cxlvii 54.
Nanging dede saking manira satuhu wit karsa priyangga dhêndhaning sikaring janmi lan katura
87
kawula asung yu bagya
87
55.
88
Kawuwusa Sangkuni sawadyanipun
89
sabên
89
saonjotan lèrèn kang samya lumaris mêmêtèki
90
Kurawa kang munggèng ikrak 56.
Nata Karna ing samarga-marga kantu kondur mring Ngawangga ning marga têmbange salin mari pucung kang gumanti maskumambang
XVIII. MASKUMAMBANG
1. Kawarnaa kang tapa gupita giri pratapan Sumarma kiwaning pinggir
jaladri adoh dhukuh mung prak alas 2.
Kèh bêburon banthèng andanu mêraki singabarong warak tuwin kang buron jaladri gung
1
saba midêr
1
pratapan 3.
Garudha gung mibêr midêr
2
anganglangi tan ana tanduran kêpoh randhu alas wringin pinggir samodra siwalan
4. Dhuwur-dhuwur jajar tan kêna winilis padha sinusuhan garudha munya
ting krêlik marga
3
sinaba ing
3
janma 5.
Kang martapa pandhita
4
awarna yêksi
4
adêdêg pidêksa têgêse sêdhêng gêng inggil netra apindha baskara
8787 B. kawulangsung ayubagya dsl..
8888 B. glising catur Sangkuni sawadya mundur.
89 B. pêndhak.
90 C. marêpêki.
1 D. midêr saba.
2 B. samya dsl..
33 B. ya sinaba.
44 C. awarna pêksi. D. warna rasêksi.
cxlviii 6.
Grananya gung
5
tutuk cawak waja ngrungih
6
siyung ngapurancang karnanya
7
apindha
7
hèsthi jaja gêblak sêmu wijang 7.
Gumbala gêng godhèg wok simbar jaja brit
8
asta meng-[108]kol
cêndhak dariji gêng
9
sakurahi
10
kênaka gèpèng lir bêndha 8.
Susu kopèk wêtêng jêmbluk bokong nyênthing suku
11
penthong cêkak kêbak wulu klangsrah siti
12
dlamakan pindha pêpisan 9.
Ajêjuluk
13
Kesawa sang maharêsi lawan cinarita arine sajuga èstri warna sor wrangganèng
14
swarga 10.
Kang panêngran Kusuma Humandadari wus tan kêna ngucap candraning sang ruming sari
15
sabarang bêcik kang tinrap 11.
Kabèh-kabèh sakojur rêtuning bêcik tapaning sang rêtna lan kang raka anyarêngi arêpa nadhahana
12. Lamun dalu dêdamar ujwalèng sasi mangkya sang pandhita lagya amêsu
sêmèdi tapa mati jroning gêsang 13.
Anyirnakkên pancadriyanya sang rêsi
16
tan
17
myat tan miyarsa
17
rasa pangganda piningit cipta osik kabèh sirna
5 B. gêng.
6 C. mringis.
7 B. pan pindha dsl.
8 B. bris.
9 C. gung.
10 C=D. sakêrahe.
11 B. sikil dsl..
12 C. sikil.
13 C. jêjuluk.
1414 C. wranggana nèng.
D. wranggane. 15
C. sasi.
cxlix
16 D. rêksi.
1717 D. umyat tan myarsa.
14. Mung angêmpêl kumpule ywa kongsi gêmpil lan angga priyangga lamun
panêmbahe milih- milih kang êndi sinêmbah 15.
Yèn nêmbaha ing
18
sêsamaning dumadi dene tanpa ngrasa yèn nêmbah ing dewa luwih dewane sapirang-pirang
16. Lawan dewa
19
yinoga Hyang
19
Ujwala tri iya Sang Hyang Jagad mêngku wiji misesani bantala miwah akasa
17.
20
Wujude kang dènrasani
20
marma kasangsaya subratane sang maharsi waspadaa warnaning Hyang
18. Marma wus samadya candra sang maharsi dènnya tapa pêjah datan obah
datan
21
mosik anglir tugu sinukarta 19.
Mêmpêng dènnya mrih sampurnaning du-[109]madi pamoring Hyang
nunggal ywa nganti silih-sumilih sanalika sang atapa 20.
Adrêng mêrdêng
22
jiwa linggar saking jisim marma ingaranan jisim wus koncatan dening Hyang Suksma linggar sing angga
21. Duk maksihe dumunung ingaranan jalmi
23
cuwèng tyas Kesawa
24
miwah Dyah Uman Dadari myat ing raga karigana
25
22. Panuruning caritaning dhalang ringgit pêcating kang nyawa suwe yitma
anunggoni sru dènnya anguman-uman
18 C. mring.
1919 B. yèn uga hyang. C.iya uga.
20 t.p. B. 21
B. obah. D. nora. 22
D. mêrdrèng. 23
B=C. janmi. 24
C. kewala. 25
B. kaywanggana.
cl 23.
Gumarunggung
26
[ngundhamana]
26
yitma kalih marang raganira duk tinurun sastra warih
27
nuju têmbang maskumambang 24.
