Momentum, Impuls, dan Tumbukan
93
-. 4 8AJ4F44A 54;I4 =4 :4J4 ?G4D FBF4? C474 E85G4; C4DF8? 474?4; AB? B8AFG ?A84D FBF4? 74D EEF8 474?4; F8F4C
8DAJ4F44A F8DE85GF 78A4? 78A:4A J4A: 7AJ4F44A 78A:4A
,
4I4?
,
4;D
M -. 4 8A:4A7GA: C8A:8DF4A 54;I4 B8AFG ?A84D
FBF4? C474 I4FG 4I4? E44 78A:4A B8AFG ?A84D FBF4? C474 I4FG 4;D A:4F -. 4 474?4; 58AFG H8FBD ?8; 4D8A4 FG
4D4; B8AFG ?A84DAJ4 58D:4AFGA: C474 4D4;
2. Momentum Linear dan Impuls
8D;4F4A - +85G4; B5? 58D4EE4 F8D?8F4 C474 574A: 74F4D 58D:8D4 78A:4A 868C4F4A 1
8G74A 758D :4J4 F8F4C E8;A::4 868C4F4AAJ4 58DG54; 8A=47 1
E8?44 4D GG 8IFBA 7C8DB?8; C8DE444A
M 474 :8D4 ?GDGE 7C8D68C4F 58D?4G
1 1
M 4D -. 4
74A -. 4 774C4F4A
1 1
M 8AGDGF GG 8IFBA J4A: 74F4A 78A:4A B8AFG ?A84D
8AJ4F44A 54;I4 :4J4 J4A: 758D4A C474 58A74 58E4DAJ4 E44 78A:4A C8DG54;4A B8AFG , 58A74 C8D E4FG4A I4FG ;4F
-.4 J4FG ,
8D4DF-.4E8EG478A:4A -. 4
?8; 4D8A4 FG :4J4 D4F4D4F4AJ4 474?4; ,
, ,
E8;A::4
1 1
M 8D74E4D4A -. 4 A74 8A:8F4;G 54;I4 ;4E? 4?
:4J4 74A E8?4A: I4FG ?44AJ4 :4J4 588D=4 E44 78A:4A
C8DG54;4A B8AFG 4F4G E8?E; 4AF4D4 B8AFG 4;D 1 74A
B8AFG 4I4? 1 58A74 GAFG :4J4 J4A: F8F4C
?4 78A4?E854:4CG?EJ4A:7?454A:4A78A:4A 8A:4A
784A74C4F7ECG?4A54;I4CG?EJ4A:588D=4C474EG4FG58A74 E44 78A:4A C8DG54;4A B8AFG J4A: F8D=47 C474 58A74 F8DE85GF
M 8F8D4A:4A
CG?EE :4J4
E8?4A: I4FG E
Gambar 4.1
Sebuah mobil yang mengalami percepatan sehingga
kecepatannya berubah dari v
1
menjadi v
2
.
v
2
v
1
Tokoh
Werner Heisenberg
1901–1976
Ia dilahirkan di Duisberg, Jerman. Ia mempelajari fisika teoritis di Munich,
di tempat ini pun ia menjadi penggemar ski dan pendaki gunung.
Hasil pemikirannya yang terkenal ialah prinsip ketidakpastian
Heisenberg yang didasarkan pada konsep momentum, yaitu foton yang
digunakan untuk mengamati posisi elektron memiliki momentum yang
relatif sama. Oleh karena itu, ketika terjadi tumbukan antara foton dan
elektron akan mengubah posisi elektron.
Sumber: Conceptual Physics,1998
94
Mudah dan Aktif Belajar Fisika untuk Kelas XI
+85G4;5B?458D4EE4:=4FG;74D8FA::4A
8F8D +8F8?4;8AG5G?4AF4 5B?484AFG?854?58D?4I4A4A78A:4A4D4;E8G?478A:4A8FA::4A
FGA:?4; 4
B8AFG5B?4E858?G74AE8EG74; 8AG5G?4AF4
5 :4J4J4A:758D4A?4AF4C4745B?48F45B?4
8AJ8AFG;?4AF4E8?44
E 2
8F4;G :N
M
: E
-AFG:8D4=4FG;5854E58D?4GC8DE444AE854:458DGF +
1
= +
2
= =
= –
ms =
= ms
4D4;854I4; M 4D4;84F4E
4 +
N
M
:M
EM:
E4D4;AJ4854I4; +
N
M
:
E:
E4D4;AJ484F4E 47 B8AFG 5B?4 E858?G FG5G4A 474?4; M :
E 74A E8F8?4;
FG5G4A474?4;:
E 5
CG?EJ4A:758D4A5B?4 M
MM:
E 4J4J4A:78D=44A?4AF4C4745B?4E8?44
N
M
78F474?4;
:
E E
47:4J4J4A:758D4A?4AF48?4I4A4D4;:8D4=4FG;5B?4
h
1
h
2
Tes Kompetensi Subbab
A
-00
+85G4;5B?4E8C458D4EE4:7F8A74A:;BDKBA F4?B?8;C8A=4:4:4I4A:78A:4A868C4F4A
E
,8AFG4A:4J4J4A:758D4AB?8;4C8A=4:4:4I4A: F8D;474C5B?4=4E8?4A:I4FG48AJ8AFG;5B?4
4
N
M
E 5
N
M
E +8BD4A:EEI48A::8A::45B?458D4EE4:74A
8?8C4D4AAJ4E864D4;BDKBAF4?78A:4A868C4F4A 4I4?
E B?4F8DE85GF858AFGDF4A:E8?44
N
M
EE8;A::458D54?4D4;78A:4A868C4F4A E ,8AFG4A
4 CG?EJ4A:758D4AF4A:C4745B?4
5 :4J4J4A:758D4AF4A:C4745B?474A
6 C8D68C4F4A5B?4C8GG?E8?4458DE8AFG;4A
B. Tumbukan
8DEFI4 FG5G4A 74C4F A74 F8G C474 7G4 58A74 J4A: E4?A: 58DF45D44AE4FGE44?4A 8D4A4AJ4A:84A944F4AE864D4?4A:EGA:
C8DEFI4 FG5G4A 474?4; C8D4A4A 5?4D 74A 5BI?A: ,4;G4; A74 4FGD4A C8D4A4AC8D4A4A F8DE85GF
474 GD44A EG5545 E858?GAJ4 F8?4; 78F4;G 54;I4 CG?E E44 78A:4A C8DG54;4A B8AFG 8DGF A 44A 7=8?4E4A C8DG54;4A
B8AFGJ4A:F8D=47C474E8F4C58A74J4A:E4?A:58DFG5G4AE8DF4 4F4A 4AF4D4 E8F4C C8DG54;4A B8AFG F8DE85GF
Impuls sebanding dengan perubahan momentum.
Ingatlah
Kata Kunci
• impuls • momentum linear
Jika berlaku Hukum Kekekalan Momentum Linear, momentum