C©y môc tiªu, ph©n tÝch môc tiªu §Æt vÊn ®Ò

3. Tr×nh bµy môc tiªu dù ¸n

Khi tr×nh bµy mét môc tiªu dù ¸n ng−êi ta th−êng b¾t ®Çu b»ng ®éng tõ hµnh ®éng. CÇn nãi ng¾n gän, râ rµng ®Ó tr¸nh hiÓu thµnh c¸c ý kh¸c nhau − Sau khi viÕt xong mçi môc tiªu cÇn kiÓm tra: + Môc tiªu ®· râ rµng ch−a, cã qu¸ tham väng kh«ng, cã th¸ch thøc ®Ó v−¬n tíi kh«ng + Mçi môc tiªu cô thÓ ®Òu ®· kÕt nèi víi mét s¶n phÈm ®Çu ra Output logic ch−a? + CÇn thªm hµnh ®éng g×, hay chi tiÕt g× cho môc tiªu kh«ng ? + CÊu tróc ®· râ rµng vµ ®¬n gi¶n ch−a, nÕu ch−a th× söa l¹i cho ®¬n gi¶n vµ râ rµng

4. Nh÷ng môc tiªu cô thÓ th−êng thÊy ë mét sè dù ¸n hiÖn nay

− Môc tiªu vÒ t¨ng sè l−îng, chÊt l−îng c¸n bé, cung cÊp dÞch vô v.v. − Môc tiªu vÒ gi¶m tû lÖ bÖnh tËt, sinh ®Î v.v. − Môc tiªu vÒ ®µo t¹o c¸n bé y tÕ trong n−íc ngoµi n−íc − Môc tiªu vÒ cung cÊp trang thiÕt bÞ vµ n©ng cÊp c¬ së vËt chÊt − Môc tiªu vÒ biªn so¹n tµi liÖu h−íng dÉn häc tËp quy tr×nh kü thuËt

IV. C©y môc tiªu, ph©n tÝch môc tiªu

C©y môc tiªu ®−îc x©y dùng nh»m ®Ó h×nh thµnh dù ¸n. X©y dùng c©y môc tiªu ph¶i g¾n chÆt víi c©y vÊn ®Ò. Tuy nhiªn khi c©y vÊn ®Ò chØ nguyªn nh©n vµ ¶nh h−ëng th× c©y môc tiªu chØ ph−¬ng tiÖn ®¹t môc ®Ých vµ liªn quan gi÷a c¸c môc tiªu, ®iÒu nµy trùc tiÕp dÉn chóng ta h−íng ®Õn viÖc x©y dùng dù ¸n hîp lý h¬n. − C©y môc tiªu ®−îc chuÈn bÞ ngay sau khi hoµn thiÖn c©y vÊn ®Ò vµ sau khi ph©n tÝch c¸c bªn liªn quan. − D¹ng ®¬n gi¶n nhÊt khi viÕt C©y môc tiªu lµ dïng y nh− cÊu tróc c©y vÊn ®Ò mµ chØ thay ®æi c¸ch hµnh v¨n Sau khi ph©n tÝch c¸c bªn liªn quan còng sÏ gióp chóng ta ®Þnh h−íng râ h¬n c¸c vÊn ®Ò −u tiªn ®Ó tõ ®ã x©y dùng c¸c môc tiªu cña dù ¸n. VÝ dô: tõ vÒ c©y vÊn ®Ò ë h×nh 2 bµi Ph©n tÝch t×nh huèng ë trªn chóng ta cã thÓ chuyÓn sang c©y môc tiªu nh− sau ë ®©y chØ míi chuyÓn th«, ch −a ®Çy ®ñ 89 90

