93
4. Andharan Bab Caranipun Ngadhepi Konflik Psikis Paragatama Wonten
ing Novel Wedhus Gembel Gunung Merapi Anggitanipun Suci Hadi
Suwita Watak saben paraga wonten ing setunggal cariyos beda-beda. Watak ingkang
beda menika dados satunggaling panyebab tuwuhipun konflik. Konflik wonten satunggaling cariyos menika mbetahaken penyelesaian supados langkung narik
kawigatosanipun pamaos saha kangge mungkasi alur cariyos. Watak paraga ingkang beda menika ugi ndadosaken cara kangge ngadhepi konflik saben paraga
beda. Cara anggenipun ngadhepi konflik psikis ingkang dipuntindakaken dening paragatama Darmini wonten ing novel Wedhus Gembel Gunung Merapi
anggitanipun Suci Hadi Suwita menika boten sedaya saged dipunpungkasi, amargi wonten konflik psikis ingkang boten dipunrembag cara anggenipun ngadhepi.
Wonten ing novel Wedhus Gembel Gunung Merapi anggitanipun Suci Hadi Suwita menika wonten pinten-pinten cara anggenipun ngadhepi konflik psikis
ingkang dipunlampahi
dening paragatama
Darmini. Cara
ingkang dipuntindakaken dening paraga Darmini inggih menika regresi, apatis, represi,
asikep rasional, agresi, kanthi mlebet wonten ing donya khayal fantasi saha pengalihan. Cara-cara menika badhe dipunandharaken wonten ing andhap
menika.
a. Regresi
Regresi wonten kalih interpretasi babagan regresi, inggih menika regresi retrogressive behavior saha primitivation. Retrogressive behavior inggih menika
tumindaking manungsa ingkang kados lare alit, nangis, saha manja supados pikantuk kawigatosan saking priyantun sanes. Dene primitivation inggih menika
94 nalika priyantun ingkang sampun dewasa asikep kados priyantun ingkang boten
trep kaliyan budaya saha boten saged ngontrol dhirinipun saengga boten wirang gelut kaliyan priyantun sanes. Mekanisme pertahanan ego regresidipunginakaken
dening paraga Darmini kangge ngadhepi konflik psikis ingkang awujud sedhih. Konflik psikis sedhih ingkang dipunraosaken paraga Darmini nalika Salim
nyuwun pirsa babagan kahanan sasampunipun Warti mertamu. Wonten ing andhap menika pethikan ingkang dipunlampahi dening paraga Darmini.
“Sawise Siti ora ketok, gage Salim nyedaki bojone, “Ana apa ta Dhik Dar, kok ana mendh
ung ki, sajake ora kaya adate?” “Jane ya ana apa-apa. Mau ana tamu nggoleki Mas Salim,” omong
ngono Darmini wiwit kembeng-kembeng, wasana mak brol eluhe ora kena dibendung. Wedhus Gembel Gunung Merapi:87.
Nalika Salim taken menapa polatanipun Darmini kados priyantun ingkang sedhih, Darmini nalika badhe mangsuli pitakenanipun Salim sampun wiwit
kembeng-kembeng, wasana dereng jangkep anggenipun mangsuli Darmini nangis, eluhe boten saged dibendung. Darmini ingkang saderengipun rumaos sedhih
lajeng nedahaken raos sedhihipun menika kanthi nangis amargi boten saged nahan malih. Pramila Darmini milih kangge nangis supados Salim purun nyariosaken
kados pundi perkaranipun ingkang leres. Darmini ingkang nangis ing sangajengipun Salim menika nedahaken bilihh Darmini migunakaken mekanisme
pertahanan ego awujud regresi. b.
Apatis
Apatis inggih menika reaksi saking frustasi awujud raos apatis kanthi cara narik dhiri saha pasrah. Mekanisme pertahanan apatis dipunginakaken dening
paraga Darmini kangge ngadhepi konflik psikis awujud kaget saha was sumelang.
95 Konflik psikis kaget saha was sumelang ingkang dipunraosaken dening paraga
Darmini amargi Darmini badhe ketabrak montor. Perkawis menika saged ketingal saking pethikan ing andhap menika.
Pikirane Darmini saya nglambrang adoh, kelingan dhek ketemu sepisanan ana iringan Toko Ramai ing Beskalan, Yogya. Nalika iku Darmini
lagi mlaku mulih bebarengan karo kancane sakgaweyan, padha dene pelayan toko. Lagi arep nyabrang mangidul, ndadak ana Honda Astrea direm
sakanyange. Kanca-kancane wis padha mlayu tekan pinggir. Darmini sing pincang isih ana tengah dalan. Atine wis entek, mendah dadi apa awake, yen
kelakon ketabrak tenan. Wedhus Gembel Gunung Merapi:2.
Nalika semanten Darmini badhe nyabrang lajeng ndadak wonten montor ingkang badhe nabrak Darmini. Ananging montor wau saged dipunrem
saderengipun kalampahan nabrak Darmini. Wekdal menika Darmini rumaos kaget saha was sumelang menawi piyambakipun saestu ketabrak. Darmini lajeng
rumaos boten saged tumindak menapa-menapa jalaran samparanipun ugi ingkang kirang saengga Darmini namung saged pasrah. Darmini ingkang rumaos kaget
saha was sumelang lajeng saged pasrah menika nedahaken bilihh Darmini migunakaken mekanisme pertahanan ego awujud apatis.
c. Represi