− Thñ t−íng ChÝnh phñ vµ c¸c bé, ngµnh chó ý ®Õn mèi quan t©m chung cho t×nh h×nh ph¸t triÓn ®Êt
n−íc. Do kh¶ n¨ng tµi chÝnh cã h¹n nªn sÏ hç trî nhiÒu cho c«ng t¸c ®iÒu hµnh chung quèc gia
gi¶m nhÑ tû lÖ chi ng©n s¸ch tû lÖ chi ng©n s¸ch hiÖn ch−a ®¸p øng nhu cÇu cña c«ng t¸c ch¨m sãc
søc khoÎ nh©n d©n, C¸c dù ¸n do hç trî quèc tÕ ®· ®ãng gãp kho¶n lín ng©n s¸ch cho y tÕ kho¶ng
gÇn 20 tæng chi ng©n s¸ch y tÕ - sè liÖu n¨m 1998. Bªn c¹ch c¸c dù ¸n cã sù hç trî quèc tÕ, c¸c
dù ¸n dïng kinh phÝ trong n−íc th−êng sö dông nguån lùc cã hiÖu qu¶ vµ lu«n t¹o ra nh÷ng ®ét
ph¸ ph¸t triÓn.
− ë ®Þa ph−¬ng: c¸c së y tÕ vµ phßng y tÕ lµ c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ vÊn ®Ò søc khoÎ
cho nh©n d©n trong tØnh, thµnh phè vµ huyÖn, quËn nªn còng ®Æc biÖt quan t©m, UBND c¸c
tØnh, c¸c së ban ngµnh v× tr¸ch nhiÖm chung nªn hÕt søc ñng hé c¸c dù ¸n y tÕ cho tØnh m×nh. C¸c
tæ chøc quÇn chóng x· héi, ®oµn thÓ còng quan t©m ®Õn c¸c dù ¸n y tÕ v× nã mang l¹i quyÒn lîi
s¸t thùc cho ®Þa ph−¬ng cña hä
2. Nhãm ®Ých Target group
Lµ nh÷ng ng−êi bÞ ¶nh h−ëng trùc tiÕp bëi vÊn ®Ò y tÕ mµ ta mong muèn gi¶i quyÕt. Nh÷ng ng−êi nµy ë b¶n
®Þa vµ cã thÓ ®−îc lîi khi dù ¸n triÓn khai. Trong bÊt cø khu vùc hay céng ®ång nµo còng rÊt cÇn quan t©m
®Õn c¸c nhãm ng−êi ®−îc tiÕp cËn kh¸c nhau ®Õn nguån lùc
vµ c¬ héi ph¸t triÓn. Mét sè ng−êi hay nhãm ng−êi ®−îc h−ëng lîi nhiÒu h¬n do ®iÒu kiÖn kinh tÕ, chÝnh trÞ,
x· héi ®· tån t¹i vµ sè kh¸c th× kh«ng ®−îc nh− vËy. V× vËy khi chän dù ¸n cô thÓ ®Ó can thiÖp, chóng ta cÇn
tÝnh ®Õn mét nhãm sÏ cã c¬ héi tèt vµ nhãm kh¸c cã nguy c¬ bÞ h¹i. C¸c chÝnh s¸ch th«ng qua dù ¸n cÇn
ph¸t huy ®−îc sù ñng hé cao nhÊt. C¸c cÆp nhãm ng−êi cÇn ®Æc biÖt quan t©m khi x©y dùng dù ¸n y tÕ lµ: nam-
n÷, giµu-nghÌo, trÎ-giµ, thµnh thÞ-n«ng th«n, n«ng d©n- th−¬ng gia… §Ó dù ¸n thµnh c«ng cÇn chó ý ®Õn lµm
sao cho nhãm ng−êi nh− n÷, nghÌo, n«ng th«n ®−îc h−ëng quyÒn lîi vµ cã c¬ héi tèt h¬n. Kinh nghiÖm cho
thÊy víi nh÷ng dù ¸n cã hç trî quèc tÕ song ph−¬ng, th× th«ng th−êng ChÝnh phñ cña n−íc viÖn trî vµ n−íc nhËn
viÖn trî lµ c¸c bªn liªn quan ®Çu tiªn cÇn xem xÐt. ViÖc ph©n tÝch vai trß, sù quan t©m vµ kh¶ n¨ng tham gia lµ
rÊt quan träng trong viÖc x©y dùng vµ triÓn khai dù ¸n.
3. Nhµ tµi trî
− Cã thÓ lµ tæ chøc, c¸ nh©n trong vµ ngoµi n−íc nh−: tæ chøc quèc tÕ ®a ph−¬ng, tæ chøc chÝnh
phñ, tæ chøc phi chÝnh phñ, c¸c c¸ nh©n, c¸c nhµ h¶o t©m,...
