79
‘Dan kita sudah sepakat’
4.3 Ragam Diksi dari Segi Penutur.
4.3.1 Diksi Mengenai Kata
Dalam upacara adat saur matua dapat ditemukan frase yang digunakan oleh masing-masing penutur baik itu hula-hula, dongan sabutuha maupunboru. Untuk
lebih jelasnya tabel di bawah ini akan memberikan gambaran diksi mengenai kata.
Bagan 2 Kata yang digunakan pihak hula-hula,dongan sabutuha dan boru
hula-hula,dongan sabutuha dan boru
Netral kata yang dapat digunakanDalihan Na Tolu
hahipason ‘kesehatan’
hagogoon ‘kekuatan’ hapistaran ‘kepintaran’
bagas ‘rumah’ paborhaton ‘memberangkatkan’
pasahathon ‘menyampaikan’ parjambaran ‘penerimapemberi’
sipanganon ‘makanan’ hamu ‘kamu’
hami ‘kami’ Hita ‘kita’
mangido ‘meminta’
80
pinasahat ‘disampaikan’ tangkas ‘jelas’
dilehon ‘diberi’
Bagan 3 Kata yang digunakan pihak hula-hula
Pihak hula-hula Kata
mangaramoti ‘memberkati’ tangihon ‘dengarkan
ingotmuna ‘ingat kalian’
Bagan 4 Kata yang digunakan pihakdongan sabutuha
Pihak dongan sabutuha
Kata
marpungu ‘berkumpul’ mangida ‘melihat’
marsomba ‘memohon’
81
Bagan 5 Kata yang digunakan pihak boru
Pihak boru Kata
mangihut ‘mengikut’ marsomba ‘memohon’
maminjam ‘meminjam’ marpanganju ‘murah hati’
4.3.2 Diksi Mengenai Frase
Dalam upacara adat saur matua dapat ditemukan frase yang digunakan oleh masing-masing penutur baik itu hula-hula, dongan
sabutuha maupunboru. Frase ini dapat dikelompokkan pada situasi yang netral dalam arti bisa digunakan masing-masing penutur, dan frase yang
hanya digunakan oleh satu pihak saja. Untuk lebih jelasnya tabel di bawah ini akan memberikan gambaran diksi mengenai frase.
82
Bagan 6 Farse yang digunakan pihak hula-hula, dongan sabutuha dan boru.
hula-hula, dongan sabutuha
dan boru Netral
jabu-jabuna ‘peti mayat’ inganan parsatongkinan ‘kuburan’
marujung ngolu ‘meninggal dunia’ ari na tiur ‘hari yang baik’
holong ni roha ‘rasa sayang’ sada ni roha ‘bersatu hati’
hata na uli ‘nasehat’
Bagan 7 Frase yang digunakan oleh pihak hula-hula
hula-hula Frase
mansai bagak ‘prilaku’ asa tung uli ‘supaya lebih baik’
gabe ma na diula ‘yang dikerjakan mendapat berkat’
83
Bagan 8 Frase yang digunakan oleh pihak dongan sabutuha
dongan sabutuha Frase
mardos niroha ‘sepakatlah kita’ sisada hata ‘seia sekata’
raja ni hula-hulanami ‘yang mulia hula-hula kami ari na mangihut ‘dikemudian hari’
Bagan 9 Frase yang digunakan oleh pihak boru
boru Frase
hula-hula nami‘yang mulia hula-hula kami’ raja nami ‘yang mulia’
ro hami marsomba‘datang kami menyembah’ marpanganju ma hamu ‘murah hatilah kalian’
84
4.3.3 Diksi mengenai Pantun Umpasa