68 dhateng putra-putrinipun, kangmas-mbakyu dhateng rayinipun. Watak paraga
Darmini ingkang ketingal saged ngayomi namung ketingal saking setunggal pethikan menika.
“Mboten napa-napa Dhik, mugi-mugi mawon kula saget ngemong adhik- adhik sedaya,” wangsulane Darmini karo mlebu ngomah, “Kula nuwun.”
Wedhus Gembel Gunung Merapi:66.
Menawi dipunnalar, Darmini saged mawon nuruti Id supados Darmini boten repot-repot ngemong rayinipun Salim, ananging Superego saged nglawan.
Superego nuntun bilihh rayinipun Salim bakal dados rayinipun Darmini nalika sampun sah sesandhingan, kanthi makaten Darmini ugi kedah ngemong kados
Darmini ngemong rayinipun piyambak supados gesang bebrayanipun saged ayem tentrem.
l. Hormat
Hormat ateges saged ngajeni, sopan kaliyan priyantun sanes. Hormat menika kangge ngajeni priyantun ingkang langkung sepuh ugi langkung inggil
kadhudhukanipun. Priyantun ingkang saged hormat ateges ngertos babagan tata krami ingkang leres. Miturut Hadiatmaja 2011: 40 sikap hormat inggih menika
hormat dhateng priyantun sanes kanthi ngendahaken situasi saha kondisi wekdal, panggenan saha priyantun-priyantun wonten ing salebetipun. Wonten ing novel
Wedhus Gembel Gunung Merapi ingkang nedahaken watak hormat saking paraga Darmini namung ketingal saking setunggal pethikan ing andhap menika.
Darmini gage marani Bapak lan Mbokne Salim. Kanthi ngambung tangane Bapak lan Embokne Salim iku Darmini aweh pakurmatan. Wedhus
Gembel Gunung Merapi:67.
69 Saking pethikan menika, Superego saged ngalahaken Id. Superego mangertos
bilihh menawi kaliyan priyantun sepuh kedah sopan saha ngurmati satemah Darmini paring salam kanthi ngambung astanipun Bapak saha Ibunipun Salim
kangge pakurmatan. Miturut Suseno saha Geertz lumantar Hadiatmaja 2011: 36 hormat wonten
masarakat Jawi minangka satunggaling landasan sosial Jawi supados kacipta gesang ingkang harmoni.
m. Saged Dipunpitados
Saged dipunpitados ateges saged dipercaya utawi amanah. Priyantun ingkang saged dipunpitados menika saged njagi menapa ingkang dipunamanahaken utawi
ingkang dipuntitipaken dhateng piyambakipun saged awujud barang utawi pesan. Saking novel Wedhus Gembel Gunung Merapi ingkang nedahaken bilihh paraga
Darmini saged dipunpitados namung ketingal saking setunggal pethikan ing andhap menika.
“Anu, kula badhe matur kalian Bapak lan Simbok ing riki. Yen wonten lepatipun nyuwun ngapunten. Simbok kula ing Ndhogaten kintun salam
dhateng Panjenengan sekaliyan,” tembunge Darmini mbukani rembug sawise ngecamuk padha mangan tape emping. “Semono uga adhiku Sudarto kirim
salam kenalan kanggo adhik-adhik ing kene. Wedhus Gembel Gunung Merapi:68.
Pethikan menika nedahaken Superego saged nglawan Id. Id saged mawon nuntun bilihh Darmini boten badhe nyampekaken salamipun Simbok kaliyan
rayinipun, kulawarganipun Salim ugi bakal boten mangertos menawi Simbok kintun salam, ananging Superego saged nglawan. Superego nuntun bilihh amanah
menika kedah dipunsampekaken, amargi menawi boten saged pikantuk walesan
70 saking Gusti. Ego saged mendhet keputusan ingkang sae kanthi tetep
nyampekaken salam saking simbok saha rayinipun.
n. Sregep
