No. Kode Data Réferent
Tipe Interprétasi
1 2
3 4
5 6.
GT-02:237 Baki
Barang Baki mangrupa barang anu
dipaké keur wadah kuéh atawa cai lamun rek
nyuguhan sémah. hartina, baki di dieu lain baki
kosong. Ieu bisa katitén dina cutatan di handap.
Teu kungsi lila, kurunyung awéwé tengah tuwuh ka luar
mawa baki.
7. GT-02:253
Lini Gejala
alam Lantaran mindeng aya lini,
Nini hariwangeunsieuneun gedongna rugrug, jadi
mending imah panggung anu jadi tempat
pamumpungan baraya anu kurang mampuh. Ieu bisa
katitén dina cutatan di handap.
Nini mah geus kolot, cicing di gedongan téh sieun
rugrug
. Apan di ditu di dieu kabéjakeunana téh ngan lini
jeung lini baé, pikahariwangeun nini-nini
c. Simbol
Unsur simbol anu aya dina carpon GT-02 bisa katitén dina tabél ieu di handap.
Tabél 4.10
Analisis Unsur Simbol GT-02
No. Kode Data Réferent
Interprétasi
1 2
3 4
1. GT-02:199
Emas, pérak kuningan
Simbol tina logam-logam anu nétélakeun pangajina, emas anu paling
luhur, pérak, tuluy kuningan. Ieu bisa katitén dina cutatan di handap.
No. Kode Data Réferent
Interprétasi
1 2
3 4
Sidik, wadah lemareunna téh nu pérak dilakop emas téa. Ngan tampolongna
mah kuningan.
2. GT-02:202
Batu sulaéman, jamrut héjo,
angkik beureum Batu sulaéman, jamrut héjo, jeung
angkik beureum mangrupa simbol pamor dina rupa-rupa batu ali sarta
miboga ajén anu luhung pikeun anu makéna. Ieu bisa katitén dina cutatan
di handap.
… panitih rantay tina batu sulaéman anu semu-semu bodas jeung liontin
tina jamrut héjo … sanggulna mah teu
lésot tina tusuk sanggul batu sulaéman jeung angkik beureum.
3. GT-02:218
Nyai Dewi Sri Simbol karaharjaan anu dipercaya ku
masarakat sunda. Jadi lamun nutu bari heureuy, matak pamali teu ngajénan
ka Dewi Sri. Ieu bisa katitén dina cutatan di handap.
Témpo nutu, nutu nu bener, teu meunang bari heureuy tutunggulan
sagal, pamali Matak pundung Nyai Déwi Sri
ceuk kolot mah 4.
GT-02:282 Perhiasan
Simbol status sosial, di masarakat aya anggapan yén beuki loba perhiasan
atawa rarangkénna, beuki luhur status ékonomina. Dina ieu kontéks,
perhiasan lain saukur ngagambarkeun status sosial, tapi mangrupa simbol
tina éndahna sikep jeung paripolah hiji jalma dina kahirupanna. Ieu bisa
katitén dina cutatan di handap. Paingan Nini mah pantes waé nganggo
perhiasan
kitu kieu minuhan salira ogé, da kakayaanna téh bener-bener
dalit jeung pribadi katut jiwana. 5.
GT-02:283 Imah
Imah magrupa simbol tina perlindungan
jeung katengtreman. Ieu bisa katitén dina cutatan di handap.
No. Kode Data Réferent
Interprétasi
1 2
3 4
Paingan imah téh ku matak pikabetaheun, cacak ukur imah
basajan mah.
4.2.2.3 Analisis Ajén-inajén Sosial Budaya a. Ajén Sosial
Pikeun maluruh ajén sosial anu aya dina carpon GT-02, bisa katitén tina tabél data ieu di handap.
Tabél 4.11
Analisis Ajén Sosial GT-02
No. Kode Data Data
Ajén Sosial Katerangan
Bnr. End. Mrl. Agm.
1 3
4 5 9 7 8
9 1. GT-02:174
Kaéndahan visual pakarangan
2. GT-02:183
Ngabagéakeun sémah
3. GT-02:184
Munjungan ka kolot
4. GT-02:189
Diuk mando
5. GT-02:1810 Leungeun kénca neken beuteung
6. GT-02:202
Perhiasan
7. GT-02:214 Kawajiban
pamajikan
8. GT-02:224 Lalamakan warna-
warni nu diraweuykeun dina
tungtung halu
9. GT-02:231 Parawan teu ulin
sambarangan
10. GT-02:262 Kasarakahan
11. GT-02:274
Katengtreman ibadah
12. GT-02:276
Tarékah nulungan sasama
No. Kode Data Data
Ajén Sosial Katerangan
Bnr. End. Mrl. Agm.
1 3
4 5 9 7 8
9 13. GT-02:241
Nyémah
14. GT-02:242 Narima sémah
15. GT-02:279
Mulyana haté, hayang ngaku
baraya
Dumasar kana tabél ajén sosial di luhur, ieu carpon miboga tilu ajén bebeneran, tilu ajén kaéndahan, dalapan ajén moral, jeung hiji ajén
kaagamaan.
1 Ajén Bebeneran
Ajén bebeneran anu nyangkaruk dina ieu carpon nya éta GT- 02:189, GT-02:1810, jeung GT-02:214 anu dianggap bener ku
masarakat Sunda dina jamanna mangsa palaku Nini masih kénéh ngora. Pikeun individu anu mungpang tina éta pakem, bakal dianggap teu sopan
teu nyaho étika atawa salah luyu jeung kasapukan kelompok masarakat.
2 Ajén Kaéndahan
Ajén kaéndahan anu aya dina ieu carpon nya éta GT-02:174, anu mangrupa déskripsi pakarangan anu digambarkeun sacara visual kalawan
éndah. Kaéndahan GT-02:202 mangrupa rarangkén anu dipaké ku Nini, disebut miboga ajén kaéndahan duméh upama éta rarangkén dipaké ku
manéhna éstu nyurup jeung kapribadianna. Konsép éndah dina ieu kontéks bisa disebut lega lantaran matalikeun antara kaéndahan duniawi jeung
kaéndahan rohani. Ieu katitén dina cutatan di handap. … Paingan Nini mah pantes baé nganggo perhiasan kitu kieu
minuhan salira ogé, da kakayaanana téh dalit jeung pribadi katut jijiwaanana. Perhiasan téh keur anjeunna mah lain saukur
mangrupa rarangkén …”
Kaéndahan GT-02:224 patali jeung réspon alami hiji jalma kana pulas anu rupa-rupa. Dina ieu carita rupa-rupa pulas anu dipikaresep ku
hiji jalma diaplikasikeun dina lalamakan anu diraweuykeun dina tungtung halu.
3 Ajén Kaagamaan
Ajén kaagamaan GT-02:274 mangrupa ajén dasar anu ditepikeun ku pangarang ka nu maca, yén upama hiji jalma dina hirupna loba
bangbaluh atawa karerepet, dina ibadah gé moal jongjon. Ieu katitén dina cutatan di handap.
… Kana ibadahna ogé moal tiasaeun jongjon ari salamina diudag-udag baé ku karerepet mah. 274
b. Ajén Budaya
