11. Silo Drayer
Biji dari polshing drum melalui timba biji dimasukkan ke silo biji untuk diperam selama 18 jam dengan suhu 80
C, tengah 70 C dan bawah 60
C. Pada silo drayer air diuapkan dari biji 6.
F
24
-Biji 99,2 -Ampas 0,8
F
23
= 6 F
22
-Air 100 22
24 23
F
22
= 7.197,515 kgjam -Biji 96,7
-Ampas 1 -Air 2,3
Silo drayer
Neraca Massa:
Neraca Bahan Masuk: Alur 22
F
22
= 4.318,509 kgjam
Biji = 96,7 x 4.318,509 kgjam = 4.175,998 kgjam
Ampas
= 1 x 4.318,509 kgjam = 43,185 kgjam
Air
= 2,3 x 4.318,509 kgjam = 99,326 kgjam
Neraca Bahan Keluar: Alur 23
F
23
= 6 x 4.318,509 kgjam = 259,111 kgjam
Air 100 x 259,111 kgjam = 259,111 kgjam
Alur 24 F
24
= F
22
– F
24
= 4.318,509 – 259,111 = 4.059,398 kgjam
Biji 99,2 x 4.059,398 kgjam = 4.026,923 kgjam
Ampas 0,8 x 4.059,398 kgjam
= 32,475 kgjam
Universitas Sumatera Utara
Tabel LA.11 Neraca Massa pada Silo drayer
Masuk kgjam Keluar kgjam
Komposisi
Alur 22 Alur 23
Alur 24
Ampas Biji
Air 43,185
4.175,998 99,326
- -
259,111 32,475
4.026,923 -
Jumlah 4.318,509 259,111
4.059,398
Total 4.318,509 4.318,509 12. Nut Crackers
Biji kelapa sawit yang telah dikeringkan pada silo drayer diumpankan dari alur 24 untuk proses pemecahan. Biji kelapa sawit yang telah dipecah memiliki
komposisi produk cangkang 20,94 dan inti kernel 79,06.
24 25
F
24 -
Biji 99,2 -Ampas 0,8
Nut Crackers
F
25 -
Biji 99,2 -Ampas 0,8
Neraca Massa: Neraca Bahan Masuk:
Alur 22 F
24
= 4.059,398 kgjam
Biji = 99,2 x 4.059,398 kgjam = 4.026,923 kgjam
Ampas
= 0,8 x 4.059,398 kgjam = 32,475 kgjam
Neraca Bahan Keluar: Alur 25
F
25
= F
24
= 4.059,398 kgjam
Kernel 79,06 x 4.059,398 kgjam = 3.209,360 kgjam
Cangkang 20,94 x 4.059,398 kgjam
= 850,038 kgjam
Universitas Sumatera Utara
Tabel LA.12 Neraca Massa pada Nut crackers
Masuk kgjam Keluar kgjam
Komposisi
Alur 24 Alur 25
Ampas Biji
Cangkang Kernel
4.026,923 32,475
- -
- -
850,038 3.209,360
Jumlah 4.059,398 4.059,398
Total 4.059,398 4.059,398
13. Hidrocyclone
Campuran pecahan yang keluar dari nut crackers dimasukkan ke dalam hidrocyclone. Didalam hidrocyclone terjadi pemisahan inti dengan cangkang
berdasarkan perbedaan berat jenis gravitasi. Inti kernel akan naik atas hidrocyclone sedangkan cangkang akan turun kebagian bawah hidrocyclone.
