PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2017
48
2
d. Guru menugasi siswa untuk mengamati dan membaca
teks Sasatoan di Sabudeureun Imah.
e. Siswa dengan bimbingan guru menyanyikan lagu yang berkaitan erat dengan matéri.
2. Problem
Statement Identifikasi
Masalah a. Guru mengajak siswa ke luar kelas untuk mengamati
langsung tumbuhan yang sudah disiapkan. b. Usahakan siswa untuk menyéntuh tumbuhan, mencium
bau daun dan mengamati buahnya jika ada. c. Siswa menyéntuh langsung tumbuhan sehingga
menimbulkan rasa ingin tahu dan mendapatkan pengétahuan baru tumbuhan yang diamati.
d. Siswa mengamati satu persatu tumbuhan yang ada disekitar sekolah atau yang dibawa dari rumah.
e. Guru memberi kesempatan pada siswa untuk bertanya jawab tentang tumbuhan yang diamati.
3. Data Collection
Mengumpulkan Data
a. Guru kembali membawa siswa ke dalam kelas untuk
mengumpulkan data dan informasi yang lebih luas tentang tumbuhan dengan cara membaca teks.
b. Guru memberi kesempatan pada siswa untuk membaca lancar teks tumbuhan dengan lancar.
c. Guru dan siswa bertanya jawab tentang isi teks. d. Setelah itu, guru memberi kesempatan pada siswa untuk
melakukan pengamatan yang lebih mendalam bersama téman-témanya dengan dibantu media tulis .
e. Siswa mencari informasi di perpustakaan atau langsung bertanya jawab dengan téman kemudian jika ada kata-
kata hal yang belum dipahami maka ditanyakan pada guru.
4. Data Processing
Mengolah Data
Siswa mengolah data tentang teks di atas dalam kerja kelompok, melalui pengisian tugas-tugas.
5. Verification
Membuktikan
a. Siswa berdiskusi untuk menemukan suatu konsép atau teori
tentang hal-hal
yang berkaitan
dengan tumbuhan,misalnya: jenis tumbuhan, cara berkembang biak,
sifat tumbuhan, daur hidup tumbuhan. b. Guru memeriksa secara cermat tugas-tugas siswa.
6. Generalization
Prinsip Umum a. Siswa dengan bimbingan guru menyimpulkan isi teks
bacaan. b.Siswa memajang hasil kerja kelompok.
2. Modél Pangajaran Berbasis Masalah Problem Based Learning di SD
a. Wangenan Modél Pangajaran Berbasis Masalah Problem Based Learning
Problem Based Learning PBL nyaéta modél pangajaran anu dirarancang sangkan siswa SD narima pangaweruh anu penting, anu
ngabalukarkeun siswa mampuh: a ngungkulan masalah, b mibanda modél diajar sorangan, jeung c mibanda kaparigelan ulubiung aktif dina
kelompok. Problem Based Learning PBL nyaéta modél pangajaran anu
2
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2017
49
dirarancang sangkan siswa narima pangaweruh anu penting, anu ngabalukarkeun siswa mampuh: a ngungkulan masalah, b miboga
modél diajar sorangan, jeung c miboga kaparigelan ulubiung aktif dina kelompok.
Tabel 2. 1 Peran Guru, Siswa, jeung Masalah dina PBL
Guru Minangka Pelatih Siswa minangka
Problem Solver Masalah Minangka
Awal Tantangan jeung Motivasi
o Asking about thinking
nanya ngeunaan ide pikiran.
o Ngamonitor
pangajaran. o
Probbing nantang siswa pikeun mikir .
o Ngajaga sangkan
siswa aktif ulubiung. o
Ngatur dinamika kelompok.
o Ngajaga
lumangsungna prosés diajar ngajar.
o Siswa anu aktif.
o Siswa aktif ulubiung
langsung dina diajar ngajar.
o Ngawangun
pangajaran. o
Narik ati pikeun diungkulan.
o Nyadiakeun
pangabutuh nu aya patalina jeung matéri
pangajaran.
b. Prinsip-prinsip Prosés Diajar Ngajar dina Modél PBL
Prinsip-prinsip PBL anu kudu diperhatikeun ngawengku: 1 konsép dasar, 2 wangenan masalah, 3 diajar mandiri, 4 silih tukeran
pangaweruh, jeung 5 penilaian.
Gambar 2. 2 Prinsip-prinsip Modél Pangajaran PBL
1. Konsep Dasar
2 Wangenan Masalah
3 Diajar Mandiri
4 Silih Tukeran Pangaweruh
5 Penilaian
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2017
50
2
1 Konsép Dasar Basic Concept Dina ieu pangajaran, fasilitator ngajéntrékeun konsép dasar, pituduh,
référénsi, atawa link jeung skill anu diperlukeun dina pangajaran. Ieu hal dimasudkeun supaya siswa téréh mibanda
“péta” anu akurat ngeunaan arah jeung tujuan pangajaran.
2 Wangenan Masalah Defining the Problem Fasilitator nepikeun skenario atawa masalah, siswa babarengan
ngayakeun sawala kelompok. Kahiji, brainstorming, carana unggal- unggal anggota kelompok nepikeun pamadegan, ide, jeung tanggapan
ngeunaan skenario pagajaran, nepi ka muncul rupa-rupa pamadegan.
Kadua, milih pamadegan anu fokus kana masalah. Katilu, nangtukeun masalah jeung méré pancén kelompok.
3 Diajar Mandiri Self Learning Sanggeus mibanda pancén, unggal-unggal siswa maluruh réferénsi nu
dipiharep mampuh ngarojong masalahisu anu keur ditalungtik. Réferénsi bisa dipaluruh di perpustakaan, kaca web, atawa pakar.
4 Silih Tukeran Pangawéruh Exchange knowledge Sanggeus siswa meunang sumber référénsi pikeun ngeuyeuban
matéri kalawan mandiri, dina pangajaran nu baris datang, siswa diskusi kelompok dibantuan ku guru pikeun ngarumuskeun udaganana
jeung ngarumuskeun jalan kaluar pikeun ngungkulan masalahna.
c. Léngkah-léngkah Modél Pangajaran Berbasis Masalah PBL