141
Cahaya dan Optika
bayangan
s
ob
= ~ okuler
– objektif
+ s
ob
s
ok
F
ok
F
ob
F
ok
mata pengamat
Gambar 6.53
Pembentukan bayangan oleh teleskop panggung oleh mata yang
berakomodasi.
30B6A3:39=:7:37E5;3;7:7973?03?5B:3?9:72;3;7:7978?9 4=9B=0839A74
1;275B9BAB9;3E3:7279730B6032E5A3?:3A9
5A8B6 7AB585A3:39=:7:3777 5
793A6B7
=0
1;
5B:3?
9:7 :369?32:;A3:39=77:3=9B:3?E:3139B503??A7
=9
03?7:735A74 278?94=9B:3=9B:3?2:6K
1;36755
=0 =9
K 1;
2785A3:39=:7:372:6
1;AB;
3?2?9-1 3?03?5B:3?A3:39=:7:372:6
=0 5B:3?
=9
K 2B85A3:39=:7:37303?
=0 =9
K
Contoh
6.23 Tugas Anda 6.3
Anda mengenal ada dua macam teleskop, yaitu teleskop bias dan
teleskop pantul. Mengapa teleskop pantul yang berukuran
besar lebih mudah dibuat dibandingkan dengan teleskop
bias?
,2+0.34, +3:39=7727:359723513?;7139B503?305713?;7
=0839A74E3:77AB27:3597B:23513?;72A?2:3 13;0B53057=9B:3?E3?;72A?03?4B57BAB9;3;AB:9
16E:369?37ABA3:39=772730BAA3:39=AB:3?8: 7?E5A3?8272A3:39=AB:27AB8B99=:36-1
sinar sejajar dari bintangbulan
yang jauh cermin
cekung
lensa cembung okuler
F
Gambar 6.54
Teleskop pantul
Di unduh dari : Bukupaket.com
142
Mudah dan Aktif Belajar Fisika untuk Kelas X
30B69;3?;3;7:797A7A797
;;D:E275B9BAB9;35;07:5;0? 032E51B9B8B63;B279;3?275B9BAB9;35;07:5;0?
30B6032E58?9E;2?7:3+3AB993;203?8B6:3 9;3?6?B27533?
5 793A6B7
;;
; 32;B:;B:
G;9 ;
32967?BAB9 ;
K
; 3?3?533?:39;3?2:6
K K
;
;;
:369?3 ;9
?A7E:39;3?6?B27533?;38B6747:;
Gambar 6.56
Penjalaran sinar pada kamera
Contoh
6.24
cahaya kaca
prisma
-1
;3?2:6:ABAB9;3?39;5;0?2?7BAB=083903?B A3;AAB3?7A7D?7793?89;3?;7?7235;A3
9;3?;3?B90572?79;3?E503?4B57BAB9;3;03AB9 0E5;7?7:3;A2;A;3?27:359723547:;
E503?4B573057A3;A0E5;7?7235?3A72;A 79 ;A ;3;7:797 93;;B BAB9 03?9=;=27 2 9;3?
35AB?0E55?8AB6A3A247:;27:9B92351? ;3553?99:3-1;3B8B9930B69;3?:359
235057057E ?=335;07:5;0?=:369;3?2:6305703?79BA3A3:6
9;3?2707279993=0839E5;38273?6A7::B8?9A?:3 247:;27AB?367550E5A3A8AB6247:;3;B27A=;0=:
3;0B927A396E353?;B9;3::B7:3BAB9;3;03AB9 0E5247:;3:;3:5D9AB3;0B916EA3?0B92
0E52747:;A3?03AB9 2-130B6?7;275B920303?9;3?
?34:39:3AB55:
;=23?:;9;3?77?7;275B9 BAB9;3;03:=99 16E67552A03?BA?;353:7:757057
2:;9;3?5?4=A=5?43?2A;3:76A5;0?9AB:E59 27;07:E;3::B7:39;3?
