9.
LËp kÕ ho¹ch dù ¸n theo khung logic
TS. Phan Thôc Anh
Môc tiªu
1.
Tr×nh bµy cÊu tróc cña khung logic
2.
X©y dùng ® −îc khung logic cho dù ¸n y tÕ theo
t×nh huèng ë huyÖn Mª LÜnh
I. Më ®Çu
Khung logic xuÊt ph¸t tõ thuËt ng÷ tiÕng Anh logical framework lµ mét c«ng cô ®Æc biÖt ®−îc ph¸t
triÓn t¹i Hoa Kú tõ nh÷ng n¨m 60. Do cã hiÖu qu¶ cao ®èi víi viÖc x©y dùng c¸c dù ¸n hoÆc ch−¬ng tr×nh nªn
khung logic KLG ®· ®−îc nhiÒu quèc gia nh−: Canada, Australia, c¸c n−íc EU vµ nhiÒu tæ chøc, c¬ quan hç trî
ph¸t triÓn nh− WB, ADB, UNFPA... sö dông. Tuy nhiªn, ®èi víi nhiÒu ng−êi ViÖt Nam trùc tiÕp qu¶n lý
vµ thùc hiