Deskripsi Naskah Lampahing Panalitèn Filologi

25 têmbung-têmbung pinjaman, mliginipun wontên teks ingkang awujud puisi utawi måcåpat. 4 Pungtuasi, inggih mênikå tåndhå pamaos kanggé tåndhå panuturing ukårå koma, titik koma, titik, titik kalih, tåndhå pakèn, tåndhå pitakèn, såhå tåndhå petik sartå tåndhå metra tunggal utawi metrum jamak wontên naskah ingkang dhapukanipun sêkar utawi måcåpat, inggih mênikå watêsaning larik, watêsaning pupuh, såhå sêkar Darusuprapta, 1985; Mulyani, 2009: 21. Wontên kalih metode ingkang sagêd dipuncakakên kanggé transliterasi. Miturut Mulyani 2009: 10-11, metode transliterasi mênikå dipunpérang dados metode transliterasi diplomatik såhå metode transliterasi standar. Andharan ngéngingi kalih metode kasêbut sagêd kawaos ing ngandhap mênikå. 1 Metode transliterasi diplomatik, inggih mênikå cårå anggènipun damêl alih aksårå sêrataning teks ingkang kasêrat mênåpå wontênipun kados déné sêrataning teks-ipun kanthi aksårå ingkang bédå. 2 Metode transliterasi standar utawi baku, inggih mênikå cårå anggènipun damêl alih aksårå sêrataning teks ingkang kasêrat adhêdhasar utawi sampun kajumbuhakên kaliyan ejaan ingkang lêrês utawi kajumbuhakên kaliyan Ejaan yang Disempurnakan EYD ingkang taksih dipunanggé kanthi aksårå ingkang bédå. Metode transliterasi mênikå dipuncakakên gumantung pangangkah ingkang badhé dipungayuh. Pangangkah metode transliterasi diplomatik, inggih mênikå kanggé ngrêmbakakên sêratan naskah kados mênåpå wontênipun nanging wontên ing aksårå ingkang bédå. Wondéné pangangkah metode transliterasi 26 standar utawi baku inggih mênikå kanggé nggampilakên pamaosing teks såhå maknani teks. Metode transliterasi ingkang dipunginakakên wontên ing panalitèn naskah Sêrat Ngèlmu Dåyåprabåwå mênikå, inggih mênikå metode transliterasi standar saking aksårå Jåwå dhatêng sêratan aksårå Latin. Transliterasi ingkang katindakakên inggih mênikå ingkang gayut kaliyan pembetulan nglêrêsakên ejaan ingkang botên trêp kaliyan paugêran ejaan ingkang gumathok. Pembetulan mênikå magêpokan kaliyan tåtå panyêrating aksårå kapital, tåndhå pamaos såhå ejaan têmbung.

d. Suntingan Teks

1 Metode Suntingan Teks Metode suntingan teks ingkang kaginakakên kanggé nggarap naskah mênikå wontên kalih. Miturut Baroroh-Baried 1985: 69 kalih metode suntingan teks mênikå, inggih mênikå suntingan teks edisi diplomatik såhå suntingan teks edisi standar . a Suntingan teks diplomatik, inggih mênikå suntingan ingkang dipuntindakakên kanthi botên ngéwahi mênåpå-mênåpå, kanthi mênåpå wontênipun. Suntingan mênikå dipuntindakakên kanthi pangangkah supados pamaos sagêd mangêrtosi teks saking naskah sumber tanpå dipunéwahi satunggal mênåpå. b Suntingan teks edisi standar, inggih mênikå suntingan ingkang mahyakakên naskah kanthi nglêrêsakên kalêpatan-kalêpatan såhå sêratan ingkang botên ajêg, sartå ejaan-ipun dipunjumbuhakên kaliyan pandom ejaan ingkang 27 gumathok. Sadåyå perubahan dipuncathêt wontên ing papan tartamtu, supados sagêd dipunpriksani såhå dipuntandhingakên kaliyan waosaning naskah satêmah pamaos sagêd mangêrtosi kajêngipun perubahan mênikå. Ing panalitèn mênikå, metode suntingan teks Sêrat Ngèlmu Dåyåprabåwå ingkang dipunginakakên inggih mênikå, suntingan teks edisi standar supados sagêd dipunasilakên teks ingkang sêratanipun ajêg såhå lêrês satêmah teks-ipun langkung gampil dipunmangêrtosi. 2 Aparat kritik Umumipun, kritik teks mênikå dipunjangkêpi kaliyan wontênipun aparat kritik aparatus criticus. Miturut Mulyani 2009: 29 aparat kritik aparatus criticus , inggih mênikå minångkå pertanggungjawaban ilmiah saking kritik teks ing salêbêting suntingan teks utawi ngandharakên teks ingkang sampun rêsik teks- ipun botên wontên ingkang korup. Aparat kritik dipunginakakên kanggé ngandharakên titikaning sadåyå wujuding éwah-éwahan. Wujuding éwah-éwahan kasêbut, inggih mênikå nyudå aksårå utawi têmbung, såhå nambahi aksårå utawi têmbung minångkå pertanggungjawaban ilmiah salêbêting panalitèn naskah. Pramilå, bilih ing satunggaling panalitèn katindakakên éwah-éwahan, ingkang awujud nyudå, såhå nambahi, nggantos aksårå utawi têmbung kêdah dipunsêrat ing aparat kritik. Aparat kritik ing panalitèn mênikå ngginakakên tåndhå-tåndhå ingkang dipunginakakên kanggé éwah-éwahan aksårå utawi têmbung wontên ing naskah. Tåndhå-tåndhå ingkang dipunginakakên wontên ing naskah inggih mênikå