Kang mangkono nora dèntulisi mrih bok tinuladha têka yitma muring- muring saiba duk aran janma
25. Wusing
28
purna yitma dènnya muring-muring tumulya lêlampah kèh dinulu amarnani yèku pan uga tiningal
26. Hyang wisesa yèn wis lingga saking gaib paran nganggo marga têka
nganggo amêmilih rêp mring wisma sangka ngomah 27.
Arêp lunga
79
mêntas ingkang
79
dènparani mêngkono ing rasa antêpe kang mardi tulis ing driya tan sêmang-sêmang
28. Parandene isih ana kang pinêthik
30
jêr ginawe sêpa
31
tuladha sasmitèng pati mangkana kang cinarita
29. Sang Kesawa lan Kusuma Mandadari anon pakarangan saking
32
doh dinulu asri katon munggul gapuranya
30. Gapura mas pinathik-pathik
33
rêtna di
33
tuwuhan têmruna ya ta wau Mandadari kèndêl dènira lumampah
2626 b.d. B,C. A,D. ngundh-undha.
27 C. kalih.
28 C. wusnya.
7979 B. tan têka kang dsl..
30 D. pinilih.
31 B. seda. C. pama..
32 B. sami. D. sangking.
3333 D. mas adi.
cli 31.
Lon matur
34
mring kang raka ngasih-asih
34 35
iku kakang
35
sa-[110]pa
kang dumunung katon
36
iki Kesawa lon lingira 32.
Iku rara
37
pêpancèning
38
pra maharsi tuwin para raja sanadyan wiyahing janmi bisa dumunung ing kana
33. Yèn pandhita kang tansah muja
39
sêmèdi tan lyan kêring kanan mungkul ing tyas anêtêpi sapakartining pandhita
34. Yèn narendra uga padha lan pra rêsi
40
mung sejening patrap pandhita alul sêmèdi betah luwe cêgah nendra
35. Ora mêngêng pangèsthine marang dewa di gêlising pangucap
[tuladhane]
41
wus mrêpêki narpati miwah pandhita 36.
Ingkang padha ngantêpi
42
karsaning widhi kaya ta pandhita sang Begawan Wrahaspati Bagaspati kalaludra
37. Iku padha tinitah
43
sipat
44
rasêksi tan mung iku rara yèn kang jumênêng narpati Mantili Prabu Janaka
38. Srinarendra ya padha
45
raja narpati kang padha ginanjar suwargane kêna milih padha aloka sawarga
46
3434 B. ing raka ngasih-asih.
3535 C. kakang iku.
3636 C. kraton 37 B=C. lara.
38 C. pêpancèni. 39
B=C. pudya. 40
D. rêksi. 41
b.d. D. A,B,C. mulane. 42
B. ngandhêmi. D. ngadhêmi.
43 C. sinipat.
44 B. ing trah.
45 B=C. Yawana.
clii
46 C. suwarga.
39. Kang siranon iku
47
tan kêna pinilih ujêr wis pinacang ing wêca pinanci-panci kang bakal duwe
48
sawarga 40.
Lamun ana satriya lêbda sêmèdi têranging paningal luwih kang para
49
maharsi sinuraya ing jawata 41.
Yeku ingkang pancèn kêna angênggoni siniwi wranggana umatur Umandadari ngêndi araning sawarga
42. Angandika yaksa Kesawa maharsi
50
araning sawarga gapura kang dinomêri
51
ran sawarga Tejamaya 43.
Ya ing [Tinjomaya]
52
swarga dènarani ya ta ngandika Kusuma Mandadari bok aku iki lan sira
44. Ginanjara sawarga ingkang kadyèki
53
lah saiba kakang mêthangkrusku angênggoni angling Bêgawan Kesawa
53
45.
54
Seje têmên lan karêpku iki yayi
54
sèwu no-[111]ra sêdya
55
tinikêle ping sakêthi rupendah kang luwih ika
46. Lo kapriye kakang ujarmu nyalindhit kakang kaya ngapa pangarêp-
arêping ati mêtua ingkang mangkana
47 C. ugêr.
48 B. darbe.
49 C. kang pra.
50 B=D. sang rêsi.
51 B. diangkani dsl..
52 b.d. C,D. A,D. Tejamaya.
5353 t.d. B,C,D. 5454
t.d. B,C. D. seje têmên rara lan karêpku iki. 55 D. sêja.
Bait 39 t.p. D. Bait 40 t.p. D.
Bait 41 t.p. D.
cliii 47.
Sang Kesawa ngujiwat alon dènnya ngling yayi
56
kadangingwang pindha karya ing pamikir winanti-wanti pinajar
48. Wèwuruke priyangga marang pribadi minangka pusaka
57
tan ngalèwèng sun
57
antêpi tan rêna lamun ginanjar 49.
Sapa ingkang ginanjar sapa ingkang paring malah agawea
58
kang dadi sênênging ati jêr ika kabèh ya ingwang
50. Mangka têmbe ana kang suka pinaring swarga Tejamaya sun tarka
kurang patitis kêna sinamuring dewa 51.
Basa teja wêwayangan kang sayêkti mayèku ujwala têgêsing ujwala yayi cahya kang gumilang-gilang
52. Matur malih sang raka lirih
59
sun kêpingin kakang lumêbu sawargan iki saiba endahing warna
53. Nulya laju
60
lampahe kang
60
yitma kalih kunêng kawuwusa kang nèng jroning mandragini salin têmbang dhandhanggula
IXX. DHANDHANGGULA