PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2016
10
aspék-aspék séjénna anu diajén, kayaning tugas proyék, portopolio, obyéktif, ulangan harian, jeung unjuk kerja.
Pentingna ngalaksanakeun réfléksi nyaéta pikeun mikanyaho masalah anu keur dirandapan dina éta pangajaran. Masalah anu timbul bisa waé
datang ti guru, murid, bahan, atawa métode. Ku cara réfléksi bisa maluruh pasualan anu keur karandapan.
2. Refleksi pikeun Maluruh Tujuan Pangajaran Basa Sunda
Dumasar hasil réfléksi guru bisa ngalaksanakeun pangajaran rémédial remedial teaching nu tujuanana pikeun ngalayanan murid
ngaronjatkeun préstasi diajarna nepi ka bisa ngahontal kritéria katuntasan nu geus ditetepkeun. Pikeun ngalaksanakeun konsép modél
pangajaran rémédial leuwih ti heula kudu merhatikeun KIKD. .
Pangajaran basa Sunda diajarkeun sacara formal di sakola ka unggal jenjang atikan, nyaéta di SDMI, SMPMTs, jeung SMASMKMA. Sacara
substansial aya opat Kompeténsi Inti nu dipiharep dipibanda ku murid dina Kurikulum 2013, nyaéta: 1 sikep kaagamaan anu
pengkuhagamana
– iman jeung takwa ka Allah Swt. spiritual quotient, 2 sikep kamasarakatan
– ngabogaan ahlak mulia tur jembar budayana emotional quotient, 3 ngawasaa élmu pangaweruh, tehnologi, jeung
seni – luhung elmuna intellectual quotient, jeung 4 ngabogaan
kaparigelan tur mandiri – rancagé gawéna actional quotient.
Dumasar kana Kurikulum 2013 mah tujuan pangajaran basa Sunda téh kudu diadumaniskeun jeung kahontalna kompeténsi anu dipiharep
saréngséna pangajaran. Jadi hasil tina diajar basa Sunda téh dipiharep sajaba ti jadi jalma anu iman ka Nu Maha Kawasa, sikep anu hadé ka
sasama mahlukna, ogé ngabogaan pangaweruh ngeunaan basa, sastra, katut budayana, sarta boga kaparigelan ngagunakeunana dina kagiatan
komunikasi sapopoé kalawan hadé tur bener boh lisan bon tulisan.
Dumasar kana Kompeténsi Inti jeung Kompeténsi dasar KIKD Kurikulum Basa jeung Sastra Sunda 2013, ieu di handap aya sawatara
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2016
11
tinimbangan umum sanggeus anu jadi udagan sangkan kacangking ku murid sanggeus diajar basa Sunda di sakola.
a. Murid ngabogaan pangalaman diajar ngagunakeun basa nu bener
berbahasa, neuleuman, ngébréhkeun pikiran katut rasa dina wangun karya sastra bersastra Sunda ku cara lisan jeung tulisan.
b. Murid miboga sikep nu hadé menghargai jeung reueus kana basa Sunda minangka basa daerah di Jawa Barat, anu ogé mangrupa
basa indung bahasaibu pikeun sabagian gedé masarakatna. c. Murid maham basa Sunda ditilik tina wangun, harti, jeung fungsi,
sarta mampuh tur parigel ngagunakeunana kalawan merenah tur luyu jeung kontéksna tujuan, kaperluan, jeung kaayaan.
d. Murid mampuh ngagunakeun basa Sunda pikeun ngaronjatkeun kamampuh inteléktual, émosional, jeung sosial.
e. Murid ngabogaan kamampuh jeung disiplin dina ngagunakeun basa Sunda nyarita, nulis, jeung mikir.
f. Murid mampuh neuleuman jeung ngamangpaatkeun karya sastra Sunda pikeun ngaronjatkeun pangaweruh jeung kamampuh
ngagunakeun basa Sunda, mekarkeun kapribadian, jeung ngajembaran pangaweruh dina kahirupanana.
g. Murid méré ajén tur ngarasa reueus kana karya sastra Sunda minangka khazanah budaya jeung gambaran intelektual manusa
Sunda.