V. Mét sè thÝ dô vÒ môc tiªu ch−¬ng tr×nh, dù ¸n

1. VÝ dô 1: C¸c môc tiªuCh−¬ng tr×nh dù ¸n Hîp t¸c y tÕ ViÖt nam - Thuþ ®iÓn 1994- 1999

1.1. Môc tiªu tæng qu¸t ch−¬ng tr×nh

a. Gãp phÇn c¶i thiÖn t×nh h×nh søc khoÎ cña nh©n d©n ViÖt Nam, ®Æc biÖt ë nh÷ng vïng n»m trong diÖn nh÷ng vïng khã kh¨n Gi¶m tû lÖ tiªu ch¶y nÆng ë trÎ em 5 tuæi Møc ®é 1 b. N©ng cao n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶ cña Bé Y tÕ trong viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô y tÕ. N©ng cao sù hiÓu biÕt cña cha, mÑ vÒ viÖc ch÷a bÖnh tiªu ch¶y T¨ng c −êng chÊt l −îng dÞch vô y tÕ T¨ng c −êng sù quan t©m cña céng ®ång

1.2. Môc tiªu thµnh phÇn ®©y l¹i chÝnh lµ môc tiªu tæng qu¸t cña c¸c dù ¸n

Kh«ng ph©n tÝch s©u ë ®©y Môc tiªu1: t¨ng c−êng n¨ng lùc cña Vô Khoa häc ®µo t¹o ®Ó lªn kÕ ho¹ch nh©n lùc, ®Çu t− tµi chÝnh cho ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i,qu¶n lý hÖ thèng ®µo t¹o. Nhê vËy sè l−îng c¸n bé sÏ s¸t h¬n víi nhu cÇu vµ nguån tµi chÝnh h¹n hÑp cña ngµnh y tÕ vµ kü n¨ng nghiÖp vô cña nguån nh©n lùc y tÕ sÏ ®¹t tr×nh ®é thÝch ®¸ng h¬n. Môc tiªu cña dù ¸n ®µo t¹o Møc ®é 2 C¶i tiÕn c«ng t¸c tiÕp nhËn bÖnh nh©n T¨ng c −êng c«ng t¸c t− vÊn cho c¸c bµ mÑ §¶m b¶o ®ñ thuèc ch÷a bÖnh Môc tiªu 2: gi¶m sù bÊt b×nh ®¶ng trong c¸c dÞch vô y tÕ vµ søc khoÎ b»ng c¸ch c¶i thiÖn c¸c dÞch vô y tÕ vµ søc khoÎ ë mét sè khu vùc cã khã kh¨n Môc tiªu cña dù ¸n viÖn trî cho vïng khã kh¨n Møc ®é 3 Kh«ng ph©n tÝch s©u ë ®©y S¾p xÕp l¹i giê lµm viÖc cña nh©n viªn y tÕ cho thuËn tiÖn T¨ng c −êng c«ng t¸c ®µo t¹o cËp nhÊt kiÕn thøc cho nh©n viªn y tÕ

1.3. Môc tiªu cô thÓ môc tiªu cña dù ¸n ®µo t¹o

Môc tiªu 1: Vô Khoa häc ®µo t¹o phèi hîp víi ®¬n vÞ chÝnh s¸ch ®Ó v¹ch ta chÝnh s¸ch ®µo t¹o c¸n bé y tÕ, tham gia, t¹o dùng sù ph©n bæ thÝch ®¸ng nguån lùc ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®ã. Môc tiªu 6: cung cÊp trang bÞ vµ tµi liÖu gi¶ng d¹y cho c¸c tr−êng trung häc vµ ®¹i häc y. §Çu vµo cho c¸c 91 92 tµi liÖu nµy sÏ ®−îc phèi hîp víi ch−¬ng tr×nh liªn tôc ®µo t¹o gi¸o viªn trong c¸c c¬ së nãi trªn 2. VÝ dô 2: c¸c môc tiªu dù ¸n Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc y tÕ ch−¬ng tr×nh hîp t¸c víi WHO 2002-2003

