1
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2017
19
basa henteu diperedih pikeun ngaéksprésikeun hiji hal kalawan éfisién, lantaran pangarang hayang ngebréhkeun kahayangna, ideu,
rasa, gagasan, kalawan éndah nepi ka mampuh ngahudang perasaan nu maca. Tapi, basa téh diperedih ogé kudu éfisién tur
éféktif dina ngébréhkeun rasa, pikiran, kahayang, ideu kalawan logis tur objéktif supaya gampang kaharti ku nu maca. Éta dua
pamarekan téh dina pangajaran basa kudu saimbang. Luyu jeung slogan Kurikulum 2013 “Basa Éksprési Diri jeung
Akademik”, dina hakékatna mah diajar basa téh nyaéta diajar komunikasi. Ku kituna, pangajaran basa Sunda kudu dipuseurkeun
pikeun ngaronjatkeun kamampuh siswa dina komunikasi ku cara ngagunakeun basa Sunda boh lisan atawa tulisan.
Pamarekan komunikatif nyaéta pamarekan pangajaran basa anu mibanda tujuan pikeun ngawangun kompeténsi komunikatif. Salian
ti éta, pamarekan komunikatif ogé digunakeun pikeun mekarkeun prosédur-prosédur opat kaparigelan basa, nu ngawengku:
ngaregepkeun, nyarita, maca, jeung nulis. Hartina, pangajaran téh dipiharep bisa ngaronjatkeun kamampuh komunikasi basa Sunda
siswa, boh lisan atawa tulisan, boh resmi boh teu resmi. Pamarekan komunikatif pikeun mekarkeun kaparigelan ngaregepkeun, nyarita,
maca, jeung nulis basa Sunda, saperti katingal dina gambar di handap.
Gambar 1. 2 Kaparigelan Ngaregepkeun, Nyarita, Nulis, jeung Maca
http:www.frewaremini.com http:bjangry.blogspot.co.idwww.flickr.com
b. Tujuan Pamarekan Komunikatif dina Pangajaran Basa Sunda di SD
Patali jeung kompeténsi komunikatif, Canale jeung Swain dina Solichan, 2001:6.19 nétélakeun yén aya opat unsur anu raket
1
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2017
20
patalina jeung kamampuh komunikatif téh, nyaéta: 1 kamampuh gramatikal nyaéta kamampuh panyatur ngagunakeun ugeran
tatabasa, 2 kamampuh sosiolinguistik, nyaéta kamampuh panyatur paham kana kontéks sosial tempat lumangsungna komunikasi, 3
kamampuh wacana, nyaéta kamampuh panyatur dina midangkeun maksud-maksud komunikasi kalawan merenah, jeung 4
kamampuh stratégi, nyaéta kamampuh panyatur dina ngagunakeun rupa-rupa stratégi waktu komunikasi.
Gambar 1. 3 Kamampuh Komunikatif numutkeun Canale jeung Swain Numutkeun Celce-Murcia, spk 1995, kompeténsi komunikatif
ngawengku: a kompeténsi kabasaan, b kompeténsi aksional, c kompeténsi sosiokultural, jeung d kompeténsi stratégis. Pedaran
ieu di handap, ngajéntrékeun opat kompeténsi komunikatif.
Gambar 1. 4 Opat Kompeténsi Komunikatif numutkeun Celce-Murcia, spk. 1995
Kamampuh Komunikatif
1. Gramatika
2. Sosiolinguistik
3. Wacana 4. Strategi
Kompetensi Kabasaan
Kompetensi Aksional
Kompetensi Sosiokultural
Kompetensi Strategis
1
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2017
21
Larapna dina pangajaran basa Sunda di SD saperti ieu di handap. 1. Kompeténsi Kabasaan
Kompeténsi kabasaan téh asup kana ranah kapasitas gramatikal jeung leksikal basa Sunda. Siswa SD dianggap mibanda
kompeténsi kabasaan basa Sunda lamun mampuh: cara ngalafalkeun, éjahan, kaidah wangun kecap, ugeran kalimah baku,
ugeran kabeungharan, jeung ugeran ma’na basa Sunda.
2. Kompeténsi Aksional Kompeténsi aksional disebut ogé kompeténsi tindak basa, lantaran
dipatalikeun jeung waktu ngagunakeun basa Sunda. Waktu ngagunakeun basa lisan, misalna: guru SD muji siswana, guru SD
ménta informasi ngeunaan hiji hal jst.
3. Kompeténsi Sosiokultural Kompeténsi sosiokultural, pakait jeung kontéks sosio-kultural dina
waktu lumangsungna komunikasi. Guru SD ngagunakeun basa Sunda kudu luyu jeung kontéks di mana jeung iraha éta basa Sunda
digunakeunana.
4. Kompeténsi Stratégis Kompeténsi stratégi pakait jeung kuatna stratégi dina waktu
lumangsungna komunikasi ngagunakeun basa Sunda nu ngawengku: ngamimitian, eureun, mertahankeun, ngoméan, jeung
museurkeun deui komunikasi.
c. Prinsip-prinsip Pamarekan Komunikatif dina Pangajaran Basa Sunda di SD