Gambar 6.55
Kamera dan bagian-bagiannya kaca
lensa
cahaya prisma
film
lensa prisma
mata
kaca cahaya
Kata Kunci
• daya akomodasi
• punctum proximum
• punctum remotum
• emetropi
• miopi
• hipermetropi
• presbiopi
• astigmatisma
• lup
• mikroskop
• teropongteleskop
• teleskop bintang
• teleskop bumi
• teleskop Galilei
• kamera
Di unduh dari : Bukupaket.com
143
Cahaya dan Optika
207;3;3?=:36B?7;A3?7;35370077235 27 AB235;35B8B577AB7A3?3A;353716E2
=A7927A?E2:627
Mari Mencari Tahu
235 E?A 932B ;327B; A3?30BA ;3;7:797723907E503?032
3;07A3?8278B52:313;0B5 2:3139B5
1A ;A A3?827 07E 9?3 0E5032A729A3A8AB627?3A7
A :B ;79?=9= A3?==5 2 9;3?;3?B91=A=6:A:A=A79
Rangkuman
2 2B A3=?7 A3A5 16E E7AB A3=?7 ?A793:2A3=?753:=;05+3=?7?A793:
:67?2?70B6797? 2 53. E5 03?32A 06D 16E ;3?B9
?A793:2BA3=?753:=;05:67?2?7 0B6 797? 46.2 E5 03?32A
06D16E;3?B953:=;05 6E2A27AB:9227079
3;0716E6EA3?82787916E 2A52?7BAB;327B;93;327B;:7
Tes Kompetensi Subbab
D
3=?5A3;2;355B9:3139B5
K
27=A?73?968?94=9B:32A7A798B6 E5;762A27:76A=:36A3;2A3?30BA93A79
7A72903?91;A 30B6913;03?;3;7:797939BA:3
27=A?7 +3AB9 3?03? :B BAB9 ;A 03?9=;=27;97;B;2A72903?9=;=27
30B6;79?=9=;3;7:7978?94=9B:3=0839A74 2:3=9B:3?03?AB?BAAB?BA
;;21;79
30B603227:3A99;;2723:3=0839A74 3259 8?9 A?:3 2:6 1; 7AB5
3?03?E52767:9BAB9;A=?;:A729 03?91;A
30B6A3:39=07A5;3;7:797:3=0839A74 2358?94=9BE
1;2:3=9B:3?E5
8?94=9BE1; 7AB53?03?B2BA2 85A3:39=BAB9
355B=?;: 0 0E5967?E;EE52703AB91;
2?7:3=9B:3? 30B69;3?2354=9B;;D:E
275B9BAB9;35;07:5;0?30B6032 28?9;2?7:33;B279;3?A3?30BA
275B9BAB9;35;07:5;0?30B6032 E5A3?:3A91B9B8B6
3?8B696:39;3?6?B27533? 0 3;96?63?53?:39;3?
A3?30BA 1+.,,-4+4,3.
Di unduh dari : Bukupaket.com
144
Mudah dan Aktif Belajar Fisika untuk Kelas X
33?A7 74A74AE
A7AB:9
6
A7079
=:36 =:36
J 3?;7A? J 3?;739B5
J 3?;73;0B5 J 339B5
J 33;0B5 J ?7;
2783:9 2:;
J +3=?7?A793: J +3=?73:=;05
27A3?9
:A:AA79 B
A +3?==5
79?=9= ;3?
;3;7:797 1=A=6E
2A ;323?7A
A 1A
J 7=7 J ?307=7
J A75;A7; J E9=;=27
J +7A7939A 1;
J +7A79B6
Peta Konsep
Setelah mempelajari bab ini, tentu Anda dapat menyebutkan dan menganalisis alat-alat optik seperti
mata, lup, mikroskop, teropong dan kamera. Dapatkah Anda menyebutkan alat-alat optik lainnya? Adakah
materi dalam bab ini yang Anda anggap sulit? Agar semua materi dalam bab ini dapat Anda pahami, cobalah
diskusikan dengan teman Anda atau minta penjelasan kepada guru.
