Gegambaran Latar Belakang Sosial wonten ing Novel Jemini

54 No Latar Sosial Kaca Indikator Aspek Sejarah 4. Pasiksan dhateng Munci utawi Nyai 90 “Athooo, Deeen Pedhes niki, rambut....” ..... Jemini wis ora sambat maneh. Rambute dijambak wong sempoyongan, dienggo teken. Wonge menyanyi karo misuh-misuh, karo ngece-ngece. - Pangginaan hak istimewa, kanthi sewenang- wenang; arta, pangkat, saha kulit putih. Baay, 2011: 60 - Anggota militer Hindhia- Belandha asring tumindak cidra saha kirang tata dhateng wanita. Baay, 2011: 110 96 .... Pantes, ditinggali wong lanang nyang kantor nglebokake wong lanang liya Layak wani kurangajar Dibayar pira anggonmu nglonthe iki mau?” 99 Nalika Jemini arep ngudarake stiwel lan sepatu, kuthubaru kebayake dicekethem Tuwane. Wek Suwek. Jemini gage nutupi dhadhane, ndhelikake susune aja nganti kamanungsan wong liya. Prastawa sejarah wonten ing novel Jemini inggih menika kawontenan masarakat pribumi ing ndalem tangsi nalika tumut saha dados serdhadhu KNIL antawisipun warsa 1836-1950. Prastawa-prastawa ingkang dados latar belakang sejarah antawisipun inggih menika tiyang pribumi ingkang dados serdhadhu kumpeni, nikah peksan antawisipun pegawai kumpeni kaliyan Tabel salajengipun : Tabel Gegambaran Latar Belakang Sejarah wonten ing Novel Jemini 55 wanita pribumi, budaya pergundikan wonten ing tangsi, saha pasiksan dhateng munci utawi nyai.

3. Pandangan Dunia Suparto Brata wonten ing Novel Jemini

Pandangan dunia panganggit minangka sarana kangge mratelakaken asal-usul reriptaning karya novel. Analisis dipuntindakaken kanthi cara perpaduan antawisipun struktur karya sastra saha struktur masarakat. Struktur karya sastra inggih menika fakta cerita saha struktur masarakat antawisipun unsur latar belakang panganggit saha latar belakang sosial rikala karya menika dipunripta. Saking perpaduan unsur-unsur kalawau saged dipunmangertosi pandangan dunia, kadospundi panganggit nindakaken cariyos ing salebetipun wonten gagasan saking respon pagesangan. Pandangan dunia Suparto Brata dipunpanggihaken mawi analisis fakta cerita, latar belakang sosial, saha latar belakang panganggit. Ing ngandhap menika badhe dipunandharaken tabel pandangan dunia Suparto Brata wonten ing novel Jemini. Tabel 5. Tabel Pandangan Dunia Suparto Brata wonten ing Novel Jemini No Fakta Cerita Latar Belakang Sosial Latar Belakang Panganggit Pandangan Dunia Suparto Brata No Data 1. Paraga: Jemini Latar: Kawontena n masarakat pribumi Perkawinan campur rikala abad antawisipun pegawai kumpeni kaliyan wanita Pitepanganip un kaliyan wartawan kalawarti, ndadosaken panjenengani pun dipuntawani Suparto Brata paring kalih pandangan sikap ing tradhisi nikah peksan inggih menika manut saha mbalela. 55, 79, 83, 84 56 No Fakta Cerita Latar Belakang Sosial Latar Belakang Panganggit Pandangan Dunia Suparto Brata No Data nalika pembentuka n tentara KNIL Alur: Progresif pribumi saha perekrutan masarakat pribumi dados serdhadhu kumpeni ngurus penerbitan majalah Gapura http:supart obrata.blogsp ot.com Manut : Sikap manut ingkang kagambar ing salebeting novel Jemini inggih menika sikap manut dhateng tiyang sepuh. Suparto Brata nggambaraken Jemini minangka anak ingkang ngabekti dhateng tiyang sepuhipun. Awit alit ngantos diwasa tumut tiyang sepuhipun gesang rekaos ing sndalem tangsi dados kulawarga serdhadhu kumpeni. Kawontenan menika ingkang ndadosaken Jemini manut. Piyambakipun ugi manut nalika dipunjodhohake n kaliyan Urip tiyang ingkang boten dipuntresnani. Sikapipun Jemini ingkang manut dhateng dhawuhipun tiyang sepuh Tabel salajengipun : Tabel Pandangan Dunia Suparto Brata wonten ing Novel Jemini 57 No Fakta Cerita Latar Belakang Sosial Latar Belakang Panganggit Pandangan Dunia Suparto Brata No Data menika mujudaken tumindak ingkang leres. Piyambakipun boten purun kuwalat amargi wantun kaliyan tiyang sepuhipun. Kamangka sejatosipun Jemini boten remen nglampahi bab nikah peksan menika. Mbalela: Sikap mbalela saha boten suka ngengingi nikah peksan ugi kagambar lumantar paraga Jemini. Jemini ingkang dipunnikahaken peksan kaliyan priya ingkang dereng nate dipuntepangi saha dipuntresnani saklajengipun kesah saking papanipun priya menika. 2. Paraga: Jemini Budaya pergundikan ing jaman Rikala jaman penjajahan, Suparto Sikap pasrah nalika nampi pasiksan ing 90, 96, 99, Tabel salajengipun : Tabel Pandangan Dunia Suparto Brata wonten ing Novel Jemini