cxl
XVII. PUCUNG
1. Kawarnaa kang nèng jroning têmbang pucung Bambang Partadewa
lawan garwa wranggana di tuwin putra Sang Prabu Anom Têtuka 2.
Partadewa ngandika mring garwanipun ingsun iki bakal
1
dhayohan dhutèng narpati
1
kang dinuta adipati ing Ngawangga 3.
Sira iku mirantia ing sêsuguh ing jro miwah jaba ywa nganti ngisin-isini Kandhiraras
2
mijil angrukti
3
sugata
4
4. Partadewa angandika maring sunu Arya Gathutkaca kulup sira sun tuturi
ingsun katêkan ing dhayoh anangsara
5
5. Poma kulup dèn mituhu lêkasingsun lamun duta
6
nata arêp sikara mring mami sira aja wani têtulung maring wang
6. Aja ngaton sira dhêlika ing pungkur sigra Bimasuta
7
mentar dhêlik ngintip-intip ing tyas kudu wêtu
8
atarap ing karya 7.
Ya ta wau Bambang Partadewa sampun mijil saking
9
pura jumênêng soring taritis kawuwusa Adipati Basusena
10
11 D. kadhayohan datêng aji.
2 C. laras.
3 B. ngamêktèng dsl..
4 B. sunggata dsl..
5 C. tan acara.
6 C. uwa.
7 D. Bimaputra.
8 C=D. wêruh.
9 D. sangking.
10 D. Basudewa.
cxli 8.
Tanpa
11
kanthi manjing palataran wong agung Sêngkuni nèng wuntat
12
nusul napas kêmpis-kêmpis
12 13
jinaganan Kurawa angunjal
13
napas 9.
Bambang Partadewa mêndhak
14
lon umatur
14
nêdha carakendra paduka manjing puri kula ingkang nglêladosi ing paduka
10. Sribupati Karna bêngis
15 16
ngandika sru
16
apa
17
sira ing-[103]kang
jênêng Partadewa rêsi gya umatur tan kalih naming kawula 11.
Nama
18
Partadewa mung kawula tuhu miwah kang Pandhawa yêkti tan liya kang abdi ingkang rusak kang rinusak mung kawula
12. Adipati Karna mèsêm nolih pungkur angling mring kang paman nêdha
paman dika pikir punapi ta wontên
19
wong angrangkêp karya
19
13. Gèbès-gèbès
20
kyana patih lon
20
umatur bêbasan ngalêntar bok gih sampun dipungalih gya
21
tumuntên dhawuhna kang pangandika 14.
Partadewa ngrumiyini manabda
22
rum bok inggih sumangga lajêng umanjing jro puri ing sakarsa supadi nuntên kalakyan
15. Sigra wau wus manjing pura wong agung tata dènnya lênggah atembok
parêkan cèthi ingkang samya ngrakit samya ajuning
23
sugata
11 C. tampi.
1212 B=C kêmpis-kêmpis jinagan mring.
1313 B. pra Kurawa tansah dènnya ngunjal.
1414 C. sarwi lon matur.
15 C. bêngkis.
16 D. pangandikanipun.
17 B=D. bapa.
18 B. ingkang dsl..
1919 C. ing wong ngrangkêp. D. tiyang ngrangkêp.
2020 C. ki patih alon.
21 B. ngur dsl..
22 B. panabda dsl..
23 C. sagunging.
cxlii 16.
Ingkang rasa sêgêr lêgi myang rum-arum Sang Narpati Karna
24
durung nganti dèncarani
24
ting karompyang Kurawa dènira nadhah
25
17. Partadewa alon panêmbramanipun
26
dhuh sang adipatya kawula atur basuki duk nèng praja ing marga praptèng wusana
18. Anauri Karna mring atmaja wiku ya Ki Partadewa bangêt panarima
mami ingsun malês pambagya marang ing sira 19.
Hèh Ki Partadewa ing karya sun cancut wit ing praptaningwang dinuta ing sribupati amaringakên sabda pangèstu mring
27
sira 20.
Gya andhêku wiku putra lon umatur sabdaning rayinta asih pama ing basuki sakalangkung kapundhi kalingga murda
21.
Mung mênawi wontên karsa kang mrih ayu Narapati Kar-[104]na
pangandikanira bêngis hèh Ki Parta timbalane Srinarendra 22.
