MASKUMAMBANG Penentuan Naskah Dasar Penentuan naskah Serat Partadewa yang menjadi teks dasar dalam

cxlvii 54. Nanging dede saking manira satuhu wit karsa priyangga dhêndhaning sikaring janmi lan katura 87 kawula asung yu bagya 87 55. 88 Kawuwusa Sangkuni sawadyanipun 89 sabên 89 saonjotan lèrèn kang samya lumaris mêmêtèki 90 Kurawa kang munggèng ikrak 56. Nata Karna ing samarga-marga kantu kondur mring Ngawangga ning marga têmbange salin mari pucung kang gumanti maskumambang

XVIII. MASKUMAMBANG

1. Kawarnaa kang tapa gupita giri pratapan Sumarma kiwaning pinggir jaladri adoh dhukuh mung prak alas 2. Kèh bêburon banthèng andanu mêraki singabarong warak tuwin kang buron jaladri gung 1 saba midêr 1 pratapan 3. Garudha gung mibêr midêr 2 anganglangi tan ana tanduran kêpoh randhu alas wringin pinggir samodra siwalan 4. Dhuwur-dhuwur jajar tan kêna winilis padha sinusuhan garudha munya ting krêlik marga 3 sinaba ing 3 janma 5. Kang martapa pandhita 4 awarna yêksi 4 adêdêg pidêksa têgêse sêdhêng gêng inggil netra apindha baskara 8787 B. kawulangsung ayubagya dsl.. 8888 B. glising catur Sangkuni sawadya mundur. 89 B. pêndhak. 90 C. marêpêki. 1 D. midêr saba. 2 B. samya dsl.. 33 B. ya sinaba. 44 C. awarna pêksi. D. warna rasêksi. cxlviii 6. Grananya gung 5 tutuk cawak waja ngrungih 6 siyung ngapurancang karnanya 7 apindha 7 hèsthi jaja gêblak sêmu wijang 7. Gumbala gêng godhèg wok simbar jaja brit 8 asta meng-[108]kol cêndhak dariji gêng 9 sakurahi 10 kênaka gèpèng lir bêndha 8. Susu kopèk wêtêng jêmbluk bokong nyênthing suku 11 penthong cêkak kêbak wulu klangsrah siti 12 dlamakan pindha pêpisan 9. Ajêjuluk 13 Kesawa sang maharêsi lawan cinarita arine sajuga èstri warna sor wrangganèng 14 swarga 10. Kang panêngran Kusuma Humandadari wus tan kêna ngucap candraning sang ruming sari 15 sabarang bêcik kang tinrap 11. Kabèh-kabèh sakojur rêtuning bêcik tapaning sang rêtna lan kang raka anyarêngi arêpa nadhahana 12. Lamun dalu dêdamar ujwalèng sasi mangkya sang pandhita lagya amêsu sêmèdi tapa mati jroning gêsang 13. Anyirnakkên pancadriyanya sang rêsi 16 tan 17 myat tan miyarsa 17 rasa pangganda piningit cipta osik kabèh sirna 5 B. gêng. 6 C. mringis. 7 B. pan pindha dsl. 8 B. bris. 9 C. gung. 10 C=D. sakêrahe. 11 B. sikil dsl.. 12 C. sikil. 13 C. jêjuluk. 1414 C. wranggana nèng. D. wranggane. 15 C. sasi. cxlix 16 D. rêksi. 1717 D. umyat tan myarsa. 14. Mung angêmpêl kumpule ywa kongsi gêmpil lan angga priyangga lamun panêmbahe milih- milih kang êndi sinêmbah 15. Yèn nêmbaha ing 18 sêsamaning dumadi dene tanpa ngrasa yèn nêmbah ing dewa luwih dewane sapirang-pirang 16. Lawan dewa 19 yinoga Hyang 19 Ujwala tri iya Sang Hyang Jagad mêngku wiji misesani bantala miwah akasa 17. 20 Wujude kang dènrasani 20 marma kasangsaya subratane sang maharsi waspadaa warnaning Hyang 18. Marma wus samadya candra sang maharsi dènnya tapa pêjah datan obah datan 21 mosik anglir tugu sinukarta 19. Mêmpêng dènnya mrih sampurnaning du-[109]madi pamoring Hyang nunggal ywa nganti silih-sumilih sanalika sang atapa 20. Adrêng mêrdêng 22 jiwa linggar saking jisim marma ingaranan jisim wus koncatan dening Hyang Suksma linggar sing angga 21. Duk maksihe dumunung ingaranan jalmi 23 cuwèng tyas Kesawa 24 miwah Dyah Uman Dadari myat ing raga karigana 25 22. Panuruning caritaning dhalang ringgit pêcating kang nyawa suwe yitma anunggoni sru dènnya anguman-uman 18 C. mring. 1919 B. yèn uga hyang. C.iya uga. 20 t.p. B. 21 B. obah. D. nora. 22 D. mêrdrèng. 23 B=C. janmi. 24 C. kewala. 