30
f. Analisis Isi
Lampah panalitèn filologi ingkang pungkasan inggih mênikå nêgêsi isining teks utawi analisis ngrêmbag isining teks. Wontên panalitèn naskah Sêrat
Ngèlmu Dåyåprabåwå mênikå dipun-analisis isining teks kagayutakên kaliyan
ngèlmu kasarasan såhå piwulang.
C. Penalaran Panalitèn
Panalitèn mênikå kaangkah kanggé ngasilakên satunggal suntingan teks Jåwå ingkang siap dipuntampi déning masarakat. Teks suntingan mênikå
dipunasilakên minångkå krénah kanggé nyêlamêtakên såhå nglêstantunakên naskah
kinå. Sasanèsipun mênikå, supados masarakat langkung gampil anggènipun mangêrtosi amanat utawi pitutur ingkang dipunwrat salêbêting
naskah . Teks ingkang dipunpilih inggih mênikå Sêrat Ngèlmu Dåyåprabåwå.
Pamilihing teks mênikå miturut lampah panalitèn filologi ingkang kaping sapisanan, inggih mênikå inventarisasi naskah. Teks dipunpanggihakên wontên
ing buku Katalog Induk Naskah-naskah Nusantara Jilid I T. E. Behrend, 1990:463 kanthi nomer koleksi PBC 194. Bahasa Jawa Aksara Jawa Prosa Rol
98 No. 8 ; kanthi irah-irahan Sêrat Ngèlmu Dåyåprabåwå ingkang dados salah
satunggaling koleski Perpustakaan Museum Sonobudoyo, Yogyakarta. Salajêngipun dipungarap kanthi lampah panalitèn filologi ingkang ångkå kalih.
inggih mênikå
deskripsi naskah
ingkang ancasipun
ngandharakên kawontênanipun naskah.
31 Lampah panalitèn filologi salajêngipun, inggih mênikå transliterasi
dhatêng aksårå Latin. Dipunlajêngakên suntingan naskah, inggih mênikå nglêrêsakên kalêpatan wontên ing naskah dipunjumbuhakên kaliyan pandom
ingkang gumathok. Nalikå nindakakên suntingan naskah, ugi damêl aparat kritik, inggih mênikå, minångkå wujud tanggêljawab ilmiah panaliti dhatêng suntingan-
ipun. Lampah panalitèn salajêngipun inggih mênikå terjemahan utawi alih båså.
Terjemahan wontên ing panalitèn mênikå katindakakên kanthi cårå, nggantos båså
Jawi dhateng båså Indonesia. Supados pamaos ingkang botên sagêd maos aksårå Jåwå langkung gampil nyinaoni isining andharan naskah. Lampah panalitèn
filologi ingkang, pungkasan inggih mênikå analisis isi. Sêrat Ngèlmu
Dåyåprabåwå ingkang sampun dipun-terjemah-akên mênikå lajêng dipun-analisis
isinipun teks.
D. Panalitèn ingkang Jumbuh
Panalitèn ingkang jumbuh kaliyan panalitèn mênikå, Kajian Filologi Wontên Sêrat Ngèlmu Dåyåprabåwå,
inggih mênikå panalitèn kanthi irah-irahan “Kajian Filologi såhå Anggêr-anggêr Sêrat Anggêring Nagari” déning Wahyu
Aji warså 2013. Panalitèn ingkang jumbuh mênikå dipunginakakên kanggé pandom utawi rujukan awit konsep-ipun sami kaliyan panalitèn mênikå.
Sasanèsipun mênikå, panalitèn ingkang jumbuh ugi dipunginakakên minångkå katrangan pasêksèn bilih panalitèn mênikå dèrèng naté dipuntliti.
32 Jumbuh antawisipun panalitèn mênikå kaliyan panalitèn ingkang
dipuntindakakên kaliyan Wahyu Aji warså 2013 sagêd katitik saking metode såhå teknik
panalitèn ingkang dipunginakakên kanggé nggarap naskah. Panalitèn mênikå ngginakakên konsep metode panalitèn filologi mlignipun aliran filologi
modern. Wondéné teknik panalitèn ingkang dipunginakakên inggih mênikå teknik
analisis deskripsif. Kajawi mênikå lampahing garapan panalitèn filologi inggih
mênikå inventarisasi manuskrip utawi naskah, transliterasi teks, suntingan teks, terjemahan teks
sartå analisis isining teks. Prakawis sanès ingkang sagêd dipunginakakên minångkå titikan jumbuhing panalitèn antawisipun kalih
panalitèn kasêbut, inggih mênikå saking metode transliterasi ingkang dipuncakakên. Metode transliterasi-nipun inggih mênikå metode transliterasi
standar. Ringkêsing prakawis ingkang dipunginakakên kanggè titikanipun
jumbuhing panalitèn sagêd dipunwaos ing tabel ngandhap mênikå.
Tabel 1. Deskripsi Panalitèn ingkang Jumbuh No.
Prakawis Sêrat Anggêring
Nagari Sêrat Ngèlmu
Dåyåprabåwå
1. Jinising panalitèn
Filologi modern
deskriptif Filologi
modern deskriptif
2. Objek
Naskah Naskah
3. Metode Transliterasi
Transliterasi Standar Transliterasi Standar