lxviii
6262 D. umyat janmi. 6363
D. ajur wor.
VIII. DURMA
1. Kadya cidra
1
galihe Sri Suryanggana matur mring nata rêksi pukulun jêng eyang kawula nuwun sabda pangèstu madyaning jurit darmi ing
karya karya sang mahayêkti 2.
Angandika
2
wiku nata
2
Dhêstharata ki prabu sun sabdani sirantuk ing karya
3
ratri sun datan
3
nendra rina sun acêgah bukti iku minangka yuwananing
4
ajurit 3.
Angandika mring Narpati Duryudana kulup gawanên mijil iki sutanira Ki Prabu Suryanggana
5
dêdimèn nuli miranti lan pamujinira yayi
6
Arya Sêngkuni
4. Mung minangka kêkondhange sutanira Suryanggana nambungi eyang
singidana sampun katingal mêngsah lêbura dènmor lan siti mungna
kawula pukulun lawan malih[49]
5. Yèn kataman pangèstu jêng wiku raja kawula anyagahi sadintên kewala
sirna narpa Pandhawa nagari katuju dening gunging wadyamba dhuh- adhuh sribupati
1 C=D sinrang.
2 B=D natarêsi
33 B. ing latri sun tan.
C=D. latri lan antuk. 4
B. yudaning.
lxix
5 D. Suryanggana.
6 B. ya ki.
6. Sampun dhahat sungkawa
7
ing tyas
7
paduka
8
dene acandrèng
8
bukti turing Suryanggana sarya
9
nglulus gumbala ewa Rêtna Banuwati jumênêng sigra kondur mring langênpuri
7. Kawuwusa Sang Aprabu Duryudana mundur sing ngarsa
10
rêksi saha Suryanggana datan kawarnèng marga wus makuwon sribupati ing
sitibêntar binoja mawarna
11
di 8.
Pra Kurawa angêmbuli ing pamboja
12
miwah Arya Sangkuni Gajah Antisura lan Gajah Satrutapa ing rahina gung miranti gêgamaning prang
ya ta Hyang Arka manjing 9.
Bubar sagung Kurawa ing bujana kawarnaa
13
ing ratri
14
Dhahyang
15
Kumbayana Sapwani Dewabrata sarênging praptanirèki Sri Suryanggana gupuh mêthuk kang prapti
10. Sarêng ingacaran
16
wus tata lênggahan
16
gunêm masalah jurit tuwuk srinarendra binukan sabda mulya katri
17
ing para maharsi sangsaya sura
18
ning tyas sri
18
-narapati
77 C=D. tyasing.
88 B. dene sanendra. C. dèn eca nendra lan.
D. dene acandrèng lan. 9
B. sarwi dsl. 10
B=C. ngarsèng. 11
D. ing warna. 12
tb. C. nya. 13
B. kiwanuha. 14
B. latri dsl. 15
B. Dhanghyang. 1616
B. wus tata alênggah. C=D. tata lêlênggahan.
lxx
17 B=C. tri ing.
1818 C=D tyasira.
11. Kawuwusa atmajendra ing Mandraka satriya Madyapuri Arya Burisrawa
duk nalika miyarsa Ngastina katêkan dening narendra sabrang ing ratri mentar saking
12. Kadi barat ing lampahe narpaputra dhasar trahing maharsi kaciwa ing
warna mèh sarupa raksasa
19
jiblês Kaki Bagaspati pambêkan padha tranging driya wis sami
13. Burisrawa ing ratri
20
tumamèng pura nilip Dyan Bano-[50]wati ing
wanci samadya ratri
21
kusumèng pura karuna alantik-lantik ingkang sinambat madya kalima niki
14. Pan mangkana sambate narpadayita dhuh-adhuh sribupati liwat aniaya
sikara wong tan dosa paran tinêmu ing wuri dhuh dewaningwang rêksanên Pandhusiwi
15. Duk samana pamuwusira sang rêtna wuwusên narpasiwi Arya Burisrawa
dhèhèm jawi nêp lawang sang dyah sigra angaruhi sapèku jaba lir swarane si adhi
16. Dyan jumênêng mêngakkên inêping lawang sang arya wus kaêksi
sèndhèn dènnya lênggah pitêkur marêp ngetan sang ayu nyandhak aglis astanira dyan malbèng kamar nulya glis
19 B. rasêksa.
20 B. latri.
lxxi
21 B. latri.
17. Wusnya lênggah ngandika kusumaning dyah paran karyanta yayi baya
ana karya umatur rajaputra kakang bok kawula nêmpil wartining pura lan
22
wau kulup nyilip
23
18. Ing sitinggil pinaranti pinakajang paglaran kêbak janmi napa Si
Lêksmana kang bok sing
24
arsa krama mèsêm sang rêtna
25
ngling aris
25
nora kayaa babo dhuh ari mami 19.