2.1. Môc tiªu dµi h¹n cña dù ¸n ®©y chÝnh lµ môc tiªu thµnh phÇn

a. Môc tiªu cña néi dung1 thµnh phÇn 1: gi¸o dôc c¸n bé y tÕ víi chÊt l−îng cao vµ t¨ng c−êng c¸c ho¹t ®éng vÒ ph¸t triÓn nh©n lùc y tÕ: gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o cña hÖ thèng ®µo t¹o ngµnh y tÕ. b. Môc tiªu cña néi dung 2: t¨ng c−êng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng chuyªn m«n y t¸-®iÒu d−ìng Hé sinh vµ ®µo t¹o liªn tôc: t¨ng c−êng sè l−îng vµ chÊt l−îng dÞch vô ®iÒu d−ìng hé sinh. c. Môc tiªu cña néi dung 3: x©y dùng ®Þnh biªn vµ chÕ ®é phô cÊp ®èi víi c¸n bé y tÕ: gãp phÇn cñng cè vµ hoµn thiÖn hÖ thèng tæ chøc vµ c¬ cÊu nh©n lùc y tÕ tõ trung −¬ng ®Õn ®Þa ph−¬ng, nh»m n©ng cao chÊt l−îng kh¸m ch÷a bÖnh vµ ®êi sèng cña c«ng chøc viªn chøc ngµnh Y tÕ.

2.2. Môc tiªu ng¾n h¹n

a. Néi dung 1 thµnh phÇn 1: − Môc tiªu 1: gãp phÇn n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý cña c¸c c¸n bé qu¶n lý ®µo t¹o ngµnh y tÕ. − Môc tiªu 2: gãp phÇn t¨ng c−êng sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p ®µo t¹o tÝch cùc vµ c¸c ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ kh¸ch quan trong c¸c c¬ së ®µo t¹o c¸n bé y tÕ. b. Néi dung 2: thµnh phÇn 2 − Môc tiªu 1: x©y dùng kÕ ho¹ch thùc hiÖn chiÕn l−îc ph¸t triÓn ngµnh ®iÒu d−ìng hé sinh − Môc tiªu 2: x©y dùng c¸c kho¸ ®iÓm ®Ó ¸p dông thùc hiÖn quy chÕ ch¨m sãc ng−êi bÖnh toµn diÖn − Môc tiªu 3: t¨ng c−êng kü n¨ng qu¶n lý cho y t¸- ®iÒu d−ìng tr−ëng c. Néi dung 3 thµnh phÇn 3: − Môc tiªu 1: ban hµnh hÖ thèng ®Þnh møc lao ®éng vµ c¬ cÊu c«ng chøc, viªn chøc ngµnh Y tÕ. − Môc tiªu 2: x©y dùng c¸c chÕ ®é phô cÊp ®èi víi c¸n bé y tÕ Bµi tËp t×nh huèng Lµm viÖc theo nhãm : c¸c nhãm lµm viÖc trªn c¬ së ph©n tÝch vÊn ®Ò, lùa chän −u tiªn cña nhãm x©y dùng môc tiªu dù ¸n cña nhãm m×nh ®Ó dÇn h×nh thµnh dù ¸n y tÕ huyÖn Mª LÜnh. 93 94 7. X¸c ®Þnh s¶n phÈm ®Çu ra cña dù ¸n PGS.TS. Tr−¬ng ViÖt Dòng Môc tiªu 1. Ph©n biÖt ® −îc s¶n phÈm ®Çu ra vµ kÕt qu¶ ®Çu ra cña mét dù ¸n. 2. Dùa vµo môc tiªu ®Ò ra nªu ® −îc nh÷ng s¶n phÈm ®Çu ra cho mét dù ¸n. 3. Dùa vµo s¶n phÈm ®Çu ra nªu ® −îc c¸c kÕt qu¶ ®Çu ra cho mét ¸n.

