27
BAB III CARA PANALITEN
A. Jinising Panaliten
Panaliten babagan upacara tradhisi labuhan ageng wonten ing seganten Sembukan, Desa Paranggupito, Kecamatan Paranggupito, Kabupaten Wonogiri
kalebet jinising panaliten kualitatif. Bodgan saha Taylor lumantar Moleong, 2009: 4, ngandharaken bilih panaliten kualitatif inggih menika prosedur
panaliten ingkang ngasilaken data deskriptif ingkang arupi tetembungan ingkang tinulis utawi lesan saking tiyang tiyang ingkang dipunteliti. Dados,
wonten ing panaliten menika dipuntindakaken kanthi langsung ing papan ingkang badhe dipunteliti kangge ngasilaken data deskriptif.
Wonten ing panaliten kualitatif menika informasi ingkang kapendhet kanthi ngawontenaken panaliten langsung saha wawan pirembagan, saengga
panaliti kedah langsung wonten ing papan ingkang dipunteliti kangge mendhet data ingkang dipunkajengaken. Panaliten ingkang migunakaken cara kualitatif
menika ing pangajab supados saged suka gambaran ingkang cetha ngengingi asal-usul upacara labuhan ageng, lampahanipun upacara labuhan ageng,
ubarampe ingkang dipunginakaken wonten ing upacara tradhisi labuhan ageng ing Seganten Sembukan, Desa Paranggupito, Kecamatan Paranggupito,
Kabupaten Wonogiri. Saksampunipun saged ngandharaken ubarampe ingkang dipunginakaken ugi saged ngandharaken makna simbolik ubarampe ingkang
28 dipunginakaken. Ingkang pungkasan saged ngandharaken paedah upacara
labuhan ageng tumrap masyarakat panyengkuyungipun.
B. Setting Panaliten
Setting panaliten upacara tradhisi labuhan ageng menika ing seganten Sembukan, Desa Paranggupito, Kecamatan Paranggupito, Kabupaten Wonogiri.
Upacara menika dipuntindakaken saben wulan Sura. Wulan Sura menika wiwitan taun ing tanggalan Jawi. Wonten ing wulan Sura menika dipunpitados
sae kangge nindakaken upacara labuhan ageng, amargi wulan menika miturut tiyang Jawi dipunsebat wulan nyepi kangge ndedonga dhumateng Tuhan
Ingkang Maha Kuwaos. Dinten dipuntindakaken upacara Labuhan Ageng biasanipun dipunpilih malem tanggal 1 Sura. Wonten ing 1 Muharram 1435 H
menika upacara labuhan ageng dipunlampahi dinten Senin Pahing surya kaping 4 November 2013 malem Selasa Pon surya kaping 5 November 2013. Upacara
menika dipuntindakaken
wonten ing
pendhapa seganten
Sembukan dipunlajengaken adicara labuhan wonten ing sakpinggiripun seganten
Sembukan. .
C. Data saha Sumbering Data
Data ingkang dipunkaji wonten ing panaliten inggih menika asal usul upacara tradhisi labuhan ageng, lampahan upacara labuhan ageng, makna
simbolik ubarampe upacara tradhisi labuhan ageng saha paedah upacara labuhan ageng tumrap masyarakat panyengkuyungipun. Wondene sumbering data
29 ingkang dipunginakaken wonten ing panaliten inggih menika upacara tradhisi
labuhan ageng wonten ing seganten Sembukan, Desa Paranggupito, Kecamatan Paranggupito, Kabupaten Wonogiri.
D. Caranipun Ngempalaken Data
Cara ngempalaken data inggih menika satunggaling cara ingkang dipunginakaken
kangge manggihi
utawi ngempalaken
data ingkang
dipunbetahaken wonten ing panaliten. Kangge manggihi data ingkang trep, dipunbetahaken cara ngempalaken data. Cara ngempalaken data ingkang
dipunginakaken wonten ing panaliten inggih menika pengamatan berperanserta, wawancara mendalam saha dokumentasi.
a. Pengamatan Berperanserta
Miturut pamanggihipun Moleong, 2007:164 ingkang dipunwastani pengamatan berperanserta inggih menika ngawontenaken pengamatan saha
mirengaken kanthi cermat dumugi babagan ingkang alit. Cara panaliten menika dipunlampahi kanthi ngawontenaken pengamatan langsung
ngengingingi lampahan upacara tradhisi labuhan ageng ing Seganten Sembukan, Desa Paranggupito, Kecamatan Paranggupito, Kabupaten
Wonogiri. Observasi menika dipuntindakaken kanthi cara ngamati saha ndherak langsung wonten ing lampahing upacara labuhan ageng menika. Cara
menika gadhah ancas supados pikantuk data primer babagan ubarampe menapa kemawon ingkang dipunginakaken wonten ing upacara labuhan
ageng saha lampahan upacara labuhan ageng ing seganten Sembukan, Desa