2009
�
�
= �
�
1 + �
�
�
2009
= �
2004
1 + �
5
250.997 = 244.435
1 + �
5
1 + �
5
=
250.997 244.435
1 + �
5
= 1,026846 5 log 1 + r
= log 1,026846 log 1 + r
=
,011505 5
log 1 + r = 0,002301
1 + r = antilog 0,002301
1 + r = 1,005312
r = 1,005312 – 1
r = 0,005312
r = 0,53
6. Laju Pertumbuhan Penduduk Tahun 2005-2010
�
�
= �
�
1 + �
�
Universitas Sumatera utara
�
2010
= �
2005
1 + �
5
234.698 = 246.277
1 + �
5
1 + �
5
=
234.698 246.277
1 + �
5
= 0,952984 5 log 1 + r
= log 0,952984 log 1 + r
=
−0,020914 5
log 1 + r = -0,004183
1 + r = antilog -0,004183
1 + r = 0,990415
r = 0,990415 – 1
r = -0,009585
r = -0,96
7. Laju Pertumbuhan Penduduk Tahun 2006-2011
�
�
= �
�
1 + �
�
�
2011
= �
2006
1 + �
5
234.093 = 247.837
1 + �
5
1 + �
5
=
234.093 247.837
1 + �
5
= 0,944544 5 log 1 + r
= log 0,944544 log 1 + r
=
−0,024778 5
log 1 + r = -0,004956
1 + r = antilog -0,004956
1 + r = 0,988654
r = 0,988654 – 1
Universitas Sumatera utara
r = -0,011346
r = -1,13
8. Laju Pertumbuhan Penduduk Tahun 2007-2012
�
�
= �
�
1 + �
�
�
2012
= �
2007
1 + �
5
232.888 = 248.825
1 + �
5
1 + �
5
=
232.888 248.825
1 + �
5
= 0,935951 5 log 1 + r
= log 0,935951 log 1 + r
=
−0,028747 5
log 1 + r = -0,005749
1 + r = antilog -0,005749
1 + r = 0,986849
r = 0,986849 – 1
r = -0,013151
r = -1,32
9. Laju Pertumbuhan Penduduk Tahun 2008-2013
�
�
= �
�
1 + �
�
�
2013
= �
2008
1 + �
5
231.689 = 249.985
1 + �
5
1 + �
5
=
231.689 249.985
1 + �
5
= 0,926811 5 log 1 + r
= log 0,926811
Universitas Sumatera utara
log 1 + r =
−0,033009 5
log 1 + r = -0,006602
1 + r = antilog -0,006602
1 + r = 0,984914
r = 0,984914 – 1
r = -0,015086
r = -1,51
Kita juga dapat menghitung Rasio Jenis Kelamin, yaitu sebagai berikut : 1.
Untuk Rasio Jenis Kelamin 2011 ��
�
=
����� ℎ �������� ���� −���� ����� ℎ �������� ���������
x 100 ��
�
=
114 .211
119 .883
x 100 ��
�
= 95,27
2. Untuk Rasio Jenis Kelamin 2012
��
�
=
����� ℎ �������� ���� −���� ����� ℎ �������� ���������
x 100 ��
�
=
113 .513
119 .377
x 100 ��
�
= 95,09 3.