I. §Æt vÊn ®Ò

Khi dù kiÕn x©y dùng mét dù ¸n cÇn ph¶i biÕt sau khi kÕt thóc dù ¸n chóng ta sÏ thu ®−îc nh÷ng Ých lîi g×? ai ®−îc h−ëng? ai kh«ng ®−îc h−ëng vµ ai bÞ ¶nh h−ëng do dù ¸n? NÕu kh«ng tr¶ lêi ®−îc c¸c c©u hái nµy kh«ng kh¸c nµo bÞ mÊt ph−¬ng h−íng ngay tõ khi xuÊt ph¸t. Tr−íc hÕt cÇn hiÓu râ lîi Ých ë ®©y ph¶i ®o l−êng, −íc l−îng ®−îc sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Kh«ng mÊy dÔ dµng khi chóng ta lùa chän chØ sè ®o l−êng lîi Ých cña mét dù ¸n, nhÊt lµ khi ®¹t ®−îc môc tiªu cÇn cã sù t¸c ®éng tæng h¬p cña rÊt nhiÒu ho¹t ®éng, nhiÒu yÕu tè trong ®ã cã nhiÒu yÕu tè tõ kÕt qu¶ thùc hiÖn dù ¸n. RÊt th−êng gÆp trong c¸c tµi liÖu dù ¸n ng−êi ta ®Æt c¸c môc tiªu v−ît qua nh÷ng g× dù ¸n cã thÓ mang l¹i. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh lµ do khi x©y dùng dù ¸n, môc tiªu ch−a ®−îc xem xÐt l¹i mét c¸ch kü l−ìng ®Ó sau ®ã ®iÒu chØnh cho phï hîp vµ rµ so¸t c¸c quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a c¸c s¶n phÈm ®Çu ra víi c¸c kÕt qu¶ ®Çu ra. VËy dùa vµo ®©u ®Ó x¸c ®Þnh s¶n phÈm ®Çu ra vµ dùa vµo c¸c s¶n phÈm ®Çu ra nµo ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ®Çu ra cña dù ¸n? H·y th¶o luËn ®èi víi mét nghiªn cøu tr−êng hîp trong bµi tËp 1 sau ®©y: Mét nhµ tµi trî NGO ®Õn lµm viÖc víi së y tÕ víi dù ¸n Phßng chèng suy dinh d−ìng cho trÎ em d−íi 5 tuæi. Môc tiªu ®Æt ra ban ®Çu trong dù th¶o ®Ò c−¬ng dù ¸n lµ: − Gi¶m tû lÖ trÎ em d−íi 5 tuæi bÞ suy dinh d−ìng tõ 40 xuèng cßn 30 sau 2 n¨m. − T¨ng tû lÖ bµ mÑ biÕt ch¨m sãc, nu«i d−ìng con mét c¸ch khoa häc tõ 15 lªn 80. Tæng sè vèn cña dù ¸n lµ 1 triÖu USD víi diÖn bao phñ lµ 500.000 d©n kho¶ng 72.000 trÎ em d−íi 5 tuæi. 95 96 Ph©n bè ng©n s¸ch theo c¸c ho¹t ®éng nh− sau Ho¹t ®éng Ng©n s¸ch dù kiÕn USD §èi t−îng 1. Kh¸m vµ ph¸t hiÖn suy dinh d −ìng. 10.000 100000 hé 2. Nghiªn cøu c¸c yÕu tè nguy c¬ chñ yÕu g©y SDD ë ®Þa ph −¬ng. 30 5000 hé 3. Gi¸o dôc søc khoÎ cho bµ mÑ biÕt ch¨m sãc con. 200.000 20.000 bµ mÑ 4. Cung cÊp thùc phÈm ¨n bæ sung 700.000 5000 trÎ SDD 5. Gi¸m s¸t dù ¸n, hç trî kü thuËt. 60.000 6. §¸nh gi¸ kÕt thóc 10.000 10.000 hé Céng 1.000.000 H·y nªu c¸c s¶n phÈm ®Çu ra, kÕt qu¶ ®Çu ra cña dù ¸n. Sau ®ã xem xÐt l¹i môc tiªu ®Æt ra ban ®Çu cã t−¬ng øng víi c¸c ho¹t ®éng trªn cã phï hîp kh«ng? t¹i sao?

II. §Þnh nghÜa s¶n phÈm ®Çu ra vµ kÕt qu¶ ®Çu ra