22
BAB III CARA PANALITEN
A. Metode Panaliten
Metode panaliten ingkang dipungginakaken dening panaliti inggih menika metode hermeneutik. Hermeneutik miturut Ricoeur Sumaryono, 1999: 106
migatosaken teges makna sastra ingkang sinandi wonten ing simbol-simbol. Panaliti kedah nggatosaken teks saha konteks saengga teges makna badhe
dipunpanggihi kanthi wetah Endraswara, 2003 :38. Panaliti hermeneutik gadhah pedamelan ingkang kathah, amargi panaliti boten namung migatosaken
njawinipun karya sastra kemawon ananging ugi kedah saged ndhedhah teks kanthi boten nilar konteksipun.
B. Sumber Panaliten
Sumber data primer panaliten Novel Pengakuan Pariyem ingkang dipunkaji ngginakaken kajian heremeneutik Paul Ricoeur. Cithakan kaping kalih tahun
1984, kacithak dening Percetakan Sinar Harapan Jakarta. Dipunanggit dening Linus Suryadi A.G ingkang ngewrat 256 kaca.
C. Caranipun Ngempalaken Data
Teknik ngempalaken dipunlampahi kanthi cara maos sumber data primer kanthi heuristik pinuju hermeneutik. Ancasipun maos kanthi cara heuristik
supados saged gampilaken proses manggihaken data. Kanthi maos kanthi heuristik badhe dipunpanggihaken totalitas tegesipun saha saged wonten
sesambetan batin antawisipun panaliti kaliyan novel PP.
23
Salajengipun panaliti badhe mlebet wonten tataran maos kanthi cara hermeneutik. Maos kanthi hermeneutik minangka cara maos ngantos manggihaken
teges makna ingkang wetah saha terpadu wonten ing istilah-istilah kultur Jawa Novel pengakuan Pariyem. Isilah-istilah kultur Jawa menika salajengipun
dipunanalisis ngginakaken kajian hermeneutik Paul Ricoeur.
D. Pirantosing Panaliten
Panaliten menika ngginakaken pirantining panaliten arupi kartu data. Miturut Endraswara 2011: 101 data ingkang cumawis panci kathah, boten
terstruktur, mila panaliti kedah ngempalaken data ngginakaken kertu-kertu alit. Mila Istilah-istilah kultur Jawa ingkang minangka data wonten ing panaliten
menika, sasampunipun dipunwaos lajeng dipunserat wonten salebetipun kertu. Kertu data awujud tabel saking lembaran HVS kanthi ukuran 15 cm x 20 cm.
Wujudipun kertu ingkang dipungginakaken :
Table 1
.
Kartu data penelitian kategorisasi wujud kebudayaan
Wujud kabudayan : Sistem sosial Donga ingkang dipunwujudaken nalika
kelairan bayi Kaca kaping :
13-14 Penthikan novel PP
: “Ya, ya, Pariyem saya
Saya lahir di atas amben bertikar dengan ari-ari menyertai pula
Oleh mbah dukun dipotong dengan tajamnya tujuh kali pisau cukur
welat
Bersama telor ayam mentah, beras, uang logam bawang merah dan bawang putih, gula, garam
jahe dan kencur, adi ari-ari Sehabis dibersihkan dibungkus periuk tanah
jadi Satu
kemudian ditanam di depan rumah Ya, ya, telur: lambang sifat bayi baru lahir
belum bisa apa-apa – murni – gulang-gulung
tergantung pada yang tua
Beras dan dhuwit
semoga hidup kita kecukupan logam: lambang harap
24
dalam hal sandang, pangan, dan uang Bawang merah dan bawang putih, gula, garam
jahe dan kencur: lambang pahit-manisnya hidup yang bakal berjumpa dan terasakan, agar:
jangan terlalu sedih bila mendapat kesusahan jangan terlalu bergembira bila mendapat kesenangan
Dengan upacara kecil adik ari-ari di depan pintu sebelah kanan bila bayi laki-laki
pun dikubur
di depan pintu sebelah kiri bila bayi perempuan Dipanjar diyan sampai bayi umur
selapan
Table 2
.
Nilai sosial budaya,wujud kabudayan saha kategorisasi No.
Data Nilai sosial
budaya Pethikan
Data
Sistiem ide
Sistem sosial
SMG SMS
SMA
Katrangan: SMG Sesambetanipun Manungsa kaliyan Gusti
SMS Sesambetanipun Manungsa kaliyan Sesami SMA Sesambetanipun Manungsa kaliyan Alam
E. Cara Nganalisis Data