Untuk Rasio Jenis Kelamin 2013 ��
�
=
����� ℎ �������� ���� −���� ����� ℎ �������� ���������
x 100
Universitas Sumatera utara
��
�
=
112 .474
118 .622
x 100 ��
�
= 94,82
Tabel 4.12 Jumlah Penduduk Kota Pematangsiantar Menurut Kelompok Umur Tahun 2009 dan Tahun 2010
Golongan Umur Tahun Jumlah Penduduk
Tahun 2009 Jumlah Penduduk
Tahun 2010 1
2 3
0-4 24.399
21.914 5-9
26.152 23.286
10-14 29.432
23.699 15-19
33.469 25.667
20-24 20.464
20.064 25-29
19.540 18.455
30-34 18.929
16.713 35-39
17.656 16.274
40-44 15.846
26.021 45-49
12.126 14.176
50-54 8.892
12.328 55-59
7.242 8.747
60-64 6.125
5.771 1
2 3
65-69 4.294
4.533 70+
6.431 7.050
Jumlah 250.997
234.698 Sumber : Badan Pusat Statistik Kota Pematangsiantar
Universitas Sumatera utara
Berdasarkan tabel 4.12 diatas dapat diperhitungkan untuk mengetahui laju pertumbuhan penduduk di Kota Pematangsiantar berdasarkan kelompok umur untuk
tahun 2011 – 2013 sebagai berikut : Umur 0-4
r =
log
�� ��
� log �
r =
log
21 .914
24 .399
,43429
r = -0,107418= -10,74
Umur 5-9 Tahun r
=
log
�� ��
� log �
r =
log
23 .286
26 .152
,43429
r = -0,116075= -11,61
Umur 10-14 Tahun r
=
log
�� ��
� log �
r =
log
23 .699
29 .432
,43429
r = -0,216652= -21,67
Umur 15-19 Tahun r
=
log
�� ��
� log �
Universitas Sumatera utara
r =
log
25 .667
33 .469
,43429
r = -0,265416 = -25,54
Umur 20-24 Tahun r
=
log
�� ��
� log �
r =
log
20 .064
20 .464
,43429
r = -0,019740= -1,97
Umur 25-29 Tahun r
=
log
�� ��
� log �
r =
log
18 .455
19 .540
,43429
r = -0,057129= -5,71
Umur 30-34 Tahun r
=
log
�� ��
� log �
r =
log
16 .713
18 .929
,43429
r = -0,12451= -12,45
Umur 35-39 Tahun r
=
log
�� ��
� log �
r =
log
16 .274
17 .656
,43429
Universitas Sumatera utara
r = -0,081508 = -8,15
Umur 40-44 r
=
log
�� ��
� log �
r =
log
16 .021
15 .846
,43429
r = -0,010983 = 1,10
Umur 45-49 Tahun r
=
log
�� ��
� log �
r =
log
14 .176
12 .126
,43429
r = -0,156200 = 15,62
Umur 50-54 Tahun r
=
log
�� ��
� log �
r =
log
12 .328
8 .892
,43429
r = -0,326724 = 32,67
Umur 55-59 Tahun r
=
log
�� ��
� log �
r =
log
8 .747
7 .242
,43429
r = -0,188815 = 18,88
Umur 60-64 Tahun
Universitas Sumatera utara
r =
log
�� ��
� log �
r =
log
5 .771
6 .125
,43429
r = -0,059534= -5,95
Umur 65-69 Tahun
r =
log
�� ��
� log �
r =
log
4 .533
4 .294
,43429
r = 0,054166 = 5,42
Umur 70+ Tahun r
=
log
�� ��
� log �
r =
log
7 .050
6 .431
,43429
r = 0,091899 = 9,19
Tabel 4.13 Laju Pertumbuhan Penduduk Kota Pematangsiantar Tahun 2011-2013
Golongan Umur Tahun Laju Pertumbuhan Penduduk
0-4 -0,107418
5-9 -0,116075
10-14 -0,216652
15-19 -0,265416
20-24 -0,019740
Universitas Sumatera utara
25-29 -0,057129
30-34 -0,124510
35-39 -0,081508
40-44 0,010983
45-49 0,156200
50-54 0,326724
55-59 0,188815
60-64 -0,059534
65-69 0,054166
70+ 0,091899
Jumlah -0,21995
Dari tabel 4.13 dapat dilihat bahwa laju pertumbuhan penduduk kelompok umur 50-54 tahun adalah pertumbuhan yang paling besar, sedangkan kelompok umur 15-19
memiliki pertumbuhan yang lebih kecil atau sedikit yaitu sebesar -0,265416.