Katuwone sira tan tinari karya mengko le sun jatèni ana ratu prapta têka
27
Praja Gumiwang jêjuluke Sribupati Suryaanggana nglamar sutanireki
20.
28
Glising rêmbug pêpanggile
28
kakangira sirnaning Pandhusiwi saguhe si sabrang malêmbung lir canthuka sesuk untabing prajurit [samangsa]
29
têka prajèng Cintakapuri 21.
Sinaguhan lawase bangêt sadina[51] sirna kalima siki tinumpês sinirna
nadyan wadon jêjabang mèsêm rahadyan saryangling ratu kang prapta kang bok dika titèni
22. Aprasasat li-ili malbèng samodra sêsulung manjing gêni rèncèk mring
tumangan sukaning Destharata dupèh sirna sribupati Narendra Krêsna Janaka sarwi anis
22 C. duk.
23 C=D. nilip.
24 C. kang.
2525 D. lingnya ris.
2626 C=D. dhuh babo.
27 C. saka.
2828 C. gêlising rêmbug panggile.
lxxii
29 b.d. C. A,B,C. samasa
23. Pinapada lan cêblunge Si Kurawa sabên ilang nêbusi jêr kalah botohan
maring gyan ronggèng
30
wuda pahe murcaning Jahnawi Bathara Krêsna sirna
31
ana kang pinrih 24.
Layak bae Arjuna
32
sirna taunan jêr mring Suranadi mêminta ing
33
dewa kadibyan kanugrahan
34
wong dewane [mituruti]
35
Narendra Krêsna kang winênang mêmilih
25. Nadyan
36
iki kang bok têkane wong sabrang jawata kang pêparing nugraha gung marang wong agung Panduputra Kurawa mangka gêlidhig
mikul garobag katampana Pandhusiwi 26.
Lah gih dawêg kang bok tiniten kewala
37
pêndhak taun pinaring ganjaran wong sabrang opahe mênang yuda sirnaning sang narpayêksi
Manikmantaka Sri Kawaca narpati
37
27.
38
Mari-mari nèkpun gêmêt ratu sabrang
38
dityane Sri Rimurti sire wong
39
Kurawa pinalusung
40
wong sabrang tan wruh
41
lamun angusungi
41
milane kakang cubluk papaning wasis
30 D. murca.
31 D. murca.
32 C=D. Janaka.
33 D. mring.
34 D. kanuragan.
35 b.d. B.C.D
A. mituturi. 36
B. najan dsl.. 3737 t.p. C.
3838 t.p. C.
lxxiii
39 B=C. si.
40 B=C=D. pinalungsung.
4141 D. yèn amung ngêngusi.
28. Bojo dika dhewe tinuntun lir menda lir sapi dènkêluhi
42
tinuntun jêmranthal anggêpe sinuwitan mring sagung pra maharsi
43
para
pandhita tan wêruh digêgêring[52]
29. Sire bungah sinuwita Dhahyang
44
Durna Pandhita Ngatasangin êmpun labêt punapa Kurawa têng Si Durna tan kadi Si Bayusiwi Si
Hendraputra potange amêdhati 30.
Pundi wontên
45
wong dicicilake utang gêlême ngêlakoni Pandhita Talkandha
46
Maharsi Dewabrata lair biyunge ngêmasi sagêde gêsang ngungsi Palasara Ji
46
31.
47
Jêr barêngan lan laire Durgagana sinuson Durgandini malah dipèk garwa
47
mring Sêntanu srinata
48
pratignyane andhêrindhil rak gih Kurawa kang bok ginawe nicil
32. Si Sapwani
49
umadêg sayêmbara prang têng Nagri Nglokabumi prang lan Diwangkara gih Wisabajrasuta kang
50
rinêbut Dyah Lokati
50
putriyu endah ampuna ditulungi 33.
Maring paman aji Pandhu baya modar dipêndhêm ing
51
pratiwi kapindho winehan anak Si Jayadrata
52
walêse pasthi
53
nêkani dhatêng Pandhawa anakan Kurawa ji
42 B=C = dikêluhi.
43 B=C. narpati..
44 B. Dhanghyang.
45 C. ana.
4646 t.p. C 4747 t.p. C.