F
27
= F
26
-Air 100 F
28
= 45 F
25
-Cangkang 99 -Kernel 1
F
29
= 55 F
25
-Kernel 86,25 -Air 13,75
25 26
29
27 28
Hidrocyclone
F
25
-Kernel 79,06 -Cangkang 20,94
F
26
= 94 F
25
-Air 100
Neraca Massa: Neraca Bahan Masuk:
Alur 25 F
25
= 4.059,398 kgjam
Kernel = 79,06 x 4.059,398 kgjam
= 3.209,360 kgjam
Cangkang = 20,94 x 4.059,398 kgjam
= 850,038 kgjam
Universitas Sumatera Utara
Alur 26: F
26
= 94 F
25
= 94 x 4.059,398 kgjam = 3.815,834 kgjam
Air
= 100 x 3.815,834 kgjam = 3.815,834 kgjam
Neraca Bahan Keluar: Alur 27
F
27
= F
26
= 3.815,834 kgjam
Air = 3.815,834 kgjam
Alur 28: F
28
= 45 F
25
= 45 x 4.059,398 kgjam = 1.826,729 kgjam
Cangkang
= 99 x 1.826,729 kgjam = 1.808,462 kgjam
Kernel
= 1 x 1.826,729 kgjam = 18,267 kgjam
Alur 29: F
29
= 55 F
25
= 55 x 4.059,398 kgjam = 2.232,669 kgjam
Kernel
= 86,25 x 2.232,669 kgjam = 1.925,677 kgjam
Air = 13,75 x 2.232,669 kgjam = 306,992 kgjam
Tabel LA.11 Neraca Bahan pada hidrocyclone
Masuk kgjam Keluar kgjam
Komposisi Alur 25
Alur 26 Alur 27
Alur 28 Alur 29
Kernel Cangkang
Air 3.209,360
850,038 -
- -
3.815,834 -
- 3.815,834
18,267 1.808,462
- 1.925,677
- 306,992
Jumlah 4.059,398 3.815,834
3.815,834 1.826,729
2.232,669
Total 7.875,232 7.875,232
14. Kernel drayer Inti
kernel dari Hidrocyclone diumpankan ke kernel drayer. Pada alat ini kandungan air pada kernel diuapkan
13,85. Selanjutnya inti kernel disimpan di Palm kernel oil.
Universitas Sumatera Utara
30 31
29 Kernel Drayer
F
30
= 13,85 F
29
Air 100 F
31
F
29
= 3.271,115 kgjam Kernel 86,25
-Air 13,75
-
Air 0,1 -Kernel 99,9
Neraca Massa:
Neraca Bahan Masuk: Alur 29
F
29
= 2.232,669 kgjam
Kernel = 86,25 x 2.232,669 kgjam
= 1.925,677 kgjam
Cangkang = 13,75 x 2.232,669 kgjam
= 306,992 kgjam
Neraca Bahan Keluar: Alur 30
F
30
= 13,85 F
29
= 13,85 x 2.232,669 kgjam = 309,225 kgjam
Air = 309,225 kgjam
Alur 31: F
31
= F
29
– F
30
= 2.232,669 – 309,225 kgjam = 1.923,444 kgjam
Air = 0,1 x 1.923,444 kgjam = 1,923 kgjam
Kernel
= 99,9 x 1.923,444 kgjam = 1.921,521 kgjam
Tabel LA.14 Kernel Drayer
Masuk kgjam Keluar kgjam
Komposisi Alur 29
Alur 30 Alur 31
Kernel Air
1.925,677 306,992
- 309,225
1.921,521 1,923
Jumlah 2.232,669 309,225
1.923,444
Total 2.232,669 2.232,669
Universitas Sumatera Utara
LAMPIRAN B PERHITUNGAN NERACA PANAS
Basis Perhitungan : 1 jam operasi
Satuan :
kJ Suhu referensi
: 250C = 298 K
Dari Perry 1997, diketahui kapasitas panas Cp zat cair untuk ikatan Jml K. Ikatan Cp
-CH3 -CH2-
= CH- -CO2-
-CH -COOH
36,82 30,38
21,34 60,67
20,92 79,91
Sehingga diperoleh Cp untuk masing-masing senyawa:
Cp Oktanoat C8H16O2 = 1 -CH3 + 6 -CH2- + 1 -COOH
= 136,82 + 6 30,38 + 1 79,91 = 36,82 + 182,28 + 79,91
= 299,01 Jmol K = 2,076 kJkg K
Cp Dektanoat C10H20O2 = 1 -CH3 + 8 -CH2- + 1 -COOH
= 136,82 + 8 30,38 + 1 79,91 = 36,82 + 243,04 + 79,91
= 359,77 Jmol K = 2,091 kJkg K
Cp Laurat C12H24O2
= 1 -CH3 + 6 -CH2- + 1 -COOH = 136,82 + 24 30,38 + 1 79,91