Dina KIKD Kurikulum Basa jeung jeung sastra Sunda bakal katangén kalawan jelas tingkah laku anu kudu kahontal ku murid sanggeus diajar.
KI nu aya di jenjang SDMI miharep murid bisa: a. Menerima dan menjalankan ajaran agama yang dianutnya;
b. Memiliki perilaku jujur, disiplin, tanggung jawab, santun, peduli, dan
percaya diri dalam berinteraksi dengan keluarga, téman, dan guru; c. Memahami pengetahuan faktual dengan cara mengamati
[mendengar, melihat, membaca] dan menanya berdasarkan rasa ingin tahu tentang dirinya, makhluk ciptaan Tuhan dan kegiatannya,
dan benda-benda yang dijumpainya di rumah, sekolah;
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2016
12
d. Menyajikan pengetahuan faktual dalam bahasa yang jelas dan logis dan sistématis, dalam karya yang estetis dalam gerakan yang
mencerminkan anak sehat, dan dalam tindakan yang mencerminkan perilaku anak beriman dan berakhlak mulia.
Sanajan sacara rédaksi sarua, tapi KI nu aya di jenjang sakola menengah leuwih kompléks batan KI nu aya di jenjang sakola dasar
SDMI. KI nu aya di jenjang SMPMTs pikeun murid dipiharep: a. Menghayati dan mengamalkan ajaran agama yang dianutnya;
b. Menghargai dan menghayati perilaku jujur, disiplin, tanggung jawab,
peduli toleransi, gotong royong, santun, percaya diri, dalam berinteraksi secara efektif dengan lingkungan sosial dan alam dalam
jangkauan pergaulan dan keberadaannya;
c. Memahami pengetahuan faktual, konseptual, dan prosedural berdasarkan rasa ingin tahunya tentang ilmu pengetahuan,
teknologi, seni, budaya terkait fenomena dan kejadian tampak mata; d. Mencoba, mengolah, dan menyaji dalam ranah konkret
menggunakan, mengurai, merangkai, memodifikasi, dan membuat dan ranah abstrak menulis, membaca, menghitung, menggambar,
dan mengarang sesuai dengan yang dipelajari di sekolah dan sumber lain yang sama dalam sudut pandangteori.
KI nu aya di jenjang SMASMKMA mah miharep murid bisa: a. Menghayati dan mengamalkan ajaran agama yang dianutnya;
b. Menghayati dan
mengamalkan perilaku
jujur, disiplin,
tanggungjawab, peduli gotong royong, kerjasama, toleran, damai, santun, responsif dan proaktif dan menunjukkan sikap sebagai
bagian dari solusi atas berbagai permasalahan dalam berinteraksi secara efektif dengan lingkungan sosial dan alam serta dalam
menempatkan diri sebagai cerminan bangsa dalam pergaulan dunia;
c. Memahami, menerapkan, menganalisis pengetahuan faktual, konseptual, prosedural berdasarkan rasa ingintahunya tentang ilmu
pengetahuan, teknologi, seni, budaya, dan humaniora dengan
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2016
13
wawasan kemanusiaan, kebangsaan, kenegaraan, dan peradaban terkait fenomena dan kejadian, serta menerapkan pengetahuan
prosedural pada bidang kajian yang spesifik sesuai dengan bakat dan minatnya untuk memecahkan masalah;
d. Mengolah, menalar, dan menyaji dalam ranah konkret dan ranah abstrak terkait dengan pengembangan dari yang dipelajarinya di
sekolah secara mandiri, dan mampu menggunakan metoda sesuai kaidah keilmuan.
Kompeténsi Dasar KD nu aya di unggal jenjang atikan henteu sarua. Sajaba ti béda lantaran jenjang atikanana, béda ogé matéri atawa poko
bahasan anu kudu diulikna. Hartina guru kudu maluruh karakteristik matéri nu diajarkeunana. Ulah nepi ka aya matéri anu pacorok dina
kagiatan diajarna, upamana kuduna diajarkeun ku cara maca, malah ditepikeun ku cara nyarita, jeung sajabana.
3. Réfléksi pikeun Maluruh Materi nu Geus Diajarkeun
