bahwa situasi dunia Islam terutama di Negerinya mengalami kejumudan yang disebabkan tradisi taklid kepada para imam madzhab. Oleh karena itulah
beliau menyerukan kepada umat agar segera kembali kepada ajaran madzhab salaf, mau beristinbath hukum dari nash-nash al Qur’an dan hadits Rasulullah
saw. secara langsung, memerangi endemi gerakan sufi, filsafat dan bid’ah khurafat. Semua distorsi penyimpangan pemahaman keberagamaan tersebut
mendapat perhatian besar dari beliau. Tidak heran umat Islam di daerahnya terbagi menjadi dua, yakni yang pro dan yang kontra terhadap sikap beliau.
Bagi kelompok yang kontra kepada Ibnu Qayyim, pada akhirnya meningkat menjadi orang-orang yang geram dan mendendam. Sehingga pada
akhirnya Ibnu Qayyim mendapatkan sanksi seperti yang telah diterima oleh gurunya, Ibnu Taimiyyah rahimahullahu ta’aala. Beliau dipenjara bersama-
sama dengan gurunya itu hanya berdua saja dalam satu tempat di dalam sebuah benteng sebuah benteng didaerah Damaskus yang sekarang cukup
terkenal. Benteng itu terletak di tengah-tengah daerah tersebut. Pengasingan itu mereka jalani setelah sebelumnya beliau berdua mendapatkan penyiksaan
dan berbagai bentuk pelecehan, Ibnu Qayyim tidak dibebaskan dari pengasingan kecuali setelah gurunya, Ibnu Taimiyyah meninggal dunia.
L. Wafatnya Ibnu Qayyim
Beliau menghembuskan nafasnya yang terakhir pada malam kamis pada tanggal 13 Rajab 751 H.
61
Sejak saat itu bintang Ibnu Qayyim padam setelah sebelumnya menyala sangat terang. Kehidupan beliau telah dipenuhi
dengan kegiatan ilmiah yang sudah menembus jauh melebihi batasnya.
61
Ibnu Katsir, op.cit. IV202.
Bahkan tidak ada seorang pun baik yang hidup sebelumnya atau pun yang hidup sesudah beliau yang bisa melebihi keseriusan beliau dalam mengarang.
Banyak sekali yang mengiring jenazah Ibnu Qayyim rahimahullahu ta’aala sampai ketempat peristirahatan terakhir.
Jasa beliau benar-benar diakui oleh masyarakat luas, bahkan dari kalangan qadhi, pembesar maupun orang-orang shalih. Ini menunjukkan
bahwa mereka memang manaruh kepercayaan kepada beliau. Mereka semua juga merasa kehilangan dengan kepulangan beliau kepada penciptanya.
Bahkan semua itu menunjukkan kesetiaan dan ketulusan mereka kepada beliau. Jenazah Ibnu Qayyim dishalati setelah shalat dzuhur sehari berikutnya
di masjid Jami al Jarah. Masjid yang terletak dengan komplek pemakaman al Baabus Shagiir di Damaskus. Akhirnya jenazah beliau dikebumikan di
komplek pemakaman al Baabus Shagiir di Damaskus di samping ibunya.
62
Semoga Allah memasukkan beliau ke dalam surga dan memberikan manfaat ilmu-ilmu beliau kepada kita semua yang ditinggalkan.
M. Karya-karya Ibnu Qayyim
Ibnu Qayyim merupakan seorang representasi tokoh yang benar-benar alim dalam ilmu agama di masanya. Beliau telah menulis banyak sekali karya
ilmiah dengan jumlah yang sangat banyak. Di antara disiplin ilmu yang beliau karang adalah tata bahasa Arab, ilmu kalam dan tasawwuf, fikih dan ushul
fikih sebagaimana beliau juga menulis dalam bidang sejarah dan sirah. Para ulama berbeda pendapat tentang jumlah karya yang telah beliau
tulis. Ibnu hajar menyebutkan bahwa karya yang beliau tulis berjumlah tiga
62
Bakr ibn Abdullah Abu Zaid. op.cit. h.198-199
belas kitab.
63
As-Sakahwi mengatakan bahwa karya beliau berjumlah lima puluh sekian.
64
As Shafadi, salah seorang murid Ibnu Qayyim menyebutkan bahwa karya gurunya itu berjumlah sembilan belas kitab. As-Suyuthi
berpendapat bahwa beliau memiliki koleksi karya ilmiah sebanyak empat belas kitab.
Selain itu, Haji Khalifah, pengarang kitab Kasyfud Dzunuh menyebutkan bahwa tulisan Ibnu Qayyim berjumlah enam puluh kitab.
65
As Syaukani mengatakan bahwa jumlah kitab beliau adalah enam belas.
66
Ad- Dawudi menyebutkan bahwa jumlah karya beliau adalah empat puluh empat.
Ismail Basya al Baghdadi, pengarang kitab Hadiyyatul Arifiin mengatakan bahwa jumlah karangan Ibnu Qayyim mencapai enam puluh enam.