LB-1
Universitas Sumatera Utara
= 36,82 + 303,8 + 79,91 = 420,53 Jmol K
= 2,102 kJkg K
Cp Miristat C14H28O2 = 1 -CH3 + 12 -CH2- + 1 -COOH
= 136,82 + 12 30,38 + 1 79,91 = 36,82 + 364,56 + 79,91
= 481,29 Jmol K = 2,110 kJkg K
Cp Palmitat C16H32O2
= 1 -CH3 + 14 -CH2- + 1 -COOH = 136,82 + 14 30,38 + 1 79,91
= 36,82 + 425,32 + 79,91 = 542,05 Jmol K
= 2,117 kJkg K
Cp Stearat C18H36O2 = 1 -CH3 + 16 -CH2- + 1 -COOH
= 136,82 + 16 30,38 + 1 79,91 = 36,82 + 486,08 + 79,91
= 602,81 Jmol K = 2,122 kJkg K
Cp Oleat C18H34O2 = 1 -CH3 + 14 -CH2- + 2=CH- + 1 -COOH
= 136,82 + 14 30,38 + 2 21,34 + 1 79,91 = 36,82 + 425,32 + 42,68 + 79,91
= 584,73 Jmol K = 2,073 kJkg K
Cp Linoleat C18H34O2 = 1 -CH3 + 12 -CH2- + 4=CH- +1 -COOH
= 136,82 + 12 30,38 + 4 21,34 + 1 79,91 = 36,82 + 364,56 + 85,36 + 79,91
= 566,65 Jmol K = 2,023 kJkg K
Universitas Sumatera Utara
Cp Linolenat C18H34O2= 1 -CH3 + 10 -CH2- + 6=CH-1 -COOH
= 136,82 + 10 30,38 + 6 21,34 + 1 79,91 = 36,82 + 303,8 + 128,04 + 79,91
= 548,57 Jmol K = 2,770 kJkg K
Cp Minyak sawit = Cp Laurat + Cp Miristat + Cp Palmitat + Cp Stearati +
Cp Oleat + Cp Linoleat + Cp Linolenat = 2,102 + 2,110 + 2,117 + 2,112 + 2,073 + 2,023 + 2,77
= 15,307 kJkg K.
Cp Minyak inti sawit = Cp Oktanoat + Cp Dekanoat + Cp Laurat + Cp Miristat + Cp Palmitat + Cp Stearat + Cp Oleat +
Cp Linoleat + Cp Linolenat. = 2,076 + 2,091 + 2,102 + 2,110 + 2,117 + 2,122 + 2,073
+ 2,023 + 2,770 = 6,866 kJkg.K
Cp Kernel
= Cp Minyak inti sawit + Cp abu = 14,474 + 0,88
= 20,354 kJkg.K
Dari Perry 1997, diketahui kapasitas untuk zat padat Jmol.K
Atomil elemen E
C H
O N
10,89 7,56
13,42 18,74
Sehingga diperoleh Cp untuk masing-masing zat padat adalah :
Cp Sellulosa C6H10O5 = 6 C + 10 H + 5 O
= 6 10,89 + 10 7,56 + 5 13,42
Universitas Sumatera Utara
= 65,34 + 75,6 + 67,1 = 208,04 jmol K
= 1,284 kJkg.K
Cp Pentosan C5H8O4 = 5 C + 8 H + 4 O
= 5 10,89 + 8 7,56 + 4 13,42 = 54,45 + 60,48 + 53,68
= 168,61 Jmol.K = 1,277 kJkg.K
Cp Lignin C6H12O6
= 6 C + 12 H + 6 O = 6 10,89 + 12 7,56 + 6 13,42
= 65,34 + 90,72 + 80,52 = 236,58 Jmol.K
= 1,442 kJkg.K
Cp Abu = 0,882 kJkg K
Cp Acid Solvent C2H3O2 = 2 C + 3 H + 2 O
= 2 10,89 + 3 7,56 + 2 13,42 = 21,78 + 22,68 + 26,84
= 71,3 Jmol.K = 1,208 kJkg.K
Cp Nitrogen N2
= 2 N = 2 18,74
= 37,48 Jmol.K = 1,338 kJkg.K
Cp Air = 4,1774 kJkg K ……………………..Perry, 1997
Universitas Sumatera Utara
Cp Serat C6H10O5
= 6 C + 10 H + 5 O = 6 10,89 + 10 7,56 + 5 13,42
= 65,34 + 75,6 + 67,1 = 208,04 Jmol.K
= 1,284 kJkg.K
Cp Cangkang = Cp Selulosa + Cp Pentosan + Cp Lignin + Cp Abu + Cp Acid Solvent + Cp Nitrogen + Cp air
= 1,284 + 1,277 + 1,442 + 1,0882 + 1,208 + 1,338 + 4,1774 = 11,6084 kJkg K
Cp Kelapa Sawit = Cp Minyak Sawit + Cp Minyak inti Sawit + Cp
Cangkang + Cp Serat = 15,307+19,474+11,6084+1,284
= 47,6734 kJkg K
Cp Biji = Cp Kernel + Cp Cangkang
= 20,354 + 11,6084 = 31,9624 kJkg K
Universitas Sumatera Utara
1. Sterilizer