Koordinat Kartesius dan Koordinat Kutub

Pak Sukani. Http:okemat.blogspot.com ©2013 | All Right Reserved 23

b. Di Kuadran II 90

- 180 Di kuadran II yang positif adalah sin c. Di Kuadran III 180 - 270 Di kuadran III yang positif adalah tan

d. Di Kuadran IV270

- 360 Di kuadran IV yang positif adalah cos

e. Relasi antara sudut

 dan -

3. Koordinat Kartesius dan Koordinat Kutub

P x , y  P r ,  y P cos  = r x  x = r . cos  r y sin  = r y  y = r . sin   x r = 2 2 y x  dan tg  = x y x Hubungan Perbandingan Trigonometri suatu sudut sin α = sin 180 - α  Contoh: sin 120 = sin 180 - 120 = sin 60 = 3 2 1 cos α = -cos 180 - α  Contoh: cos 150 = -cos 180 - 150 = -cos 30 = - 3 2 1 tan α = -tan 180 - α  Contoh: tan 135 = -tan 180 - 135 = -tan 45 = -1 sin α = -sin 180 + α  Contoh: sin 225 = -sin 180 + 45 = -sin 45 = - 2 2 1 cos α = -cos 180 + α  Contoh: cos 240 = -cos 180 + 60 = -cos 60 = -12 tan α = tan 180 + α  Contoh: tan 210 = tan 180 + 30 = tan 30 = 3 3 1 sin α = -sin 360 - α  Contoh: sin 300 = -sin 360 - 300 = -sin 60 = - 3 2 1 cos α = cos 360 - α  Contoh: cos 330 = cos 360 - 330 = cos 30 = 3 2 1 tan α = -tan 360 - α  Contoh: tan 315 = -tan 360 - 315 = -tan 45 = - 1 sin -  = - sin  cos -  = cos  tg -  = - tg  cotg -  = - cotg  Pak Sukani. Http:okemat.blogspot.com ©2013 | All Right Reserved 24 Menurut dalil Phytagoras : Kuadrat sisi miring sama dengan jumlah kuadrat sisi siku-sikunya. y r 2 = x 2 + y 2 r 2 = r . cos  2 + r . sin  2 r 2 = r 2 . cos 2 θ + r 2 . sin 2 θ r y r 2 = r 2 . cos 2 θ + sin 2 θ θ cos 2 θ + sin 2 θ = 1 x Jadi : sin 2 θ + cos 2 θ = 1 x Dari Koordinat Kartesius : tg θ =   cos . r sin . r x y  cotg θ =  tg 1 =   cos sin 1 Dari rumus dalil Phytagoras didapat perbandingan antara sisi siku-siku dan sisi miring. a. Aturan Sinus :     sin c sin b sin a   b a   c b. Aturan cosinus :  a 2 = b 2 + c 2 – 2bc cos  atau cos  = bc 2 a c b 2 2 2   b a b 2 = a 2 + c 2 – 2ac cos  atau cos  = ac 2 b c a 2 2 2    c  c 2 = a 2 + b 2 – 2ab cos  atau cos  = ab 2 c b a 2 2 2   Menentukan Luas Segitiga a. Segitiga siku-siku : t a tg θ =   cos sin cotg θ =   sin cos Luas = ½ alas x tinggi L = ½ . a . t Pak Sukani. Http:okemat.blogspot.com ©2013 | All Right Reserved 25 b. Segitiga sama sisi : t a c. Segitiga dengan sudut apit diketahui b t c  a Rumus Jumlah dan Selisih dua sudut sin  +  = sin  . cos  + cos  . sin  sin  -  = sin  . cos  - cos  . sin  cos  +  = cos  . cos  - sin  . sin  cos  -  = cos  . cos  + sin  . sin  tg  +  =     tan . tan 1 tan ta   tg  -  =     tg . tg 1 tg tg   Rumus sudut rangkap Rumus jumlah dan selisih Luas = ½ alas x tinngi L = ½ . a . t t = 2 2 1 2 a a  Luas = ½ alas x tinggi L = ½ . a . b . sin  1 sin 2  = 2 sin  . cos  2 cos 2  = cos 2  - sin 2  3 cos 2  = 2 cos 2  - 1 4 cos 2  = 1 – 2 sin 2  5 tg 2  = α tg 1 α tg 2 2  Pak Sukani. Http:okemat.blogspot.com ©2013 | All Right Reserved 26 1. six x = a, ditulis dalam bentuk : sin x = sin  x =  + k . 360 o atau x = 180 o –  + k . 360 o 2. cos x = a, ditulis dalam bentuk : cos x = cos  x =  + k . 360 o atau x = –  + k . 360 o 3. tg x = a, ditulis dalam bentuk : tg x = tg  → x =  + k . 180 o sin  + sin  = 2 . sin 2 1  +  . cos 2 1  -  sin  - sin  = 2 . cos 2 1  +  . sin 2 1  -  cos  + cos  = 2 . cos 2 1  +  . cos 2 1  -  cos  - cos  = - 2 . sin 2 1  +  . sin 2 1  -  Rumus Perkalian sin  . sin  = 2 1 { cos  -  – cos  +  cos  . cos  = 2 1 { cos  +  + cos  -  cos  . sin  = 2 1 { sin  +  – sin  -  sin  . cos  = 2 1 {sin  +  + sin  -  Persamaan Trigonometri a. Bentuk : sin x = a, cos x = a dan tg x = a pada 0 o ≤ x ≤ 360 o b. Bentuk : a cos x + b sin x = c