21.39 32.86 7.76 44.91 5.16 75.50 90.00 32.86 Penentuan Rangking Kabupaten Propinsi Sumatera Utara Berdasarkan Nilai Infrastruktur Dengan Metode Analitic Hirearchy Process (AHP)

Perhitungan matriks untuk kriteria Terminal Tabel 3.23 Matriks Faktor Evaluasi untuk Kriteria Terminal yang disederhanakan N M TS TT TU TO LB AS SM D K DS L NS HH PP S SG N 1 0.25 0.2 0.2 0.25 0.33 0.25 0.16 0.25 0.5 0.2 0.16 0.2 2 1 3 2 0.33 M 4.00 1 0.5 0.50 1 2.00 1 0.33 1 3.00 0.5 0.25 0.5 5 4 6.00 5.00 2 TS 5.00 2 1 1.00 2 3.00 2 0.50 2 4.00 1 0.33 1 6.00 5.00 7.00 6.00 3 TT 5.00 2 1.00 1.00 2 3.00 2 0.50 2 4.00 1 0.33 1 6 5 7.00 6.00 3 TU 4.00 1 0.50 0.50 1 2.00 1 0.33 1 3.00 0.5 0.25 0.5 5.00 4.00 5.00 5.00 2 TO 3.00 0.5 0.33 0.33 0.5 1.00 0.5 0.25 0.5 2.00 0.33 0.2 0.33 4 3.00 5.00 4.00 1 LB 4.00 1 0.50 0.50 1 2.00 1 0.33 1 3.00 0.5 0.25 0.5 5.00 4.00 6.00 5.00 2 AS 6 3 2.00 2.00 3 4.00 3 1.00 3 5.00 2 0.5 2 7.00 6.00 7.00 7.00 4 SM 4.00 1 0.50 0.50 1 2.00 1 0.33 1 3.00 0.5 0.25 0.5 5 4.00 6.00 5.00 2 D 2.00 0.33 0.25 0.25 0.33 0.50 0.33 0.20 0.33 1.00 0.25 0.2 0.25 3.00 2.00 4.00 3.00 0.5 K 5.00 2 1.00 1.00 2 3.00 2 0.50 2 4.00 1 0.33 1 6.00 5.00 7.00 6.00 3 DS 6.00 4 3.00 3.00 4 5.00 4 2.00 4 5.00 3 1 3 7.00 6.00 7.00 7.00 5 L 5.00 2 1.00 1.00 2 3.00 2 0.50 2 4.00 1 0.33 1 6.00 5.00 7.00 6.00 3 NS 0.50 0.2 0.16 0.16 0.2 0.25 0.2 0.14 0.2 0.33 0.16 0.14 0.16 1 0.50 2.00 1.00 0.25 HH 1.00 0.25 0.20 0.20 0.25 0.33 0.25 0.16 0.25 0.50 0.2 0.16 0.2 2.00 1 3.00 2.00 0.33 PP 0.33 0.16 0.14 0.14 0.16 0.20 0.16 0.14 0.16 0.25 0.14 0.14 0.14 0.50 0.33 1.00 0.50 0.2 S 1 0.2 0.16 0.16 0.2 0.25 0.2 0.14 0.2 0.33 0.16 0.14 0.16 1.00 0.50 2.00 1.00 0.25 SG 3.00 0.5 0.33 0.33 0.5 1.00 0.5 0.25 0.5 2.00 0.33 0.2 0.33 4.00 3.00 5.00 4.00 1 Σ

