Agama Rangkuman DONGENG ORONG AGU KODE DALAM KONTEKS
boa Mbahong. Ita olo de Kode. Mai hi a ga wetok boa hitu. Laing di’a wetok le
hia, lempok ket boa hitu mo one isung de Kode. Retang tu de Kode ra “Cacong kela. Mata aku gra”.
“Co’o ra kela?” Jaong de Orong. “Boa ra kela mo ket one isung gaku e”.
Jaong de Orong, “susah o kela. Mata ite tu ga”. Mai jaong de Kode ga, “Campe ra kela”.
Nggo’o jaong de Orong, “aku ket ndetuk e o kela, landing mo one tuka gaku e ding ga”. Mai jaong de Kode gra, “Maram da kela tamang
mose ge aku”. “Neka susa kela, ho’o kesa dite ho”. Ndetuk tu le Orong boa ho’o wa tuka
ko di’i. Mai jaong de Kode ga, “Nia ro kela ga?”
“Hae, wa tuka e ko kela”, wale de Orong. “Darat na koe na boa Mbahong hang ket lahu”. Patok, nduti du wulu de
Orong e ra gelang taung wulu de Orong. Retang de Orong ro, toe ngance lelap. Mo Orong ho’o ga eta wewo watu ngaji agu Leso.
Paro Leso paro mai Leso todo taung wulu gaku Todo taung onr racap na
Paro Leso mai eta mai Leso todo taung wulu gaku Todo taung wulu kelor, todo taung eta tuni musi na. Mane kole tana, mai
jaong de Orong ho’o Paro Leso mai sale mai Leso todo taung wulu gaku
Todo taung wulu racap na
Laing ca todo taung wulu de Orong ngance te lelap e Orong hitu ga. Mo Orong hitu ga lelap ger le ger lau toto senang laing. Laing ca todo wulu weki na.
Pas pas pas naring Mori todo taung wulu gaku Di’a Mori go
Pas pas pas naring Mori todo taung wulu gaku Di’a Mori go
Laing hitu lelap hia, lelo ger wa hia ca gole se muku te’e one molak ata te’e situ. Kole hia ge janggang ca mongko, wa agu ca haju langkas. Laing hang hia eta
wewo haju, pau loken wa tana. Ita le Kode. Mai Kode ga hang loke muku. Bae na minak na.
“Oe kela Orong, aku get iwon ra. “ Mai jaong de Orong, “Oe kela, neka rabo taung e ga. Nggoe wo kela ga, dor
pea ng Dima wua muku te’e. Nempung taung ite tau te mo ger peang. Aku pande
sampang”. “Nggitu gra kela, aku nempung ise kesa dite, ipar, wote dite taung na watu
kode. Dor muku te’e peang kela?” “Dor muku te’e peang kela. “Neka jaong kela, do’o tu’u nang” Jaong de Kode.
Ca Kode Ine ker ga berat e toe guri te mo. Laning manga laning manga nipi na, iwo jaong de Orong tau leko pande da’at de Kode.
Ai ca leso ge, taung kode so’o one sampang de Orong taung. Toe bae lise sampang ho’o ca ge haju wa mai na do lak tanang na. Rindo de Kode Berat.
Oe watu Kode, adong par de Orong leko pande da’at ite Towel sopel copel mose, Kole ko watu Kode
“Senget neng ra, co nggitu jaong hitu”. Jaong de Kode, “neka senget jaong de Kode Berat hitu, lako do. Toe niak hang muku te’e hemi? Rindo kole de Kode
Berat.
Oe watu Kode, adong par de Orong leko pande da’at ite Towel sopel copel mose, Kole ko watu Kode
“senget neng ra, co nggitu jaong hitu”. Mai jaong de Kepala Kode,” neka senget jaong de Kode Berat hitu, lako du. Toe niak h
ang muku te’e hemi?” Telu kali jaong nggitu toe eng le watu Kode ho’o. Cai one reha tacik ga, nggo’o jaong
de Orong. Lelo le Orong pu’ung ra’a na sampang ho’o. Nggo’o jaong de Orong, “ Kela, aku olo aku.” Tang sampang hitu le Orong lehas, mata taung Kode. “
Rewut taung wulu gaku le hau. Itu pe ita na, hau paka cumang da’at cama agu aku. Da’at pande da’at ita, di’a pande di’a ita”. Taung na Kode mata taung pinang
hanang koen Kode Berat. Itu tara manga Kode sampe ta ho’o.