Refleksi
Di unduh dari : Bukupaket.com
145
Cahaya dan Optika
,,2,2345.6.0,.303.+1+.,04+4,3.-4 303?97?;35377A3;=A79E5A3?27?7A
2B13?;72A?E5:75A359:B?B3A3:6 03?97?;35:;73;AB:2B9:7?6
03?97? ;3B8B7?2A5
0 ;3;=A=57?2A5 1 A359:B?B7?2A5
2 388?203?:D?67?2A5 3 388?23?62357?2A5
3=?5D7A3A7557
;03?27?7272313?;7 2A?C3?A79:+7557;77;B;13?;75?72A
;3:76A0E53:B?B6AB0B6E279=77 ;AD7AA3?30BA
1;270D6057A93:
2:6 1;
2 1; 0
1;
3
1; 1
1;
3?6A795;0?03?79BA 1;
2 1; 0
1;
3 1; 1 1;
BAB7?2A523?;B991235B2BA 2A593;B2727079235B2BA077?
07A3?30BA;35:;723C77303? 2
IK
0 7K 3
IK
1
IK 303?97?;3?;0A2?7;327B;E57239
07E 93;327B;
33?A75;0?
;0?A3?30BA;3;3?:76A93=?535;A 03?27?7272313?;72A?38B6;5?72A
;3:76A 3:B?B6 :30? 27275 E5 03?2 27 03:95E;97:7;97;B;2:6
1; 2 1;
0
1; 3
1;
1
1; 30B603227:3A99
1;272313?;7
13;0B5E58?94=9BE
1;3A92 74A0E5E52703AB9=:3613?;7A3?30BA
2:6 1;272313?;7;EA359
0
1;2703:9513?;7EAA359 1
1;272313?;7EAA3?0:79
2 1;2703:9513?;7;EA359 3 1;272313?;7EAA359
E5;EE5A3?03AB9=:3630B613?;7 139B5A759:7:307603?2?72032E79
8?94=9B13?;7
1;8?9032272313?;7 2:6
1; 2
1;
0
1; 3
1;
1
1; 790E5E5A3?03AB9=:3613?;7139B5
2358?78?793:359B5
1;2:6EA2 273?03?2B9:7032EA3?:3A927;B913?;7
38B6
n
1
n
2
B
3?EAE503?2:6 7
7 7
7 1
1= 1=
2 1=
1= 3
7 1=
23;0716E2?7B2?937?3;979317: B2BA2A5
3;9703?B2BA07 0 B2BA07A3A8
1 3;979317:B:B2BA07 2 B2BA073;9703?5AB52723907
3 B2BA072A;38279317:AB03?03? 5AB52=:?7716E
303?916E2A52?7;327B;93;327B; 235B2BA2A5
I227079235B2BA
303?I23907?3:A74;327B;A3?62 ;327B;2:6
2 3
1 7916E;==9?=;A7;3;B97;327B;E5
03?723907:307603?8553:=;052 9313A03?B06305703?79BA3?EAE5
03?2:6 2;3827:307603?
0 2;3827:30769317: 1 ;3827:307603?2;38279317:
2 ;3827:30769317:2;3827:307603? 3 2A3A
x 2 m
1m 2m
16 m
pengamat
5 m x
Tes Kompetensi Bab 6
Di unduh dari : Bukupaket.com
146
Mudah dan Aktif Belajar Fisika untuk Kelas X
6E;3;7:7979313A272:;C9B;303? L
; 79;B9932:;7?9313A ;3827
13??A77239077?7AB2:6
2 3
1 7923?;B9FA17?723907278AB69
7?;==9?=;A72358553:=;05
H 2B2BA2A5
I;97?E527079272:;
FA17?;3;7:7978553:=;05 H
2
H 0
H
3
H 1
H
303?9 16E 235 85 53:=;05 L
K
1;;B92?7B2?932:;0:=991 E5723907E8553:=;0516E27
2:;91A3?30BA2:6 L
K
1; 2 L
K
1; 0 L
K
1; 3
L
K
1; 1
L
K
1; :;A0B5E527773A3?723907
8?9
A?3?;B917?235:A0B5E2:6 1;792;3;2531?A359:B?B2?7
3?;B98?9A?:A0B523?;B9 17?;3827
1; 2 1;
0
1; 3 1;
1 1; 30B60E5A3?03AB928?9;2703:95