Maka untuk jumlah penduduk di Kota Pematangsiantar menurut kelompok umur untuk tahun 2011-2013 dapat dilakukan perhitungan sebagai berikut:
Umur 0-4 Tahun
P
t =
��. �
��
�
2010
= 24.399 x 2,718282
−0,107418 1
= 24.399 x 0,898150 = 21.914
Universitas Sumatera utara
�
2011
= 24.399 x 2,718282
−0,107418 2
= 24.399 x 0,806674 = 19.682
�
2012
= 24.399 x 2 ,718282
−0,107418 3
= 24.399 x 0,724514 = 17.677
�
2013
= 24.399 x 2 ,718282
−0,107418 4
= 24.399 x 0,650722 = 15.877
Umur 5-9 Tahun
P
t =
��. �
��
�
2010
= 26.125 x 2 ,718282
−0,116075 1
= 26.125 x 0,890408 = 23.286
�
2011
= 26.125 x 2 ,718282
−0,116075 2
= 26.125 x 0,0,792827 = 20.734
�
2012
= 26.125 x 2 ,718282
−0,116075 3
= 26.125 x 0,705940 = 18.462
�
2013
= 26.125 x 2 ,718282
−0,116075 4
= 26.125 x 0,628575 = 16.438
Umur 10-14 Tahun
Universitas Sumatera utara
P
t =
��. �
��
�
2010
= 29.432 x 2 ,718282
−0,216652 1
= 29.432 x 0,805210 = 23.699
�
2011
= 29.432 x 2 ,718282
−0,216652 2
= 29.432 x 0,648363 = 19.083
�
2012
= 29.432 x 2 ,718282
−0,216652 3
= 29.432 x 0,522069 = 15.366
�
2013
= 29.432 x 2 ,718282
−0,216652 4
= 29.432 x 0,420375 = 12.372
Umur 15-19 Tahun
P
t =
��. �
��
�
2010
= 33.469 x 2 ,718282
−0,265416 1
= 33.469 x 0,766887 = 25.667
�
2011
= 33.469 x 2 ,718282
−0,265416 2
= 33.469 x 0,588115 = 19.684
�
2012
= 33.469 x 2 ,718282
−0,265416 3
= 33.459 x 0,451018 = 15.095
�
2013
= 33.469 x 2 ,718282
−0,265416 4
= 33.469 x 0,345880
Universitas Sumatera utara
= 11.576
Umur 20-24 Tahun
P
t =
��. �
��
�
2010
= 20.464 x 2 ,718282
−0,019740 1
= 20.464 x 0,980454 = 20.064
�
2011
= 20.464 x 2 ,7818282
−0,019740 2
= 20.464 x 0,961289 = 19.672
�
2012
= 20.464 x 2 ,718282
−0,019740 3
= 20.464 x 0,942499 = 19.287
�
2013
= 20.464 x 2 ,718282
−0,019740 4
= 20.464 x 0,924077 = 18.910
Umur 25-29 Tahun
P
t =
��. �
��
�
2010
= 19.540 x 2 ,718282
−0,057129 1
= 19.540 x 0,944472 = 18.455
�
2011
= 19.540 x 2 ,718282
−0,057129 2
= 19.540 x 0,892028 = 17.430
�
2012
= 19.540 x 2 ,718282
−0,057129 3
= 19.540 x 0,705940 = 16.462
Universitas Sumatera utara
�
2013
= 19.540 x 2 ,718282
−0,057129 4
= 19.540 x 0,795714 = 15.548
Umur 30-34 Tahun
P
t =
��. �
��
�
2010
= 18.929 x 2 ,718282
−0,124510 1
= 18.929 x 0,882929 = 16.713
�
2011
= 18.929 x 2 ,718282
−0,124510 2
= 18.929 x 0,779564 = 14.756
�
2012
= 18.929 x 2 ,718282
−0,124510 3
= 18.929 x 0,688300 = 13.029
�
2013
= 18.929 x 2 ,718282
−0,124510 4
= 18.929 x 0,607721 = 11.504
Umur 35-39 Tahun
P
t =
��. �
��
�
2010
= 17.656 x 2 ,718282
−0,081508 1
= 17.656 x 0,921725 = 16.274
�
2011
= 17.656 x 2 ,718282
−0,081508 2
= 17.656 x 0,849578 = 15.000
�
2012
= 17.656 x 2 ,718282
−0,081508 3
Universitas Sumatera utara
= 17.656 x 0,783077 = 13.826
�
2013
= 17.656 x 2 ,718282
−0,081508 4
= 17.656 x 0,721782 = 12.744
Umur 40-44 Tahun
P
t =
��. �
��
�
2010
= 15.846 x 2 ,718282
−0,010983 1
= 15.846 x 1,011044 = 16.021
�
2011
= 15.846 x 2 ,718282
−0,010983 2
= 15.846 x 1,022209 = 16.198
�
2012
= 15.846 x 2 ,718282
−0,010983 3
= 15.846 x 1,033498 = 16.377
�
2013
= 15.846 x 2 ,718282
−0,010983 4
= 15.846 x 1,044911 = 16.558
Umur 45-49 Tahun
P
t =
��. �
��
�
2010
= 12.126 x 2,718282
−0,156200 1
= 12.126 x 1,169060 = 14.176
�
2011
