9
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2016
118
Gajah Mada: Demi Majapahit Sinuhun Prabu teu kudu mapag sémah ti Nagri Sunda ka
alun-alun Bubat Hayam Wuruk:
Naha? Gajah Mada:
Nitih wanci nu mustari. Nya ayeuna mangsan urang nalukkeun Nagri Sunda Putri Citraresmi kudu jadi upeti
Hayam Wuruk: Paman
Gajah Mada: Euweuh deui wanci nu mustari. Nagri Sunda kudu taluk ayeuna
Dicutat tina Panggelar Sastra karangan Drs. Ahmad Hadi, 2004, Tanggerang: Pamulang
b. Pedaran
Sempalan naskah drama di luhur téh mangrupa dramatisasi tina novel Perang Bubat karya Yoseph Iskandar, eusina ngalalakonkeun hiji prahara
anu kaalaman ku nagri Sunda. Maksud rék ngadahupkeun Putri Citra Resmi ka Raja Hayam Wuruk ti karajaan Majapait, kalah dipapag balai, dibokong ku
Patih Gajah Mada di Palagan Bubat. Putri anu tadina dijangjian seja didamel padmi kari-kari kudu disanggakeun salaku upeti.
Sempalan drama anu dicontokeun kasup bagian anu kaitung lengkep. Aya bagian prolog anu kieu unggelna:
Narator: Satuluyna dicaritakeun
dina tanggal tilu welas bagéan caang bulan badra taun 1279 Saka
Sang Prabu Maharaja Sunda perlaya di Bubat di nagri Majapahit
Harita Sang Prabu Maharaja jengkar rék nikahkeun putrina
nya éta Sang Rétna Citraresmi atawa Dyiah Pitaloka
jeung Bré Prabu Majapahit nu ngaran Sri Rajasanagara
kitu asal mula jujutan caritana... Narator:
Panceg tanggal 14 bagéan caang bulan Palguna, taun 1272 Saka, Linggabuana diistrénan jeneng ratu Nagri Sunda ka-31 di dayeuh
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2016
119
9
Kawali, kalawan abiséka Prabu Maharaja Linggabuana. Ti Prameswari Déwi Laralinsing, Prabu Maharaja Linggabuana
ngarundaykeun seuweu dua. Cikalna awéwé, gelar ka dunya taun 1262 Saka. Citraresmi ngaran ti aki, Dyah Pitaloka ngaran ti rama.
Nu bungsu lalaki, gelar ka dunya taun 1270 Saka, dingaranan Niskala Wastu Kancana.
Aya bagian narasi sakumaha anu digalindengkeun ku juru pantun, saperti kieu:
Juru Pantun: Citraresmi sari wangi
si lenjang bulan ngalangkang sampulur miindung layung
lampayak mirupa merak sampayan kembang kamelang
kembang dada maharaja nu ngageugeuh taneuh pageuh
di buana warna-warna Geulis kaasih pohaci
kacapangan para raja ti bumi terusing langit
bumi ancikan lalaki langit ancikan birahi
diugung-ugung ku degung ditimang-timang ku gondang
atina dina kacapi rasana diri manusa
Sarta tangtuna ogé aya bagian dialog, anu mangrupa bagian inti tina pintonan drama, upamana kieu:
Linggabuana: Kumaha ceuk pamanggih dia, Rayi Mangkubumi?
Mangkubumi: Pareng aya di Hyang Séda Niskala, Raka Prabu
Urang mah darma ngalalakon. Hanas kitu paménta ti Bré Majapahit, taya salahna mun dicumponan. Ngan tangtu baé kudu
lantip tarapti. Ulah waka kalinglap ku kingkilaban Linggabuana:
Majapahit téh keur nanjung, Rayi Loba ratu-ratu nu taluk di Nusantara. Unggal taun saréba ka
dayeuh Trowulan. Mangkubumi:
Tapi Nagri Sunda mah teu kaasup itungan, Raka Prabu Linggabuana:
Bener kitu pisan, Rayi Ngan mun anaking Dyah Pitaloka kaselir jadi prameswari, Nagri Sunda baris nanjung komaraan
9
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2016
120
c. Maham Unsur Intrinsik Drama