152
BAB V PANUTUP
A. Simpulan
Panaliten upacara Kirab Brata Metri Bumi wonten ing Dusun Kaliurang, Desa Hargobinangun, Kecamatan Pakem, Kabupaten Sleman menika
ngandharaken asal-usul upacara Kirab Brata Metri Bumi, lampahing upacara Kirab Brata Metri Bumi, makna simbolik ubarampe sajen ingkang
dipunginakaken wonten ing upacara Kirab Brata Metri Bumi saha paedah upacara Kirab Brata Metri Bumi menika. Kangge ngandharaken ancasing panaliten
menika, panaliti migunakaken panaliten kualitatif.Anggenipun ngempalaken data kanthi pengamatan berperanserta saha wawancara mendalam. Anggenipun
nglampahi pengamatan berperanserta kanthi cara panaliti ndherek langsung lampahing upacara Kirab Brata Metri Bumi wonten ing lapangan. Cara menika
ugi nggampilaken anggenipun wawancara mendalam kaliyan para informan. Asal-usul upacara Kirab Brata Metri Bumi mula bukanipun rikala
Kurdaning Redi Merapi ndadosaken kawontenan Kaliurang risak papan pariwisatanipun saha nandhang paceklik. Pramila, ndadosaken kaprihatosan para
warga Kaliurang saha sakiwatengenipun. Saking kawontenan menika, sesepuhipun Paguyuban Pangesthi Jawi ngawontenaken tirakat mlampah
ngubengi dusun Kaliurang kanthi Kirab Brata menika. Kanthi upacara Kirab Brata Metri Bumi menika minangka panyuwunan dhumateng Gusti Ingkang Maha
Agung supados tlatah Kaliurang saha sakiwatengenipun tansah pinaringan
153
katentreman, kawilujengan saha kamakmuran kados saderengipun kurdaning Redi Merapi. Sinaosa kawontenan tlatah Kaliurang sampun tentrem, upacara
Kirab Brata Metri Bumi taksih dipunlestantunaken dumugi samenika. Lampahing upacara Kirab Brata Metri Bumi menika wonten ing warsa
enggal malem 1 Sura. Upacara Kirab Brata Metri Bumi menika lumampah ing dinten Rebo Paing surya kaping 14 November 2012. Prosesi upacara Kirab Brata
Metri Bumi kaperang dados sekawan prosesi inggih menika Kendhuri Wilujengan, Kirab Brata, Kendhuri Baritan saha Pagelaran Ringgit Purwa. Papan
upacara Kirab Brata menika wonten ing Pendhapa Paguyuban Pangesthi Jawi saha Papan Wisata Tlaga Putri.
Makna simbolik sajen ingkang dipunginakaken wonten ing lampahing upacara Kirab Brata Metri BumiKaliurang inggih menika.
1. Sajen Kendhuri Wilujengan a. Sekul Tumpeng kaliyan lawuhipun
Sekul tumpeng mralambangaken nyuwun kawiljengan para warga masyarakat ingkang ngawontenaken upacara Kirab Brata Metri Bumi Kaliurang.
Lawuhipun sekul tumpeng inggih menika ingkung, saha lalapan krecek. 1. Ingkung
Ingkung menika mralambangaken tiyang ingkang manekung utawi pasrah wonten ing ngarsaning Gusti ingkang Maha Agung. Wujudipun ingkung ingkang
dipunbanda menika dados pratanda bilih tiyang gesang wonten ing alam donya menika pasrah dhateng panguaosipun Gusti Ingkang Maha Agung. Miturut
informan ingkung menika ugi ateges nelikung menapa kemawon ingkang badhe
154
tumindak mboten becik. Pramila, kanthi nelikung menika nebihaken saking bebaya. Wonten ing Kendhuri Wilujengan menika Ingkung mralambangaken sipat
ingkang pasrah ndherek kersanipun Gusti Ingkang Maha Agung, ugi nelikung nebihaken bebaya supados upacara Kirab Brata Kaliurang saged lumampah kanthi
lancar. 2. Lalapan Krecek
lalapan menika lawuh nalika nedha. Pramila, lalapan krecek menika dados lawuhipun sekul tumpeng, ingkung saha peyek. Lalapan Krecek menika dados
lawuhipun nalika nedha sekul tumpeng lan ingkung b. Sekul Golong Kaliyan Lawuhipun
Bilih dipuntingali saking wujudipun sekul ingkang dipundamel golong gilig menika nyawijining tekad. Wonten ing kendhuri wilujengan menika sekul
golong mralambangaken tekad ingkang nyawiji antawisipun warga masyarakat Kaliurang nalika ngawontenaken upacara Kirab Brata Metri Bumi. Kanthi tekat
ingkang nyawiji ndadosaken warga masyarakat Kaliurang mliginipun paguyuban pangesthi Jawi sami rukun anggenipun ngayahi Kirab Brata.
1. Ayam Panggang Ayam panggang menika minangka pralambang tiyang estri menika
kewajibanipun mboten tebih saking panggenanipun utawi petaranganipun. Pecelan menika kados dene papanipun ayam babon utawi petaranganipun, pramila
pecelan mralambangaken papanipun tiyang estri menika wonten ing griya.
c. Sekul Ambeng kaliyan lawuhipun
Kategori