− T¹i sao hä l¹i tµi trî: + Nh÷ng nhµ tµi trî cho c¸c dù ¸n y tÕ cã thÓ hä cã
®éng c¬ nh©n ®¹o, mong muèn mäi ng−êi ®−îc ch¨m sãc søc khoÎ tèt h¬n. Còng cã nh÷ng ng−êi
v× rÊt giµu cã nªn hä muèn lµm c«ng t¸c nh©n ®¹o, v× lßng yªu th−¬ng ®ång lo¹i nªn t×m kiÕm
c¸c dù ¸n cã tÝnh chÊt nh©n ®¹o ®Ó viÖn trî 53
54
+ §èi víi mét sè tæ chøc c¸ nh©n, theo luËt ph¸p, chÝnh s¸ch cña c¸c n−íc hä ®ang sèng hä s½n sµng
tµi trî cho n−íc nghÌo, cho nh÷ng dù ¸n y tÕ, gi¸o dôc v× ngoµi viÖc mang l¹i ý nghÜa nh©n ®¹o hä
cßn ®−îc gi¶m thuÕ thu nhËp ë chÝnh quèc ®ång thêi t¹o ra cho m×nh nh÷ng h×nh ¶nh ®Ñp, h×nh
¶nh nh÷ng ng−êi tö tÕ phôc vô cho c¸c môc tiªu chÝnh trÞ kh¸c.
+ Mét sè quèc gia giµu, nhµ n−íc cßn cã chÝnh s¸ch viÖn trî ph¸t triÓn víi tû lÖ nhÊt ®Þnh v× ®Ó x¸c
®Þnh vai trß cña n−íc m×nh trªn tr−êng quèc tÕ, tuy nhiªn nhiÒu n−íc g¾n viÖn trî víi mét sè ®iÒu
kiÖn nhÊt ®Þnh nh−: ®Ó t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho d©n n−íc m×nh, muèn t¹o viÖc lµm cho ng−êi
chÝnh quèc, ®«i khi cã n−íc cßn g¾n víi ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ...
+ Còng cßn mét nguyªn nh©n s©u xa kh¸c khi mét tæ chøc chi tiÒn viÖn trî cã thÓ chØ v× muèn chuyÓn
tiÒn ®i, röa tiÒn....
4.C¸c tæ chøc phi chÝnh phñ NGOs vµ trung gian
− C¸c tæ chøc NGOs quèc tÕ: Hä quan t©m chñ yÕu v× nh©n ®¹o, bªn c¹nh ®ã còng cã thÓ v× viÖc lµm.
− C¸c tæ chøc Héi trong n−íc: nh− Tæng héi Y d−îc häc, Héi ch÷ thËp ®á, Héi ®iÒu d−ìng, Héi Tim
M¹ch,... C¸c tæ chøc nµy quan t©m v× vÊn ®Ò nh©n ®¹o vµ v× vÊn ®Ò ph¸t triÓn riªng cña ngµnh hay
cña Héi. − C¸c tr−êng ®¹i häc, viÖn nghiªn cøu... quan t©m
v× lîi Ých vµ c«ng viÖc
III. ph©n tÝch c¸c bªn liªn quan
1. Ph−¬ng ph¸p
Ph©n tÝch c¸c bªn liªn quan ®Ó hiÓu râ vai trß cña hä víi dù ¸n xem ¶nh h−ëng cña hä vµ mong ®îi cña chóng
ta ®Ò nghÞ gi¶i ph¸p can thiÖp cÇn thiÕt cho dù ¸n ®−îc ®Çu t− vµ triÓn khai. Cã nhiÒu kiÓu ph©n tÝch c¸c bªn liªn
quan, vÝ dô sau lµ hai kiÓu ph©n tÝch c¸c bªn liªn quan, ta cã thÓ lËp b¶ng ph©n tÝch nh− sau:
KiÓu 1: Bªn liªn quan ¶nh h−ëng tíi vÊn ®Ò cña chóng ta nh− thÕ nµo?
TT Bªn liªn
quan ¶nh h−ëng tíi
vÊn ®Ò thÕ nµo Kh¶ n¨ng vËn
®éng ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
dù ¸n Quan hÖ víi
nh÷ng ng−êi liªn quan
kh¸c
1. 2.
...
KiÓu 2: Bªn liªn quan mong ®îi vÒ t¸c ®éng, ®Ò nghÞ can thiÖp hay gi¶i ph¸p
TT Bªn liªn
quan Môc tiªu
cña hä T¸c ®éng
d−¬ng tÝnh h÷u Ých
T¸c ®éng ©m tÝnh
chi phÝ Tæng hîp
t¸c ®éng
1. 2
...
55 56
Khi ph©n tÝch ®Æc biÖt quan t©m ®Õn nhãm ®Ých, nhãm ng−êi ®−îc h−ëng lîi khi dù ¸n ®−îc triÓn khai
thùc hiÖn vµ nhãm ng−êi cã kh¶ n¨ng tµi trî hoÆc t×m ®−îc nguån tµi trî cho dù ¸n.
2. Lµm cho c¸c mèi quan t©m cña c¸c bªn liªn quan gÆp nhau