4.1.9. Menyusun kalimat yang menyatakan ikut berbahagia maupun berbelasungkawa
E. Tujuan Pembelajaran
Setelah selesai pembelajaran melalui diskusi, siswa mampu: 1. Siswa dapat mengemukakan tanggapan atas kalimat yang menyatakan setujutidak setuju
2. Siswa dapat menyusun kalimat yang menyatakan setujutidak setuju 3. Siswa dapat mengumpulkan berbagai informasi untuk mendukung dan menolak suatu
pendapat 4. Siswa dapat mengemukakan tanggapan atas kalimat yang menyatakan memberi semangat
5. Siswa dapat menyusun kalimat yang menyatakan memberi semangat 6. Siswa dapat mengemukakan tanggapan atas kalimat yang menyatakan harapandoa
7. Siswa dapat menyusun kalimat yang menyatakan harapandoa. 8. Siswa dapat mengemukakan tanggapan atas kalimat yang menyatakan ikut berbahagia
maupunberbelasungkawa. 9. Siswa dapat menyusun kalimat yang menyatakan ikut berbahagia maupun
berbelasungkawa.
F. Materi Pelajaran Materi Pertemuan 1
1. Unggah-ungguh kang mratelakake rasa sarujuk lan Ora Sarujuk Ukara Nelakake rasa sarujuk lan Ora Sarujuk
Unggah-ungguh Wong Micara: Akeh wong kang diurmati dening wong liya, kajen keringan amarga saka guneme utawa
tetembungane trep lan gawe endahe sesrawungan. Mula saka iku, wong micara kudu nggatekake:
a. Guneme sing becik lan saperlune wae,. b. Aja nyela gunemane wong liya, entenana nganti ukarane rampung,.
c. Aja gampang nyacad lan maido marang panemune wong liya, d. Sanajan ora cocog karo panemumu, panemune wong liya becik tetep digatekake lan
diurmati,
e. Yen ora cocog karo panemumu, anggonmu nyela utawa ngandharake panemu prayogane njaluk ngapura luwih dhisik, upamane:
1 “Nyuwun pangapunten, menawi pamanggih kula mekaten……..”
2 “Nuwun sewu, yen panemuku kok mangkene……..”
Kanthi mangkono wong sing duwe panemu sadurunge ora banjur gela, wong kang srawunge becik bakal disenengi dening wong liya satemah rumaket anggone
padha paseduluran.
Materi Pertemuan 2 1. Unggah-ungguh kang mratelakake Pangarep-arep Pangajab
Ukara pangarep-arep pangajab
Ukara iku ujaran kang wis sampurna kang dadi sarana wedharing gagasaning manugsa. Tandha sampurnaning ujaran ditengeri tandha titik ., pitakon ?, utawa pakon
.Manut isine, ukara bisa dipilah dadi maneka warna wujude antarane yaiku ukara pangarep-arep utawa pangajab wujude kaya ukara panjaluk nanging alus. Ukara
pangarep-arep lumrahe mawa tembung: Muga,muga-muga, mugi, mugi-mugi,lsp Tuladha:
a. Muga-muga Gusti paring pitulungan marang aku lan kowe b. Mugi-mugi sukmanipun tinampi ing ngarsaning Gusti Ingkang Maha Kuwasa
c. Pangarep-arepku, muga kakangmu enggal bali d. Panjalukku, kowe bisaa momong lan urip rukun karo adhimu
e. Muga-muga kowe bisa sekolah ing ngayogyakarta, krasan lan bisa sinau kanthi becik.
2. Unggah-ungguhing wong atur-atur
Manawa ana wong arep duwe gawe : mantu sukuran, supitan utawa duwe gawe apa wae, lumrahe ngabari sanak sedulur, mitra utawa tangga teparo. Anggone ngaturi bisa
kanthi cara tinulis migunaake layang ulem utawa mung kanthi cara lisan yaiku diarani atur-atur.
Wong atur-atur kuwi kudu migunaake basa sing becik uga nganggo solah bawa utawa tata krama sing becik, supaya wong sing diaturi kersa rawuh minangkani
pamundhute wong sing kagunan kersa. Lan menawa wis rampung anggone nindakake