67
Muhammad al faqih menyebutkan bahwa karya beliau adalah enam puluh enam.
68
Sedangkan buah pena beliau yang cukup terkenal akan kami daftar sebagai berikut:
69
1. Al ijtihaad
2. Ijtimaaul Jusuusyil Islaamiyyah alaa Azwil Muaththilah wal Jahmiyyah telah tercetak
3. Ahkaam Ahlidz Dzimmah sudah tercetak. 4. Ahkaamul Mauluud atau yang disebut juga dengan Tuhfatul Mauduud Fi
Ahkaamil Mauluud sudah tercetak
5. Asmaau Badhi Muallafaati Ibni Taimiyyah telah tercetak
63
Ibnu hajar. IV23.
64
Shadiq Hasan Khan alQunuji. at-Taajul Mukallal, h. 419
65
Haji Khalifah. Al Kasyfud Dzunuh. Urutan abjad
66
al Allamah as Syaukani al Yamani. op.cit. II145
67
Ismail Basya al Baghdadi. Al Hadiyyatul Arifiin. III158-159.
68
Ibnu Qayyim. Muqaddimah Ighaatsatul Lahaafan. 1357 H Cet ke-1.
69
Ibnu Qayyim Al Jauziyyah, 13 Pengaruh Maksiat, h. 26-32
6. Ushuulut Tafsiri. 7. Al Alaam BittisaaI Thuruqil Ahkaam.
8. Ilaamul Muwaqqiiin an Rabbil Aalamiin atau yang disebut juga dengan Maaalimul Muwaqqiiin an Rabbil Aalamiin
telah tercetak 9. Ighaatsul Lahafaan fi Ahkaami Thalaaqil Ghadhbaan sudah tercetak
10. Ighaatsatul Lahafaan fi Mashaayidis Syaithan atau Mashaaidis Sulthan telah tercetak
11. Iqtidhaaud Dzikri li Hushuulil Khair wa Dais Syar.
12. Al Amaalil Makkiyyah yang disebutkan juga dengan nama at Tuhfatul
Makkiyyah. 13. Amtsaalul Quran etlah tercetak.
14. Al Iijaaz. 15.
Al Iimaan bil Quran yang dikenal juga dengan nama at-Tibyaan fi Aqsaamil Quran.
16. Badaaiul Fawaaid telah tercetak. 17. Buthlaaanul Kimyaa, Min Arbaiina Wajhan.
18. Buluughus Suaal Min Aqdhiyatur Rasul Shallallahu alaihi wa sallam telah tercetak.
19. Bayaanul Istidhaal alaa Buthlaani Isythiraath Muhilliis Siyaq Wa
Nidhaal yang dikenal juga dengan Bayaanud Daliil Alaas Tighnaail
Musaabaqah Indat Tahliil. 20.
At-Tahbiir Lima Yahillu Wa Yahrumu Min Libaasil Hariir. 21. At-Tuhfatul Qudsiyyah.
22. Tuhfatun-Naaziliin Bi Hiwaari Rabbil Alamiin.
23. Tadbiirur Riaasah fil Qawaaidil Hikmah fidz Dzakaa wal Qariihah. 24.
Tarjiih Dzauqil Qiraaah Was Shalaah alaa Dzauqis Simaa Wal Ashwaathil Fanniyyah.
25. At-Taliiq alaal Ahkaam. 26. Talimun Nisaa Minal Waajib.
27. Tafsiiru Suuratil Kaafiruun sudah tercetak. 28. Tafsiirul Faatihah telah tercetak.
29. Tafsiirul Muawwidzatain yang sering dikenal juga dengan nama ar- Risaalatus Syaafiyah Fi Ahkaamil Muawwidzatain
telah tercetak. 30. Tafsiirul Qayyim Lil Imam Ibnil Qayyim yang dikumpulkan dari beberapa
karyanya telah tercetak. 31. Yafdhiilu Makkah alaal Maadiinah.
32. Tahdziib Mukhtashar Sunan Abi Dawuud telah tercetak. 33. Al Jaami Bainas Sunan Wal Atsaar.
34. Jalaaul Afhaam Fi Tafdhiilus Shalaati Was Salaam alaa Khairil Anaam telah tercetak.
35. Al Jawaabul Kaafi Fi Liman Saala anid Dawaais Syaafi yang dikenal juga dengan sebutan ad Daawal Dawaa sudah tercetak.
36. Jawaabaat Aabidiis Shahabaat Wa Anna Maa Hum Alaihi Diinus
Syaithaan. 37. Haadil Arwaah Ilaa Bilaadil Afraah sudah tercetak.
38. Al Haamil Hal Tahiidhu Am Laa.
39. Al Haawii.
40. Hurmatus Simaa yang dikenal juga dengan judul as Simaaus Syaithaani.
41. Humu Ighmaami Hilaali Ramadhaan yang dikenal juga dengan sebutan Kasyful Ghithaa an Hukmi Simaail Ghinaa
. 42. Hukmu Taarikhis Shalaah yang disebut juga dengan nama Kitaabys
Shalaah dicetak oleh Al Maktabatul Islami.