= 12.126 x 2 ,718282
−0,156200 2
= 12.126 x 1,366701
Universitas Sumatera utara
= 16.573 �
2012
= 12.126 x 2 ,718282
−0,156200 3
= 12.126 x 1,597756 = 19.374
�
2013
= 12.126 x 2 ,718282
−0,156200 4
= 12.126 x 1,867872 = 22.650
Umur 50-54 Tahun
P
t =
��. �
��
�
2010
= 8.892 x 2 ,718282
,326724 1
= 8.892 x 1,386419 = 12.328
�
2011
= 8.892 x 2 ,718282
,326724 2
= 8.892 x 1,922157 = 17.092
�
2012
= 8.892 x 2 ,718282
,326724 3
= 8.892 x 2,664915 = 23.696
�
2013
= 8.892 x 2 ,718282
,326724 4
= 8.892 x 3,694688 = 32.853
Umur 55-59 Tahun
P
t =
��. �
��
�
2010
= 7.242 x 2 ,718282
−0,188815 1
= 7.242 x 1,207818
Universitas Sumatera utara
= 8.747 �
2011
= 7.242 x 2 ,718282
−0,188815 2
= 7.242 x 1,458823 = 10.565
�
2012
= 7.242 x 2 ,718282
−0,188815 3
= 7.242 x 1,761992 = 12.760
�
2013
= 7.242 x 2 ,718282
−0,188815 4
= 7.242 x 2,128165 = 15.412
Umur 60-64 Tahun
P
t =
��. �
��
�
2010
= 6.125 x 2 ,718282
−0,054166 1
= 15.846 x 0,947275 = 5.802
�
2011
= 6.125 x 2 ,718282
−0,054166 2
= 6.125 x 0,897330 = 5.496
�
2012
= 6.125 x 2 ,718282
−0,054166 3
= 6.125 x 0,850018 = 5.206
�
2013
= 6.125 x 2 ,718282
−0,054166 4
= 6.125 x 0,805201 = 4.932
Umur 65-69 Tahun
P
t =
��. �
��
Universitas Sumatera utara
�
2010
= 4.294 x 2 ,718282
,054166 1
= 4.294 x 1,055660 = 4.533
�
2011
= 4.294 x 2 ,718282
,054166 2
= 4.294 x 1,114418 = 4.785
�
2012
= 4.294 x 2 ,718282
,054166 3
= 4.294 x 1,176446 = 5.052
�
2013
= 4.294 x 2 ,718282
,054166 4
= 4.294 x 1,241927 = 5.333
Umur 70+ Tahun
P
t =
��. �
��
�
2010
= 6.431 x 2 ,718282
,091899 1
= 6.431 x 1,096254 = 7.050
�
2011
= 6.431 x 2 ,718282
,091899 2
= 6.431 x 1,201773 = 7.729
�
2012
= 6.431 x 2 ,718282
,091899 3
= 6.431 x 1,317596 = 8.473
�
2013
= 6.431 x 2 ,718282
,367596 4
= 6.431 x 1,444258 = 9.288
Universitas Sumatera utara
Tabel 4.14 Perkiraan Jumlah Perubahan Penduduk Kota Pematangsiantar Menurut Kelompok Umur Tahun 2010-2013
Umur Jumlah
Penduduk 2010
Jumlah Penduduk
2011 Jumlah
Penduduk 2012
Jumlah Penduduk
2013 0-4
21.914 19.682
17.677 15.877
5-9 23.286
20.734 18.462
16.438 10-14
23.699 19.083
15.366 12.372
15-19 25.667
19.684 15.095
11.576 20-24
20.064 19.672
19.287 18.910
25-29 18.455
17.430 16.462
15.548 30-34
16.713 14.756
13.029 11.504
35-39 16.274
15.000 13.826
12.744 40-44
16.021 16.198
16.377 16.558
45-49 14.176
16.573 19.374
22.650 50-54
12.328 17.092
23.696 32.853
55-59 8.747
10.565 12.760
15.412 60-64
5.802 5.496
5.206 4.932
65-69 4.533
4.785 5.052
5.333 70+
7.050 7.729
8.473 9.288
Jumlah 234.729
224.479 220.142
221.995 Sumber : Hasil Pengolahan Data
Universitas Sumatera utara
Pada Tabel 4.14 diatas dapat dilihat bahwa jumlah penduduk mengalami penurunan pada tahun 2009 jumlah penduduk adalah sebesar 250.997 jiwa, dan pada
tahun 2010 sebesar 234.698 jiwa sumber data BPS. Setelah dilakukan perkiraan jumlah penduduk untuk tahun 2011-2013 di kota Pematangsiantar mengalami
pergeseran jumlah penduduk dengan angka yang tidak terlalu drastis tiap tahunnya.
Jumlah penduduk suatu daerah cenderung berubah menurut perubahan waktu karena adanya pengaruh faktor kelahiran, kematian dan perpindahan.
Universitas Sumatera utara
BAB 5
IMPLEMENTASI SISTEM
5.1 Pengertian implementasi