:3E503?939BA27=A?73A9032A3?62 :3A3?30BA2:6
; 2
;
0
; 3
;
1
; 30B6:327B2?;3;7:7978?94=9B1;239
0706:32A:303?2272:; 7?E5723907E
3 4
8?94=9B:3;3827 1;
2
1; 0 1;
3
1; 1 1;
792B0B6:3A77E503?8?94=9BK1;2 1;2750B59939BA:350B52:;
27=A?7 2 K
0 K 3
1 +750B6:3;75;75;3;7:7978?94=9B
1;
K
1;2
1;B;0BB;0B=A79EA3?:3A9 2AB5?7:B?B?9A?AB:32:3
E5:7;75;751;797?;A6?7 ;3;B97:33?A;385B;0B=A79E
;90E5;A6?7E52703AB9=:36BB :37ABA3?:3A92703:95:393A7538B6
1; 2
1;
0 1; 3
1;
1 1; 79939BA2B:3A77E52750B592:6
27=A?728?94=9B:33?A;1;8?9 :3932B2:6
K1; 2
1;
0 1; 3 1;
1 K1;
5,013.6.1+43...303 B0B613?;72A?;B:;B:;3;03AB9B2BA
367550E9E0E5E5A3?03AB9 79B2BAA?932B13?;7273?03?
I8B;:6
0E5E5A3?03AB903?9B?50B6A3AB9 7:72
30B60323A75571;27:3A991;2723 30B613?;713;0B5E58?94=9BE
1;
+3AB9:3A90E5032 30B6?7;235B2BA3;07
I;3;7:797
723907 7AB5:6 B2BA23C77E879B2BA2A5E
I
0 B2BA23C77;77;B; 339=?79A3?:3A9272:;30B69B?7B;03?03AB9
0=:23527;3A3?
1;
7?
4 3
9A3?30BA 03?2
1;2?7272759B?7B;233=?5
03?27?728?9
1;2?727275A3?30BA 7;0E579E527:76A=?5
0 7;0E5=?5E527:76A79 30B6:313;0B5?59;3;7:7978?78?7
93:359B5
1;2
1;A3?0BA2?753: 7AB5:68?94=9B2939BA:3
Di unduh dari : Bukupaket.com
A. Kalor B. Perpindahan
Kalor
Kalor
430A0:0=EC9C3=G00B48381430:0=4=9038H0B?030B208 30=60A4B860H0BB4A41CB48;8:8:00:B48AB8:0A8=60A8=6:0=
B4B0?803014140?0H0BG0=630?0B14C107EC9C3:04=0?4=60C7AC7C 30= :0; 0B8;07 :4B8:0 =30 A430=6 8=C 8=C0= G0=6 38
30;0=G0B430?0B4A10BC40:8=;004A10BC30;08=C0=0:0= 4=20830=14C107EC9C34=60?0B49038348:80=4=0:074A
B4A41CBB830:78;0=64;08=:0=14C107EC9C3 4=60?038AC0BCB4?0B38C8B490387C90=A0;9C4=60?038
=3=4A80B830:B49038CA8A0;9C0301018=8=300:0=4?4;0908 B4=B0=6 :0; 8:0 =30 B4;07 40708 :=A4?:=A4? :0;
?4B0=G00=B4A41CB0:0=C307=3090E01;47:04=08BC?4;0908;07 1018=834=60=AC=66C7AC=66C7
• menganalisis pengaruh kalor terhadap suatu zat;
• menganalisis cara perpindahan kalor;
• menerapkan asas Black dalam pemecahan masalah.
Setelah mempelajari bab ini, Anda harus mampu:
menerapkan konsep kalor dan prinsip konservasi energi pada berbagai perubahan energi.
Hasil yang harus Anda capai:
147
Perubahan musim yang terjadi dengan diikuti perubahan wujud dari cair ke padat, atau sebaliknya musim salju, merupakan fenomena
berlakunya konsep-konsep kalor yang terjadi di alam ini.
Bab
7
Sumber:
CD Image
Di unduh dari : Bukupaket.com