Sapa ingkang nyuraya
28
marang sirèku apa karêpira dene liwat kumawani anrang baya kuwanènmu
29
tanpa taha
29
23. Praptaningsun animbali ing sirèku yèn nuntut dak
30
banda
31
sira bangga
31
sun patèni mèsêm-mèsêm wiku putra lon turira
2424 C. hywa nganti dènacarani.
25 D. mangan.
2626 D. dênnya nêmbrama rum.
27 D. ing.
28 B. nyungaya.
2929 D. kurang tata.
30 B=C. tak.
3131 B. bangga sira dsl..
Bait 19 t.p. C. Pada naskah B ada 1 bait setelah bait 21 yang berbunyi Kinon dangu pagenea ta sirèku,
wani- wani judhag, kang padha rumêksèng puri, tanpa têrang timbalane srinarendra.
cxliii 24.
Dhuh sang prabu mila amba kamipurun
32
tingkah kang
32
mangkana
33
anrang baya kumawani anjudhag ming mantri kang rumêksèng praja 25.
34
Awit pun Pandhawa
34
pawong mitra ulun tan mantra mêmitra lir nunggal sayayah [wibi]
35
liya saking mêkatên tyasing pandhita
36
26. Pakartining
37
têtulung ing
38
kawlas ayun sami lan narendra wajib angrêksa
39
kaswasih yèn narendra têtulung sarana aprang 27.
Yèn pra wiku
40
mung puja
40
miwah pitutur mangka pun Pandhawa tan dosa dhahat pinurih sinangsara marma kawula sumêngka
28. Sapikantuk
41
nanggulang pakaryan pra dur lan pamyarsa kula Sri Duryudana Narpati nak ing dulur lan narpati Ngamarta
29. Datan
42 43
eman têka kolu
43
murih
44
lêbur nanging dhatêng layak awrate rêbut nagari pantês supe rinewangan
45 46
mèt suraya
46
30. Jêr wadyane sadaya
47
pan êmpuk
47
-êmpuk arêp mêngku praja wêdi ananggulang jurit golèk sraya olèh ratu atos jênang
3332 B. atingkah.
34 B. kadyeka dsl..
3434 C. Pandhawa pun awit.
35 b.d. C. A,B,D. bibi.
36 C. Pandhawa.
37 C. pakartine.
38 D. wong.
3939 B. ngrêksa ing.
D. têtulung. 40
C. mêmuja. D. mêmuji.
41 C. sapikangtuk.
42 B=C tanpa.
D. datêng. 43
D. sanak lan. 44
C. mamrih. 45
B. rinencangan dsl.. 46
B. anyuraya dsl.. 4747
B. sami puk dsl.
cxliv 31.
48
Malih dipun
48
têrang
49
tan nyambut
49
pangrungu paduka punika sadulur anunggal bibi gumrahing wong dadi têka aji mulya
32. Duk winatêk
50
Kunthi wêtêng-[105]e malêmbung liwat dora cara aji bisa
dadi bayi congèr-congèr linabuh marang samodra 33.
Wontên malih mêdal saking adatipun lair ingkang jabang marmane
51 52
mijil sing
52
kuping saparane
53
kinelenan gagang lanang 34.
Sadèrènging
54 55
dewasa gorohe ngumbuk
55
mangka rahsaning hyang dumunung ingkang prakawis kenging uga kinaryan rahsa
56
sêkawan 35.
Tutuk grana karna parji cangkêm
57
catur manggone kang rahsa
58
nanging parah kang umanjing lêgi gurih ning tutuk manggoning rahsa 36.
Rahsèng grana bangêr bacin wangi arum mung rahsa nèng karna mèh padha kang nèng parêji yèn kêlêbon kêkilar rahsaning nikmat
59
37. Yèn parêji mung salumrahing winuwus wit punika mangka kaelokaning
Hyang Widhi
60
yèn kataman
60
lêgi gurih tanpa rasa 38.
Kula sirêping atur bok kajalungup kados yèn kolua mring Pandhawa wus tanpa sih jêr paduka kadadosaning sukêrta
61
48 D. malihipun.
49 B. anyambut dsl..
50 B. winatak dsl..
51 B. margane dsl..
5252 C. sing mijil.
53 B. saranane.
54 B. sadurunge dsl..
5555 B. diwasa gorohe ngunjuk. C. mangsa goroh anganjuk. D. diwasa gorohe ngubuk.
56 C. rasa.
57 B. jangkêp.
58 C. rasa.
59 C. nikmat.
60 B. katamana dsl.
61 D. sukrêta.
cxlv 39.
