PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2016
14
b. Standar Isi Kurikulum 2013 Standar Isi ngawengku KIjeung KD. SI nyaéta kritéria ngeunaan
ambahan matéri jeung tingkat kompeténsi pikeun ngahontal kompeténsi lulusan dina jenjang jeung jenis pendidikan anu tangtu. SI
ngawengku KI jeung KD.
c. Standar Prosés Kurikulum 2013 Standar Proses patali jeung prosés diajar-ngajar. Pangajaran dina
Kurikulum 2013 ngagunakeun pamarekan saintifik atawa pamarekan berbasis prosés kaélmuan. Pamarekan saintifik bisa ngagunakeun
sababaraha stratégi saperti pangajaran kontekstual. Modél pangajaran téh hiji wangun pangajaran anu miboga ngaran, ciri,
sintak, aturan, jeung budaya, saperti: discovery learning, project- based learning, problem-based learning, inquiry learning. Kurikulum
2013 ngagunakeun modus pangajaran langsung direct instructional jeung teu langsung indirect instructional.
d. Standar Penilaian Kurikulum 2013 Standar Penilaian méré sarat ngagunakeun penilaian autentik
authentic assesment. Sacara paradigmatik, penilaian autentik merlukeun pangajaran autentik authentic instruction jeung diajar
autentik authentic learning. SKL K-13 téh nyaéta kritéria kualifikasi kamampuh lulusan anu
ngawengku: sikep, pangaweruh, jeung kaparigelan. Standar Isi K-13 ngawengku KIjeung KD,nyaétakritéria ngeunaan ambahan matéri
jeung tingkat kompeténsi pikeun ngahontal kompeténsi lulusan. Standar Prosés K-13, patali jeung prosés diajar ngajar. ngagunakeun
pamarekan saintifik jeung discovery learning, project-based learning, problem-based learning, inquiry learning, ngagunakeun modus
pangajaran langsung direct instructional jeung teu langsung indirect instructional. Standar Penilaian K-13 méré sarat
ngagunakeun penilaian autentikauthentic assessment
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2016
15
5. Kurikulum 2013 Mata Pelajaran Muatan Lokal Basa Daérah Sunda
Mata pelajaran Muatan Lokal Basa jeung Sastra Daérah téh nyaéta mata pelajaran pikeun mekarkeun kompeténsi anu diluyukeun jeung ciri
mandiri, poténsi, jeung kaunggulan daérah. Subtansi muatan lokal ditangtukeun ku satuan pendidikan ngaliwatan pamaréntah daérah, dina
ieu hal Provinsi Jawa Barat ngaliwatan Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat.
Kawenangan pamaréntah daérah pikeun mekarkeun basa daérah diwewegan ku UU nomer 24 taun 2009 ngeunaan Bendera, Bahasa, dan
Lambang Negara serta Lagu Kebangsaan. Pasal 42 ayat 1 jeung ayat 2 éta UU nétélakeun:
a. Pemerintah daerah wajib mengembangkan, membina, dan melindungi bahasa dan sastra daerah agar tétap memenuhi kedudukan dan
fungsinya dalam kehidupan bermasyarakat sesuai dengan perkembangan agar tétap menjadi bagian dari kekayaan budaya
Indonesia.
b. Pengembangan, pembinaan, dan pelindungan sebagaimana dimaksud pada ayat 1 dilakukan secara bertahap, sistematis, dan
berkelanjutan oleh pemerintah daerah di bawah koordinasi lembaga kebahasaan.
Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat ngaluarkeun Surat Keputusan No. 4232372.Set-Disdik tanggal 26 Maret 2013 ngeunaan Pembelajaran
Muatan Lokal Bahasa Daerah pada Jenjang SDMI, SMPMTs, SMASMKMA.
Sajalan jeung kaluarna Kurikulum 2013 aya tilu rupa kurikulum, nyaéta Kurikulum Tingkat nasional, Kurikulum Tingkat Daérah, jeung Kurikulum
Tingkat Sakola. Kurikulum Tingkat Nasional disusun jeung dilarapkeun sacara nasional. Kurikulum Daérah disusun jeung dilarapkeun di daérah
dumasar kana Kurikulum Tingkat Nasional luyu jeung kawijakan daérah
PPPPTK TK DAN PLB BANDUNG © 2016
16
masing-masing. Kurikulum Tingkat Sakola disusun jeung dilarapkeun di unggal-unggal jenjang sakola.
Dina raraga nedunan Kurikulum Tingkat Daérah, Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat netepkeun KI jeung KD mata pelajaran bahasa jeung sastra
daérah. Salian ti diluyukeun jeung dumasar kana Kurikulum Tingkat Nasional 2013, KI jeung KD mata pelajaran basa jeung sastra daérah
dumasar kana Surat Édaran Kepala Dinas Provinsi Jawa Barat nomor 4232372Set-Disdik tanggal 26 Maret 2013 ngeunaan Pembelajaran
Muatan
Lokal Bahasa
Daerah pada
Jenjang SDMI,
SMPMTs,SMASMKMA. Di sagigireun éta, KI jeung KD mata pelajaran basa jeung sastra daérah
dumasar kana Peraturan Daérah Provinsi Jawa Barat No. 5 taun 2003 ngeunaan Pemeliharaan Bahasa, Sastra, jeung Aksara Daérah, anu
netepkeun basa daérah kudu diajarkan dijenjang pendidikan dasar jeung menengah di Jawa Barat. Ieu kawijakan luyu jeung jiwa UU No. 221999
ngeunaan Pemerintah Daérah jeung UU No. 202003 ngeunaan Sistem Pendidikan Nasional, anu sumberna tina UUD 1945 anu raket patalina
jeung Pendidikan dan Kebudayaan. Hal ieu ogé luyu jeung Peraturan Pemerintah Republik Indonesia Nomer 19
Taun 2005 ngeunaan Standar Nasional Pendidikan, Bab III Pasal 7 Ayat 3
—8. Eusina nétélakeun yén SDMISDLB, SMPMTs. SMPLB, SMAMANSMALB, jeung SMKMAK dibérépangajaran muatan lokal anu
relevan jeungrékoméndasi UNESCO taun1999 ngeunaan ―pemeliharaan bahasa-bahasa ibu di dunia
‖. Di Jawa Barat basa Sunda, basa Cirebon, jeung basa Melayu Betawimibanda kalungguhan salaku basa daérah
. Basa
daérah Sunda mangrupa basa indung pikeun masarakat Jawa Barat. Lian ti éta basa daérah Sunda jadi basa panganteur kagiatan diajar ngajar di
kelas awal SDMI.
Dina pangajaran basa daérah Sunda diwanohkeun kaarifan lokal minangka landasan étnopédagogis.Basa daérah Sunda jadi salah sahiji
kabeungharan dina kebhineka-tunggalikaan basa jeung budaya Nusantara, turbaris jadi landasan pikeun pendidikan karakter jeung moral bangsa.