48 B. rêksindra.
D. yêksendra. 49
D. Sapyani. 5050 C. ribut dyah lokawati.
lxxiv
51 B. mring dsl. 52
C. Jayajrata. 53
D. mêsthi
34. Têka bungah ngrasa tinunggu pandhita tan wruh ginawe nicil Adipati
Karna napane lan Pandhawa kakang Baladewa aji dulur nak sanak pundi margane bêcik
35. Lir ngalindur pangucape Burisrawa tan kêna dènsêlani sawusnya
ngandika angulat banjur lunga kadumêlan
54
lir [wong]
55
baring gantya
56
winarna kang mêkuwon sitinggil
57
36. Sribupati
58
ing Gumiwang
58
Suryanggana lawan [Durna]
59
Maharsi Sapwani twin Bisma sawêngi
60
pirêmbugan tan ana kang antuk guling ya ta miyarsa ana swaraning paksi
37. Bêbarungan
61
mangsa woh wringin mandera[53] ngungak ngetan sang
aji myat ujwalèng surya lir manunu ing [ngwiyat]
62
gugup tyasnya sribupati rêkyana patya karone dèntimbali
38. Kinen atêngara [budhalakên]
63
wadya marang Cintakapuri gajahku saosna ning wetaning pamedan gumuruh swaraning janmi
64
baris atata tan nganti dènabani
54 B. gêdumêlan.
C. gamêndêlan. 55
b.d. B, C,D. A wor. 56
B. ganti. 57
D. sitigil. 58
D. Gumiwang sri. 59
b.d. B,C,D. A. Druna. 60
D. sadalu. 61
B. atarungan. D. abarungan.
62 b.d. D. A,B,C. tyas.
lxxv
6363 b.d. C. A,B,D. budal saha.
64 D. jalmi.
39. Taksih gègèr barise
65
wong ing
65
Gumiwang wuwusên sribupati manêmbah mring eyang sang pandhita têtiga angandika sang maharsi
mangayu bagya dhuh putu sribupati 40.
Katamana
66
ing nugrahaning
66
jawata ing karya dènlêstari ya ta Suryanggana manêmbah wus umangkat praptèng pamedan wus nitih
dirada wasta dewadaru
67
gêng inggil 41.
Ting paluncar busananing kang matêngga kasorota Hyang Rawi têmpur lan busana nira srinaranata ting galêbyar ting parêlik tan wusing ucap
rêngganing busana di 42.
Duk samana Sang Aprabu Suryanggana nolih anganan
68
ngering ing wuri kabêgan wadya bala sumahap sang nata wus nyasmitani
dwipangganira
69
anjrit tlale [mangigil]
70
43. Yèn angadêg lir tejane wiku tapa katon wênès amanis yèn malêngkung
kadya kêkuwung minum toya
71
yèn têlale mobat-mabit pan kadya kilat sinêrang anglir thathit
44. Patih Gajah Antisura wus grahita ngarungu Gajah muni anêmbang
têngara gong beri abarungan badhe lir swarèng wiyati swara angangkang ulêngan kang prajurit
6565 D. ingwang.
6666 C. kanugrahaning.
67 B=C. mêrak dangu.
68 C. inganan.
lxxvi
6969 B=C. dipangganira.
D. ingkang dipangga. 70
b.d. D. A,B,C. tuminggil. 71
B. tirta dsl.
45.
Winatara nêm ewu prajurit kuda bagu-[54]s prawirèng jurit prajurit ing
ngarsa wignya sinranging guna nyandêr nututi sang aji bantala obah gumludhuk anggêtêri
72
46. Kang minangka têtindhih prajurit kuda sira Rêkyana Patih Gajah
Antisura dharat lêksan awendran senapatining pra
73
-jurit lêlajêring prang pun Satrutapa Hèsthi
47. Patih tuwa prawirèng prang ing aguna mangka sirahing baris sangsaya
rahina akèh nusul kang wadya kang anèng jawining nagri ing pasanggrahan lumayu rêbut dhingin
74
48. Lir sadaya-daya jêjarah bêrana sasolahe gêgirisi wruh ratuna têbah
marma tan ngrasa sayah wong kang wisma pinggir margi nyalini têmbang ingaran gula milir
IX. DHANDHANGGULA
Kategori