43. Hukmu Tafdhii Badhil Aulaad alaa Badh fil Athiyyah.
44. Durarul Bayaan fi Tasfsiiri Amtsaalil Quran telah tercetak. 45. Dawaaul Quluub telah tercetak.
46. Rabiiul Abraar fis Shalaati alan Nabiyyil Mukhtaar. 47. Ar-Risaalatut Tabukiyyah telah tercetak.
48. Ar-Risaalatul Halabiyyah fit Thariiqatil Muhammadiyyah. 49. Risaalatu Ibnil Qayyim Ilaa Ahadi Akhwaanihi.
50. Ar-Risaalatul Qubriyyah fir Raddi Alaa Munkirii Adzaabil Qabr Minaz Zanaadiqah Wal Qadariyyah
yang dikenal juga dengan Kitaabur Ruuh sudah tercetak.
51. Ar-Risaalatut Tharaabalisiyyah yang disebut juga dengan judul al
Masaailut Tharaabalisiyyah atau at Tharaabaisiyyaat. 52. Rafut Tanziil.
53. Raful Yadain fis Shalaah. 54. Rhaudhun Nadziir fi Ilmit Tadzkiir.
55. Raudhatul Muhibbiin Wa Nuzhatul Muttaqiin yang disebut juga dengan
nama Nuzhatul Musytaqiin Wa Raudhatul Muhibbin atau Raudhatul Muhibbiin Wa Nuzhatul Basaatiin.
56. Ar-Ruuh Wan Nafs yang disebut juga dengan judul Marifatur Ruuh Wan
Nafs.
57. Zaadul Musaafiriin ilaa Manaazilis Suadaa fi Hadyi Khaatimil Anbiyaa
Wal Mursaliin. 58. Zaadul Maaad fi Hadyi Khairil Ibaad yang disebut juga dengan al
Hadyin Nabawi atau al Hadyis Sawi telah tercetak.
59. As-Sabaq War-Raami. 60. Aafarul Hijratain Wa Baabus Saaadatain telah tercetak.
61. As-Sunnah Wal Bidah. 62. Syarhu Asmaail Kitaabil Aziiz.
63. Syarhul Asmaail Husnaa.
64. Syarhus Syuruuthi Umriyyah. 65. Syahrul Kalimit Thayyib yang disebut juga dengan sebutan Al Kalimit
Thayyib Wal Amalis Shaalih atau al Waabilus Shayyib Wal Amalus Shaalih atau al Waabilis Shayyib minal kalimit Thayyib
telah tercetak. 66. Syifaaul Aliil fi Masaailil Qadhaa Wal Qadar wal Hikmah Wat Taliil
yang dikenal juga dngan nama al Qadaa wal Qadar sudah tercetak. 67.
As Shabru Was Sakan yang disebut juga dengan sebutan as Shabru Was Syukr.
68. As Shiraathul Mustaqiim fi Ahkaami Ahlil Jahiim. 69. As Shawaaiqul Munazzalah alal Jahmiyyah wal Muaththilah.
70. At Thaauun.
71. Thibbhul Quluub. 72. At Thibbun Nabawi telah dicetak.
73. At Thuruqul Hukmiyyah fis Siyasatis Syariyyah tilah dicetak. 74. Thariiqatul Bashaair Ilaa Hadiiqatis Saraair fi Nudzumil Kabaair.
75. Thalaaqul Haaidh. 76. Uddatus Shaabiriin Wa Dzakhiiratus Syaakiriin telah dicetak.
77. Aqdu Muhkamil Ahyaa Bainal Kalimit Thayyib wal Amalis Shaalihil
Marfuu Ilaa Raabbis Samaa. 78.
Al Fataawaa. 79. Al Fathul Qadsi.
80. Al Fathul Makki. 81. Al Futuuhaatul Qudsiyyah.
82. Al Farqu Bainal Khillah Wal Mahabbhah Wa Muanaadzaratul Khailiil li
Qaumihii. 83. Al Faruusiyyah yang disebut juga dengan nama al Faruusiyyatus
Syariyyah atau al Faruusiyyatul Muhammadiyyah telah dicetak.
84. Fadhlul Ilmi atau disebut juga dengan Fadhlul Ulamaa. 85.
Fawaaid fil Kalaam Alaa Hadiitsil Ghamaamah Wa Hadiitsil Ghazaalah Wad Dlab Wa Ghairihi.
Dan masih banyak lagi yang lainnya, Wallahu alam, mungkin kitab- kitab beliau jauh lebih banyak dari daftar nama kitab yang telah disebutkan di
atas. Paling tidak kitab-kitab yang telah disebutkan di atas bisa dipertanggung jawabkan keberadaannya sesuai sumber yang kami dapat.
BAB IV ANALISIS