59.33 21.39

12.77 12.77

21.39 32.86

21.39 7.76

21.39 44.91

12.77 5.16

12.77 75.50

59.33 90.00

75.50 32.86

Dengan unsur-unsur pada tiap kolom dibagi dengan jumlah kolom yang bersangkutan, akan diperoleh bobot relatif yang di normalkan. Nilai vektor eigen dihasilkan dari rata-rata nilai bobot relatif untuk setiap baris. Hasilnya dapat dilihat pada tabel berikut ini: Universitas Sumatera Utara Tabel 3.24 Matriks Faktor Evaluasi Untuk kriteria Terminal yang di normalkan N M TS TT TU TO LB AS SM D K DS L NS HH PB S SG Vektor Eigen Yang dinor Mal- Kan N 0.017 0.012 0.016 0.016 0.012 0.010 0.012 0.021 0.012 0.011 0.016 0.031 0.016 0.026 0.017 0.033 0.026 0.010 0.017 M 0.067 0.047 0.039 0.039 0.047 0.061 0.047 0.043 0.047 0.067 0.039 0.048 0.039 0.066 0.067 0.067 0.066 0.061 0.053 TS 0.084 0.094 0.078 0.078 0.094 0.091 0.094 0.064 0.094 0.089 0.078 0.064 0.078 0.079 0.084 0.078 0.079 0.091 0.083 TT 0.084 0.094 0.078 0.078 0.094 0.091 0.094 0.064 0.094 0.089 0.078 0.064 0.078 0.079 0.084 0.078 0.079 0.091 0.083 TU 0.067 0.047 0.039 0.039 0.047 0.061 0.047 0.043 0.047 0.067 0.039 0.048 0.039 0.066 0.067 0.056 0.066 0.061 0.053 TO 0.051 0.023 0.026 0.026 0.023 0.030 0.023 0.032 0.023 0.045 0.026 0.039 0.026 0.053 0.051 0.056 0.053 0.030 0.035 LB 0.067 0.047 0.039 0.039 0.047 0.061 0.047 0.043 0.047 0.067 0.039 0.048 0.039 0.066 0.067 0.067 0.066 0.061 0.053 AS 0.101 0.140 0.157 0.157 0.140 0.122 0.140 0.129 0.140 0.111 0.157 0.097 0.157 0.093 0.101 0.078 0.093 0.122 0.124 S M 0.067 0.047 0.039 0.039 0.047 0.061 0.047 0.043 0.047 0.067 0.039 0.048 0.039 0.066 0.067 0.067 0.066 0.061 0.053 D 0.034 0.015 0.020 0.020 0.015 0.015 0.015 0.026 0.015 0.022 0.020 0.039 0.020 0.040 0.034 0.044 0.040 0.015 0.025 K 0.084 0.094 0.078 0.078 0.094 0.091 0.094 0.064 0.094 0.089 0.078 0.064 0.078 0.079 0.084 0.078 0.079 0.091 0.083 DS 0.101 0.187 0.235 0.235 0.187 0.152 0.187 0.258 0.187 0.111 0.235 0.194 0.235 0.093 0.101 0.078 0.093 0.152 0.168 L 0.084 0.094 0.078 0.078 0.094 0.091 0.094 0.064 0.094 0.089 0.078 0.064 0.078 0.079 0.084 0.078 0.079 0.091 0.083 NS 0.008 0.009 0.013 0.013 0.009 0.008 0.009 0.018 0.009 0.007 0.013 0.027 0.013 0.013 0.008 0.022 0.013 0.008 0.012 H H 0.017 0.012 0.016 0.016 0.012 0.010 0.012 0.021 0.012 0.011 0.016 0.031 0.016 0.026 0.017 0.033 0.026 0.010 0.017 PB 0.006 0.007 0.011 0.011 0.007 0.006 0.007 0.018 0.007 0.006 0.011 0.027 0.011 0.007 0.006 0.011 0.007 0.006 0.010 S 0.008 0.009 0.013 0.013 0.009 0.008 0.009 0.018 0.009 0.007 0.013 0.027 0.013 0.013 0.008 0.022 0.013 0.008 0.012 SG 0.051 0.023 0.026 0.026 0.023 0.030 0.023 0.032 0.023 0.045 0.026 0.039 0.026 0.053 0.051 0.056 0.053 0.030 0.035 Selanjutnya nilai eigen maksimum maksimum λ didapat dengan menjumlahkan hasil perkalian jumlah kolom dengan vektor eigen. Nilai eigen maksimum diperoleh sebagai berikut: = maks λ 59,33x0,017+21,39x0,053+12,77x0,083+12,77x0,083+21,39x0,053+ 32,86x0,035+21,39x0,053+7,76x0,124+21,39x0,053+44,91x0,025+ 12,77x0,083+5,16x0,0168+12,77x0,083+75,50x0,012+59,33x0,017+ 90,00x0,010+75,50x0,012+32,86x0,035 =18,813 048 , 1 18 18 813 , 18 1 = − − = − − = n n CI maks λ Untuk n=18, RI = 1,76 027 , 76 , 1 048 , = = = RI CI CR Universitas Sumatera Utara Karena CR 0,1 berarti preferensi responden adalah konsisten. Dari hasil perhitungan pada tabel diatas diperoleh urutan rangking kabupaten untuk kriteria Terminal yaitu rangking pertama kabupaten Deli Serdang dengan bobot 16,78, ke-2 Asahan 12,41 , ke-3 Tapanuli Selatan, Tapanuli Tengah, Karo, Langkat 8,29, ke-4 Madina, Labuhan Batu, Simalungun 5,32, ke-5 Tapanuli Utara 5,26, Ke-6 Tobasa, Serdang Bedagai, Ke-7 Dairi 2,49, ke-8 Nias, Humbang Hasundutan 1,73, ke-9 Nias Selatan, Samosir 1,23, ke-10 Pakpak Bharat 0,96.

3.8 Perhitungan Total Rangking