Hukum Coulomb Medan Listrik

122 atom dikatakan bermuatan negatif apabila jumlah muatan positif proton pada inti lebih sedikit daripada jumlah muatan negatif elektron pada kulit atom. Gambar 5. Atom Bermuatan Positif Gambar 6. Atom Bermuatan Negatif

1.3 Hukum Coulomb

Seorang fisikawan berkebangsaan Perancis bernama Charles Augustin de Coulomb pada tahun 1785, pertama kali yang meneliti hubungan gaya listrik dengan dua muatan dan jarak antara keduanya dengan menggunakan sebuah neraca puntir. Oleh karena itu untuk mengenang jasa Charles A. de Coulomb, namanya digunakan untuk satuan internasional muatan listrik, yaitu coulomb C. Huku Coulo b berbu yi besar gaya tolak e olak atau gaya tarik-menarik antara dua benda bermuatan listrik, berbanding lurus dengan besar masing-masing muatan listrik dan berba di g terbalik de ga kuadrat jarak a tara kedua be da ber uata . Gaya Coulomb Fc merupakan gaya tarik menarik atau gaya tolak-menolak antara dua muatan listrik. Apabila dua muatan yang berdekatan jenis muatannya sama, maka gaya coulomb berupa gaya tolak-menolak. Sebaliknya, dua muatan yang berdekatan jenis muatannya berbeda maka gaya coulomb berupa gaya tarik-menarik. 123 Secara matematik Hukum Coulomb dirumuskan: Dengan: F c = gaya tolak menolak atau gaya tarik menarik dalam satuan newton N Q 1 = besar muatan pertama dalam satuan coulomb C Q 2 = besar muatan kedua dalam satuan coulomb C r = jarak antara dua benda bermuatan dalam satuan meter m k = konstanta pembanding besarnya 9x10 9 Nm 2 C 2 Contoh Soal Dua muatan sejenis besarnya +2x10 -6 C dan +6 x 10 -4 C. Jika jarak kedua muatan 6 cm, berapakah gaya Coulo b ya g diala i kedua uata … Penyelesaian Diketahui : Q 1 = +2x10 -6 C Q 2 = +6 x 10 -4 C. r = 6 cm = 6 x 10 -2 m Ditanya : F c Jawab : F c = k � �� � 2 F c = 9x10 9 � −6 � � − � −2 2 F c = 9x10 9 9 � 9 � � −6 � � − � − = 3 X 10 3 N F c : k � �� 124

1.4 Medan Listrik

Setelah memahami muatan listrik selanjutnya kita membahas tentang medan listrik. Sebuah muatan listrik dikatakan memiliki medan listrik di sekitarnya. Medan listrik adalah daerah di sekitar benda bermuatan listrik yang masih mengalami gaya listrik. Jika muatan lain berada di dalam medan listrik dari sebuah benda bermuatan listrik, muatan tersebut akan mengalami gaya listrik berupa gaya tarik atau gaya tolak yang disebut sebagai gaya Coulomb. Arah medan listrik dari suatu benda bermuatan listrik dapat digambarkan menggunakan garis-garis gaya listrik. Sebuah muatan positif memiliki garis gaya listrik dengan arah keluar dari muatan tersebut. Adapun, sebuah muatan negatif memiliki garis gaya listrik dengan arah masuk ke muatan tersebut. Gambar 7. Arah medan listrik http:rumushitung.com20140629medan-listrik-fisika-sma Besar medan listrik dari sebuah benda bermuatan listrik dinamakan kuat medan listrik. Jika sebuah muatan uji ’ diletakkan di dalam medan listrik dari sebuah benda bermuatan, kuat 125 medan listrik E benda tersebut adalah besar gaya listrik F yang timbul diantara keduanya dibagi besar muatan uji q. Jadi, dituliskan: Adapun kuat medan listrik dari sebuah benda bermuatan listrik q di suatu titik yang berjarak r dari benda tersebut dapat dituliskan sebagai berikut: Dengan : E = kuat medan listrik NC F = gaya Coulomb N q = muatan uji C k = konstanta pembanding yang besarnya 9x10 Nm 2 C 2 r = jarak titik yang ditinjau m Contoh soal: 1. Sebuah muatan uji +25.105 C diletakkan dalam sbuah medan listrik. Jika gaya yang bekerja pada muatan uji tersebut adalah 0,5 N. Berapa besar medan listrik pada muatan uji tersebut? Pembahasan: Diketahui : F = 0,5 N q = +25. 10-5 C Ditanyakan: E = ….? Jawab : E = Fq = 0,525. 10 -5 = 5 x 10 4 25 = 2000 NC 2. Titik A berada pada jarak 5 cm dari muatan +10 µC. Besar dan arah medan listrik pada titik A adalah… k = 9 109 Nm 2 C −2 , 1 µC = 10 −6 C E : � E : k 126 Pembahasan Diketahui : Muatan listrik q = +10 µC = +10x10 -6 C Jarak antara titik A dan muatan listrik r A = 5 cm = 0,05 meter = 5 x 10 -2 meter k = 9x10 9 Nm 2 C -2 Ditanya : Besar dan arah medan listrik pada titik A Jawab : Rumus kuat medan listrik : E : k � � 2 Kuat medan listrik di titik A: E = 9x109 � −6 � −2 2 = 9 � � − E = 3,6 x 107 NC Arah medan listrik di titik A : Muatan listrik positif maka arah medan listrik menjauhi muatan listrik dan menjauhi titik A.

