88
Wujudipun Pisang sanggan, tukon pasar, empluk lan kendhi kados gambar ing ngandhap menika
Gambar 41.Pisang sanggan, tukon pasar, empluk lan kendhi.doc.dhyan
Katrangan : 1. tukon pasar
2. pisang raja 3. empluk
4. kendhi Pisang sanggan menika kapilih jinising pisang raja ingkang ageng-ageng,
alus lan sampun mateng, awit pisang raja menika raosipun eca saha arum gandanipun. Tukon pasar ingkang dipunginakaken inggih menika wonten taro,
slondhok saha tape. Sedaya tetedhan menika dipuntumbas wonten ing peken. Empluk saha kendhi menika piranti mangsak jaman rumiyin ingkang kadamel
alit-alit. Empluk saha kendhi ugi dipundadosaken setunggal wadhah kaliyan pisang sanggan lan tukon pasar.
1 2
3 4
89
2. Lampahing Upacara Kirab Brata Metri Bumi
Lampahing upacara Kirab Brata Metri Bumi Kaliurang dipunwiwiti Kendhuri Wilujengan utawi slametan sedinten saderengipun ngayahi Kirab Brata.
Upacara gongipun inggih menika Kirab Brata, sasampunipun Kirab purna kalajengaken Kendhuri Baritan. Acara pendukungipun inggih menika pagelaran
ringgit purwa.
a. Kendhuri Wilujengan
Kendhuri Wilujengan menika ugi saged dipunwastani slametan saderengipun ngayahi upacara kirab mubeng Kaliurang. Ingkang rawuh wonten
ing kendhuri wilujengan inggih para warga Kaliurang. Anggenipun Kendhuri Wilujengan dipunwiwiti tabuh 05.00 sonten wonten ing Pendhapa Pangesthi Jawi.
Andharan menika jumbuh kaliyan pratelanipun informan 02. “saderenge kirab niku kenduren slametan riyin, sedina saderenge kirab
biasane sonten. Nggih nyuwun slamet, supaya pangesthi Jawi anggone ngayahi kirab bisa kaleksanan kanthi lancer.”CLW02
Kendhuri Wilujengan wonten ing Pendhapa Pangesthi Jawi
Gambar 28. Warga Kaliurang nindhakaken Kendhuri Wilujengan.doc.dhyan
90
Pak Mesran miwiti Kendhuri kanthi masrahaken kendhuri wilujengan dhateng Bapak Rois. Pak Mesran ngandharaken kados ing ngandhap menika.
“Asallamualaikum wr. wb.Minangka hajatipun masyarakat Kaliurang tumapak warsa enggal 1435 H. Ugi kagem Metri Bumi Kaliuran. Ugi
kagem kawilujengan Metri Bumi, Kirab Brata menggah wontenipun acara wacucal saha sanesipun, ingkang tujuanipun sedaya trah ingkang ngayahi
kewajiban ayahan warsa enggal menika, Kaliurang sakiwatengenipun tansah manggih rahayu wilujeng. Menggahipun acara kita sukakaken
wonten Bapak Rois.”CLW01 Bapak Rois miwiti acara kanthi pambuka saha dipunlajengaken donga,
ikraripun kados ing ngandhap menika. “Inggih, keparenga kula matur dhumateng para bapak-bapak saha ibu-
ibu ingkang sampun pinarak lenggah wonten papan mriki ngrawuhi anggenipun paguyuban pangesthi Jawi kagungan hajat wonten ing sonten
menika. Menika anggenipun damel reraketan kulawarga Pangesthi Jawi khususipun saha masyarakat Kaliurang umumipun.
Sepindah, supados tumapaking acara saged kalegsanan kanthi sae, matur nuwun wonten ngarsa dalem Allah paring kawilujengan dening warga
masyarakat Kaliurang saha sakiwatengenipun slamet mboten wonten rubeda menapa. Salajengipun Paguyuban Pangesthi Jawi ngaturaken
syukur dhateng rahmadipun Allah, saperlu nyuwun pangapunten samangkeh badhe ngayahi Kirab Brata ingkang bebanipun kangge mapag
warsa enggal 1435 H, kaping kalihipun nyuwun wonten ngarsanipun Allah supados anggenipun ngayahi Kirab Brata mboten wonten alangan
saha rubeda satunggal menapa. salajengipun kulawarga pangesthi Jawi ngawontenaken Kirab Brata mugi mugi warga masyarakat Kaliurang ing
samangke pikanthuk raharjaning saking Maha Kuaos saha ngaturaken raos syukur, dene taun menika kulawarga Kaliurang ugi Pangesthi Jawi
nampi warsa enggal 1435 H, mugi-mugi kendhuri wilujengan saged nemahi tata, titi, tentrem, mboten wonten alangan satunggal menapa. Ugi
mboten kesupen nyuwun pangapunten bilih anggenipun nyawisaken kendhuri wilujengan saha anggenipun badhe ngayahi kirab samangke
saged nemahi Rahayu Wilujeng mboten wonten alangan satunggal menapa. Mboten kesupen nyuwun pangapunten dhateng para sepuh
91
ingkang sumare, leluwur jaler saha estri, sepuh saha enem, ageng, alit, supados tansah manggihi wilujeng warga masyarakat Kaliurang
anggenipun nyambut damel.Wasalamualaikum wr. wb.”CLW10
Wonten ing ngandhap menika foto para warga Kaliurang ndedonga dipunpandhegani dening Bapak Rois.
Gambar 29. Sedaya ingkang rawuh kendhuri wilujengan sami ndedonga.doc.dhyan
Donga purna lajeng sajen kendhuri dipundum sesarengan dening warga ingkang rawuh. Sajen sekul golong, sekul ambeng, sekul tumpeng, ingkung, ayam
bakar, pecelan, lalapan, sayur kentang kaliyan peyek dipunwadhahi dluwang sekul. Kendhuri Wilujengan sampun purna, sedaya ingkang rawuh kendhuri
mbeta wangsul jatahipun piyambak-piyambak. Andharan menika jumbuh kaliyan pratelanipun informan 04
“bardidongani pak rois banjur kabeh didum adil. sekul golong, sekul ambeng, sekul tumpeng, ingkung, ayam bakar, pecelan, lalapan, sayur
kentang kaliyan peyek kabeh didum. ”CLW04