25 B. kaywanggana. cl 23. Gumarunggung 26 [ngundhamana] 26 yitma kalih marang raganira duk tinurun sastra warih 27 nuju têmbang maskumambang 24. Kang mangkono nora dèntulisi mrih bok tinuladha têka yitma muring- muring saiba duk aran janma 25. Wusing 28 purna yitma dènnya muring-muring tumulya lêlampah kèh dinulu amarnani yèku pan uga tiningal 26. Hyang wisesa yèn wis lingga saking gaib paran nganggo marga têka nganggo amêmilih rêp mring wisma sangka ngomah 27. Arêp lunga 79 mêntas ingkang 79 dènparani mêngkono ing rasa antêpe kang mardi tulis ing driya tan sêmang-sêmang 28. Parandene isih ana kang pinêthik 30 jêr ginawe sêpa 31 tuladha sasmitèng pati mangkana kang cinarita 29. Sang Kesawa lan Kusuma Mandadari anon pakarangan saking 32 doh dinulu asri katon munggul gapuranya 30. Gapura mas pinathik-pathik 33 rêtna di 33 tuwuhan têmruna ya ta wau Mandadari kèndêl dènira lumampah 2626 b.d. B,C. A,D. ngundh-undha. 27 C. kalih. 28 C. wusnya. 7979 B. tan têka kang dsl.. 30 D. pinilih. 31 B. seda. C. pama.. 32 B. sami. D. sangking. 3333 D. mas adi. cli 31. Lon matur 34 mring kang raka ngasih-asih 34 35 iku kakang 35 sa-[110]pa kang dumunung katon 36 iki Kesawa lon lingira 32. Iku rara 37 pêpancèning 38 pra maharsi tuwin para raja sanadyan wiyahing janmi bisa dumunung ing kana 33. Yèn pandhita kang tansah muja 39 sêmèdi tan lyan kêring kanan mungkul ing tyas anêtêpi sapakartining pandhita 34. Yèn narendra uga padha lan pra rêsi 40 mung sejening patrap pandhita alul sêmèdi betah luwe cêgah nendra 35. Ora mêngêng pangèsthine marang dewa di gêlising pangucap [tuladhane] 41 wus mrêpêki narpati miwah pandhita 36. Ingkang padha ngantêpi 42 karsaning widhi kaya ta pandhita sang Begawan Wrahaspati Bagaspati kalaludra 37. Iku padha tinitah 43 sipat 44 rasêksi tan mung iku rara yèn kang jumênêng narpati Mantili Prabu Janaka 38. Srinarendra ya padha 45 raja narpati kang padha ginanjar suwargane kêna milih padha aloka sawarga 46 3434 B. ing raka ngasih-asih. 3535 C. kakang iku. 3636 C. kraton 37 B=C. lara. 38 C. pêpancèni. 39 B=C. pudya. 40 D. rêksi. 41 b.d. D. A,B,C. mulane. 42 B. ngandhêmi. D. ngadhêmi. 43 C. sinipat. 44 B. ing trah. 45 B=C. Yawana. clii 46 C. suwarga. 39. Kang siranon iku 47 tan kêna pinilih ujêr wis pinacang ing wêca pinanci-panci kang bakal duwe 48 sawarga 40. Lamun ana satriya lêbda sêmèdi têranging paningal luwih kang para 49 maharsi sinuraya ing jawata 41. Yeku ingkang pancèn kêna angênggoni siniwi wranggana umatur Umandadari ngêndi araning sawarga 42. Angandika yaksa Kesawa maharsi 50 araning sawarga gapura kang dinomêri 51 ran sawarga Tejamaya 43. Ya ing [Tinjomaya] 52 swarga dènarani ya ta ngandika Kusuma Mandadari bok aku iki lan sira 44. Ginanjara sawarga ingkang kadyèki 53 lah saiba kakang mêthangkrusku angênggoni angling Bêgawan Kesawa 53 45. 54 Seje têmên lan karêpku iki yayi 54 sèwu no-[111]ra sêdya 55 tinikêle ping sakêthi rupendah kang luwih ika 46. Lo kapriye kakang ujarmu nyalindhit kakang kaya ngapa pangarêp- arêping ati mêtua ingkang mangkana 47 C. ugêr. 48 B. darbe. 49 C. kang pra. 50 B=D. sang rêsi. 51 B. diangkani dsl.. 52 b.d. C,D. A,D. Tejamaya. 5353 t.d. B,C,D. 5454 t.d. B,C. D. seje têmên rara lan karêpku iki. 55 D. sêja. Bait 39 t.p. D. Bait 40 t.p. D. Bait 41 t.p. D. cliii 47. Sang Kesawa ngujiwat alon dènnya ngling yayi 56 kadangingwang pindha karya ing pamikir winanti-wanti pinajar 48. Wèwuruke priyangga marang pribadi minangka pusaka 57 tan ngalèwèng sun 57 antêpi tan rêna lamun ginanjar 49. Sapa ingkang ginanjar sapa ingkang paring malah agawea 58 kang dadi sênênging ati jêr ika kabèh ya ingwang 50. Mangka têmbe ana kang suka pinaring swarga Tejamaya sun tarka kurang patitis kêna sinamuring dewa 51. Basa teja wêwayangan kang sayêkti mayèku ujwala têgêsing ujwala yayi cahya kang gumilang-gilang 52. Matur malih sang raka lirih 59 sun kêpingin kakang lumêbu sawargan iki saiba endahing warna 53. Nulya laju 60 lampahe kang 60 yitma kalih kunêng kawuwusa kang nèng jroning mandragini salin têmbang dhandhanggula

IXX. DHANDHANGGULA