1.5 Arus Listrik

Dokumen yang terkait

PENGEMBANGAN MEDIA PEMBELAJARAN BERBASIS E-LEARNING MENGGUNAKAN SCHOOLOGY PADA MATA PELAJARAN MESIN LISTRIK AC PADA SISWA KELAS XI TEKNIK INSTALASI PEMANFAATAN TENAGA LISTRIK (TIPTL) SMK SWASTA IMELDA MEDAN.

0 3 26

PENGEMBANGAN MEDIA PEMBELAJARAN BERBASIS MULTIMEDIA INTERAKTIF PADA MATA PELAJARAN MENGGUNAKAN HASIL PENGUKURAN LISTRIK KELAS X TEKNIK INSTALASI PEMANFAATAN TENAGA LISTRIK SMK NEGERI 1 MERDEKA. MEDAN, 2016.

1 5 55

PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN BERBASIS SAINTIFIK TERHADAP KEMAMPUAN SOFTSKILLS DAN HASIL BELAJAR MATA PELAJARAN DASAR DAN PENGUKURAN LISTRIK SISWA KELAS X PROGRAM TEKNIK INSTALASI TENAGA LISTRIK SMK NEGERI 1 PERCUT SEI TUAN.

0 3 31

PENGARUH STRATEGI PEMBELAJARAN INKUIRI TERHADAP HASIL BALAJAR SISWA PADA MATA PELAJARAN DASAR DAN PENGUKURAN LISTRIK KELAS X PROGRAM KEAHLIAN TEKNIK INSTALASI TENAGA LISTRIK SMK NEGERI 1 MERDEKA.

0 3 26

PENGEMBANGAN MEDIA PEMBELAJARAN INTERAKTIF DASAR DAN PENGUKURAN LISTRIK PROGRAM KEAHLIAN TEKNIK INSTALASI PEMANFAATAN TENAGA LISTRIK.

0 6 254

PENGARUH PERFORMA PRAKTIK DASAR DAN PENGUKURAN LISTRIK, KONFORMITAS DAN KEDISIPLINAN TERHADAP KEMATANGAN KARIR SISWA JURUSAN TEKNIK INSTALASI TENAGA LISTRIK SMK N 1 SEDAYU.

0 0 128

PENINGKATAN KOMPETENSI PENGUKURAN LISTRIK SISWA KELAS X SMK MA’ARIF 1 WATES PAKET KEAHLIAN TEKNIK INSTALASI PEMANFAATAN TENAGA LISTRIK MELALUI MODEL PEMBELAJARAN INQUIRY BASED LEARNING.

0 0 280

FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI PRESTASI BELAJAR MATA DIKLAT PEMASANGAN DASAR INSTALASI LISTRIK SISWA KELAS X TEKNIK INSTALASI TENAGA LISTRIK SMK NEGERI 1 SEDAYU.

1 3 86

PENINGKATAN KOMPETENSI MATA PELAJARAN DASAR DAN PENGUKURAN LISTRIK SISWA KELAS X PROGRAM KEAHLIAN TEKNIK INSTALASI TENAGA LISTRIK DI SMK MUHAMMADIYAH 1 KLATEN UTARA DENGAN METODE DISCOVERY LEARNING.

1 2 202

Teknik Instalasi Pemanfaatan Tenaga Listrik

0 0 1