Teks Bahasa Indonesia
”Perbuatan jahat akan dibalas dengan kejahatan. Perbuatan baik akan dibalas dengan kebaikan”. Dahulu kala makanan yang paling enak adalah ulat
mbahong. Kalau digoreng aromanya sangat wangi. Suatu hari Orong dan Kode bersepakat untul mencari mbahong. Kode yang menemukan pertama mbahong itu.
Ia pun mencongkel ulat itu dari dalam pohon. Ketika ia sedang mengorek-orek, seeokor mbahong melompat masuk ke dalam hidung si Kode. Si Kode pun
menangis “Tolong kela. Habislah saya”.
“Apa yang terjadi denganmu, kela?” tanya Orong. “Seekor ulat masuk ke dalam hidung saya, kela.”
“Sengsara, kela. Habislah ite” Kata Orong. Kode pun memohon, “Bantulah saya, kela.
“Biarlah saya yang mencatok mbahong itu kela. Akan tetapi mbahong itu akan tertelan”, kata Orong.
“Tidak apa kela yang penting saya hidup”, jawab Kode. Orong berkata, “Jangan cemas kela Saya kan saudaramu”. Orong pun
mencatok ulat itu dan langsung menelannya. Kemudian Kode bertanya lagi, “Bagaimana dengan ulatnya, kela?”
Jawab Orong, “Ah.. sudah masuk dalam perut saya”. “Astaga. Kamu malah memakan mbahong itu”.
Kode sangat marah. Lalu ia menangkap si Orong dan mencabuti semua bulunya sampai habis. Orong menangis karena ia tak dapat terbang lagi. Orong
pun menaiki sebuah batu dan berdoa kepada Matahari.
Paro Leso paro mai Leso todo taung wulu gaku Todo taung onr racap na
Paro Leso mai eta mai Leso todo taung wulu gaku Todo taung wulu kelor, todo taung eta tuni musi na. Mane kole tana,
mai jaong de Orong ho’o Paro Leso mai sale mai Leso todo taung wulu gaku
Todo taung wulu racap na
Terjemahan
Terbitlah Matahari dari Timur tumbuhkan semua buluku Bulu-bulu di badannya mulai tumbuh
Terbitlah Matahari dari atas tumbuhkan semua buluku Bulu di ekornya tumbuh, tumbuh semua bulu di b. Hingga sore hari
Bangau menyanyi lagi Terbitlah Matahari dari Barat tumbuhkan semua buluku
Tumbuhlah semua bulu di tubuhnya
Setelah semua bulu Orong tumbuh kembali, ia pun bisa terbang lagi. Ia terbang kesana kemari saking senangnya. Ia pun bernyanyi lagi untuk mengucap
syukur. Pas pas pas naring Mori todo taung wulu gaku
Di’a Mori go Pas pas pas naring Mori todo taung wulu gaku
Di’a Mori go
Terjemahan
Puji Tuhan semua buluku tumbuh kembali Tuhan maha baik
Puji Tuhan semua buluku tumbuh kembali Tuhan maha baik
Ketika sedang terbang, ia melihat ke bawah ada pisang masak satu tandan. Setelah petik pisangnya, ia pun pulang sambil membawa pisang. Saat ia
sedang bertengger di atas pohon sambil memakan pisangnya, tiba-tiba kulit pisangnya jatuh dan dilihat sama Kode. Kode pun memakan kulit pisang itu dan
rasanya sangat enak. “Oe kela Orong. Berikan saya sebagian dari buah itu”
Orong berkata, “Maaf kela. Buahnya sudah habis. Kalau kela ingin buah ini, di pulau Dima banyak pisang masak. Baiklah, kalian semua berkumpul untuk
pergi ke pulau Dima. Saya yang akan membuat perahunya”. “Baiklah kela. Nanti saya kumpulkan semua keluarga besar monyet.
Benaran di sana ada banyak pisang masak, kela?” “Banyak pisang masak kela. Jangan tanya lagi kela terlalu banyak”,
jawab Orong. Ada satu monyet yang sedang bunting tidak ingin pergi. Ternyata
sebelumnya ia bermimpi bahwa perkataan Orong hanyalah niat jahatnya terhadap para monyet.