Kanthi ningali andharan wonten ing nginggil, saged dipunpundhut dudutanipun bilih ndherek nandang raos dhateng liyan menika kabetahaken
wonten ing masyarakat. Dene kejawi kados perkawis wonten ing nginggil ingkang ngemu babagan kesisahan, ndherek raosipun liyan menika saged
katindakaken ugi wekdal remen. Kadosta bilih wonten ingkang badhe tumbas pit enggal, kita kedah ugi saged ngraosaken
bombong
lan remen. Menawi manungsa saged ndherek nandang raos dhateng liyan, saged nebihaken sipat
ingkang boten sae, inggih menika
dengki, srei, melik
lan sanesipun. Gendhing
Cublak-cublak Suweng
menika ngewrat piwulang moral ndherek nandang raosipun tiyang sanes, katitik saking cakepan
melu kelangan
ingkang saged dados tetimbangan pamireng anggenipun tumindak kanthi akhlak saha budi
pakerti dipunjumbuhaken kaliyan kawontenan wonten ing
masyarakat
.
f. Sampun Ngantos Nyakiti Tiyang Sanes
Manungsa gesang ampun remen nglarani manahipun tiyang sanes. Boten pareng nglarani manahipun tiyang sanes menika minangka salahsatunggalipun
wujud piwulang moral ingkang dipunginakaken kangge njagi raos lan tumindak dhateng tiyang sanes. Tiyang ingkang boten remen nglarani liyan
menika gesangipun saged pikantuk kasarasan. Dene kosokwangsulipun, tiyang ingkang remen nglarani liyan boten saged nemahi katentreman wonten
ing pagesanganipun. Piwulang moral sampun ngantos nyakiti tiyang sanes menika kedahipun dipuntularaken tiyang sepuh dhumateng para larenipun
wiwit taksih timur. Kanthi mekaten, lare dipunajab saged njagi raosipun tiyang sanes.
Panaliten menika manggihaken wujudipun piwulang moral sampun ngantos nyakiti tiyang sanes. Cakepan
saklebeting buku anggitanipun Sri Widodo ingkang ngandharaken wigatinipun piwulang moral sampun ngantos
nyakiti tiyang sanes menika kapanggihaken wonten ing gendhing dolanan kanthi irah-irahan
Jambu Dersana
. Piwulang moral sampun ngantos nyakiti tiyang sanes wonten ing gendhing dolanan
Jambu Dersana
menika saged kaandharaken kadosta wonten ing ngandhap menika.
Jambu-jambu dresana dresanane mbok eloke .
SW, 2012 : 39 Cakepan
gendhing wonten ing nginggil ngandharaken bilih manungsa wonten ing ndonya menika boten angsal remen alok dhateng liyan. Perkawis
mekaten dipunandharaken saking cakepan
jambu-jambu dresana
ingkang mawi salah satungaling jinising jambu, wonten ing mrik jambu menika
kangge negesi dhateng salah satunggaling manungsa. Cakepan salajegipun nedahaken bilih
dresanane mbok eloke
. Jambu dresana inggih menika salahsatunggalipun jinis jambu ingkang gadhah werna kulit ingkang langkung
cemeng
gelap
menawi dipuntandingaken kaliyan jinis jambu sanesipun. Wonten ing gendhing menika perangan jambu ingkang dipunalokaken inggih
babagan dresananipun, dresana saged dipuntegesi minangka manungsa ingkang gadhah
ciri
kulit arupi warna cemeng ingkang sejatosipun sami-sami kaliyan kulit sanesipun ananging werninipun beda kaliyan tiyang limrah,
satemah wusananipun dados alokan dening tiyang sanesipun. Remen alok dhateng tiyang menika kalebet ala, amargi saged nglarani dhateng liyan.
Kanthi ningali andharan wonten ing nginggil saged dipunpundhut dudutanipun bilih manungsa wonten ing donya menika sampun ngantos
nyakiti tiyang sanes, amargi wonten ing pagesangan menika tiyang betah srawung kaliyan tiyang sanesipun, dene tiyang ingkang remen nglarani liyan
saged dipuntebihi kaliyan tiyang sanesipun wonten ing pagesanganipun. Gendhing
Jambu Dersana
menika ngewrat piwulang moral sampun ngantos nyakiti tiyang sanes, katitik saking cakepan
dresanane mbok eloke
ingkang saged dados tetimbangan pamireng anggenipun tumindak kedah kanthi akhlak
saha budi pakerti ingkang boten nglarani dhateng tiyang sanesipun.
g. Remen Paring Pambiyantu Kaliyan Tiyang Sanesipun