Sadangune sang wikuputra dhoreng wuwus Narpati Ngawangga miwah Ki Patih Sêngkuni pra Kurawa
62
ngantuk ngorok sêsênggoran
62
40. Ing
63
wêkasan wiku putra dènnya muwus Sri Karna anyêntak
64
gêbyak
65
asta asru runtik tan saranta sinikêp Sang
67
Partadewa 41.
Pan gumapruk lir sidhakêp udrêg kukuh nanging tanpa lawan mêksa wanti-wanti banting Patih Soman jumbuh susure malêsat
42. Kawuwusa Bimaputra
66
kang nèng pungkur myarsa swara gita [106]
sigra dènira umanjing pinapakên ing rama Sang
67
Partadewa 43.
Rinarapu
68
dènira arsa têtulung
68
nahan wiku putra Kurawa wus dènsabdani padudona Kurawa lan sanakira
44. Mung Sri Karna kang inguja karsanipun riwusnya sinabdan Kurawa lir
turu nglilir barêng ngêbyak
69
barêng
70
surak barêng
71
mêngsah 45.
Niba tangi ing palataran padha
72
gêlut [kang jambak]
73
jinambak dhupak
74
nyongkol
75
anampiling gêgamane kabèh padha kapalêsat
6262 B=C ngantuk angorok sênggoran, D. samya ngantuk asênggoran. 62
B. duk dsl.. 6464
B. sru nyêntak. 65
B. gêbrag dsl. 66
B=D Bismaputra. 67
D. dyan. 6868
B. dènnirarsa atêtulung. 69
D. ngêbyak. 70
D. parêng. 71
D. parêng. 72
C. samya. 7373
b.d C=D. A. pan jambak. B. kajambak.
74 B=D nyakot.
C. barêng. 75
C. nyakot.
cxlvi 46.
Kang dènidak
76
gulune ilate mêtu kèh
77
mripat kasipat
77
irung buntus
78
kuping suwir Arya Soman binuru ubêng-ubêngan 47.
Kaku tyase manjing urung-urung banyu kalèn nuju matang
79
mukanggung kasaban warih nglangak sundhul bali mundur sinogokan 48.
Kawuwusa nata Karna langkung bêndu nyandhak kang sanjata [narawantah]
80
wus kapusthi duk lumêpas wiku putra tangkis asta 49.
Kang sanjata prabawa tinulak
81
wangsul nibani Sri Karna kumarutuk lir garimis
82
wusnya ambruk Karna karoban
82
ing panah 50.
Kakuning tyas têmah kantaka sang prabu Kurawa ting glimpang ting galêrêng ting karêmpis Patih Soman mundur saking marga
83
toya 51.
Duk umiyat Kurawa pating galuntung sigra Partadewa marpêki Patih Sengkuni alon nabda hèh palibaya dènenggal
52. Pra Kurawa dènmota ing ngekrak gupuh
84
[107] Narpati Ngawangga
tinumpangna ing turanggi rinompoha tumuli
85
sami mundura 53.
Palibaya
86
umatura ing sang prabu
86
manira suwuna pangaksama mring sang aji dene para Kurawa manggih sangsara
76 B. ingidak dsl..
7777 B=D mripat malumpat
C. mripate mlumpat. 78
B. gruwung dsl. 79
B. mahang. 80
b.d. B=C. A.D. parawantah. 81
B=C. katulak. 8282
B=D wusanambruk Karna rinoban ing panah. C. wusana sang Karna rinoban ing panah. 83
B. margèng. 84
B. rampung dsl.. 85
C. anuli. 8686
B. matura mring sang aprabu.
cxlvii 54.
Nanging dede saking manira satuhu wit karsa priyangga dhêndhaning sikaring janmi lan katura
87
kawula asung yu bagya
87
55.
88
Kawuwusa Sangkuni sawadyanipun
89
sabên
89
saonjotan lèrèn kang samya lumaris mêmêtèki
90
Kurawa kang munggèng ikrak 56.
Nata Karna ing samarga-marga kantu kondur mring Ngawangga ning marga têmbange salin mari pucung kang gumanti maskumambang
XVIII. MASKUMAMBANG