131
7. 8. 2. Perubahan volume atau tekanan
Gambar 7. 9 Pengaruh Volume Tekanan dalam Pegeseran keset imbangan
Jika dalam suat u sist em keset imbangan dilakukan aksi yang menyebabkan perubahan volume bersamaan dengan perubahan
t ekanan, maka dalam sist em akan mengadakan berupa pergeseran keset imbangan.
Jika t ekanan diperbesar = volume diperkecil, keset imbangan akan bergeser ke arah j umlah
Koef isien Reaksi Kecil.
Jika t ekanan diperkecil = volume diperbesar, keset imbangan akan bergeser ke arah j umlah
Koef isien reaksi besar.
Pada sist em keset imbangan dimana j umlah koef isien reaksi sebelah kiri = j umlah koef isien sebelah kanan, maka perubahan
t ekanan volume
t idak menggeser let ak keset imbangan.
Cont oh : N
2
g+3H
2
g
ļ
2NH
3
g Koef isien reaksi di kanan = 2
Koef isien reaksi di kiri = 4
Bila pada sist em keset imbangan t ekanan diperbesar =volume diperkecil, maka keset imbangan akan bergeser ke kanan.
Bila pada sist em keset imbangan t ekanan diperkecil =volume diperbesar, maka keset imbangan akan bergeser ke kiri.
132
7. 8. 3. Perubahan suhu
Gambar 7. 10 Pengaruh suhu dalam pergeseran kimia.
Menurut Vant Hoff:
Gambar 7. 11 Van’ t Hof f
Bila pada sist em keset imbangan subu dinaikkan, maka keset imbangan reaksi akan bergeser ke arah yang
membut uhkan kal or ke arah reaksi endot erm.
Bila pada sist em keset imbangan suhu dit urunkan, maka keset imbangan reaksi akan bergeser ke arah yang
membebaskan kal or ke arah reaksi eksot erm.
Cont oh: 2NOg + O
2
g
ļ
2NO
2
g ;
Δ
H = -216 kJ Jika suhu dinaikkan, maka keset imbangan akan bergeser ke kiri.
Jika suhu dit urunkan, maka keset imbangan akan bergeser ke kanan.
133
7. 8. 4. Pengaruh Katalisator Terhadap Kesetimbangan
Gambar 7. 12 pengaruh kat alisat or
Fungsi kat alisat or dalam reaksi keset imbangan adalah mempercepat t ercapainya keset imbangan dan
t i dak merubah let ak keset imbangan harga t et apan keset imbangan K
c
t et ap, hal ini disebabkan kat alisat or mempercepat reaksi ke kanan dan ke kiri sama
besar. 7. 9 Hubungan Antara Harga K
c
Dengan K
p
Unt uk reaksi umum: a A
g
+ b B
g
ļ
c C
g
+ d D
g
Harga t et apan keset imbangan: K
c
= [ C
c
. D
d
] [ A
a
. B
b
] K
p
= P
C c
x P
D d
P
A a
x P
B b
Dimana : P
A
, P
B
, P
C
dan P
D
merupakan t ekanan parsial masing- masing gas A, B, C dan D.
Unt uk gas ideal berlaku : pV = nRt
C = p RT C
A
= pA RT C
B
= pA RT dan set erusnya.
b a
d c
b a
d c
c
RT pB
RT pA
RT pD
RT pC
B A
D C
K
b a
d c
b a
d c
c
RT pB
pA pD
pC K
1
Kategori