kalih inggih menika naskah saha kamus utawi atlas basa, dene andharanipun kados makaten.
a
Naskah
Wontenipun dialek utawi basa menika ugi saged saking wontenipun naskah. Saben naskah menika tamtu kemawon beda, gumantung saking yuswa, nilai saha
panganggening basa. Naskah kuno menika saged narik kawigatosan, awit menika sumber kangge wekdal masarakat ingkang dereng tepang kamus menapa malih
seratan tata basa. Menapa malih ingkang gadhah unsur sastra ingkang dipunserat mawi basa saha dialek ingkang beda.
b
Kamus saha Atlas Basa
Bab menika minangka sumber utama wonten ing panaliten basa Guiraud wonten ing Ayatrohaedi, 1983: 12. Perangan ingkang dereng cetha saged
langkung cetha menawi ginakaken kamus dialek ingkang sampun wonten. Amargi kasusun rikala jaman rumiyin pramila wujudipun susunan kamus menika kathah
ingkang dereng cetha. Saperangan namung susunan tembung, lajeng kados tandha fonetik saha sanesipun menika kirang dipungatosaken.
F. Cara Ngempalaken Data Panaliten Dialektologi
Cara ingkang dipunginakaken kangge ngempalaken data wonten ing panaliten dialektologi menika boten namung setunggal kemawon. Kadhangkala panaliti
ngginakaken cara campuran. Bab menika dipuntindakaken supados saged pikantuk data ingkang dipunkajengaken. Panaliten bab basa mliginipun
dialektologi ugi kados makaten, ngginakaken cara campuran. Miturut Ayatrohaedi
43
1983: 50-51 cara ingkang ingkang limrah dipunginakaken wonten ing panaliten dialektologi inggih menika kados makaten.
a
Cakapan Terarah
Wonten ing cakapan terarah tugas panaliti inggih menika ngarahaken pirembagan antawisipun panaliti saha sumber lisan. Pirembagan temtu kemawon
dipunwiwiti saking bab ingkang umum. Cara menika dipuntindakaken supados sumber lisan saged paring informasi miturut kahanan wonten ing lapangan.
b
Nyuwun Pirsa kanthi Cara Langsung
Cara menika cara paling gampil menawi dipuntindakaken, menapa malih menawi nyuwun pirsa bab ingkang nyata kadasta peranganing badan,
peranganging griya, piranti tani lan sapanunggalanipun. Ananging ugi wonten kirangipun, cara menika ewed dipuntindakaken menawi pandangon ngengingi bab
ingkang boten cetha wujudipun kadasta wosing manah, tindak tanduk, sistem kekerabatan lan sapanunggalanipun.
c
Nyuwun Pirsa kanthi Cara Mboten Langsung
Cara menika dipunginakaken supados saged jangkepi menapa kemawon ingkang kirang saking cara nyuwun pirsa langsung. Cara ingkang
dipuntindakaken inggih menika 1 anggenipun caos pandangon boten pikantuk ngengingi perkawis, panaliti kedah gayutaken kalihan bab sanes ingkang taksih
jumbuh kalihan data panaliten, 2 menapa ingkang dipunkajengaken panaliti kedah dipunandharaken kanthi cetha, 3 kangge bab-bab tartamtu panaliti saged
ngginakaken gerak saha mimik.