Ancasing Panaliten ANALISIS SEMIOTIK CAKEPAN SEKAR CAMPURSARI ANGGITANIPUN DIDI KEMPOT ALBUM MUNAJAT TRESNA.
11
Para tokoh kasusastran Jawi ugi gadhah pamanggih piyambak ngengingi tegesipun geguritan. Miturut Hadiwijana 1967 : 61, geguritan inggih menika.
“Geguritan iku golongané Sastra-èdi puisi tjengkok anjar, weḍaring rasa èdi, kelair basa kang laras-runtut karo èdining rasa, nanging ora
usah ketjentjang ing �ṭ ��
2
, wisahagan utawa ḍong-ḍing kang tetep
tinamtu. Béda banget karo sipating tembang matja-pat saha sakpanunggasaha
é.” Sarujuk kaliyan pamanggihipun Hadiwijana, Subalidinata 1994 : 45,
ngandharaken bilih “geguritan yaiku iketaning basa kang memper syair mula ana
sing ngarani syair Jawa gagrak anyar”. Subalidinata ngandharaken geguritan menika saking tembung gurita. Tembung gurita minangka ewah-ewahanipun
saking gerita. Tembung gerita menika lingganipun gita, tegesipun sekar utawi syair.
Tembung ingkang endah ugi saged dipunsekaraken kanthi swanten ingkang sae. Cakepan-cakepan ingkang karantam dipunsartani titi laras ugi saged
dipunsebat sekar. Ing kasusastran Jawi cakepan-cakepan ingkang kalebet sekar saged dipunperang dados kalih inggih menika sekar Jawa pinathok saha sekar
Jawa manasuka. Sekar Jawa pinathok wonten ingkang arupi kakawin, sekar gedhe, sekar tengahan, saha sekar macapat. Bilih sekar manasuka wonten ingkang
arupi sekar dolanan, langgam Jawa, saha sekar campursari. Bilih dipungayutaken kaliyan geguritan, sekar Jawi manasuka menika ugi gadhah tembung-tembung
ingkang endah saha ngemu raos pamenggalih panggurit ingkang sinandi. Bedanipun sekar dipunsartani titi laras saha swanten musik gamelan. Dados sekar
mliginipun sekar
campursari saged
dipunwastani geguritan
ingkang dipunsekaraken kanthi iringan musik gamelan.
12
Saking andharan para ahli ing inggil saged dipunpendhet dudutan bilih geguritan menika jinis karya sastra Jawi ingkang ngemu raos pamenggalih
panggurit ingkang sinandi ingkang dipunserat kanthi tembung ingkang endah saha nuwuhaken kawigatosan tumrap pamaosipun.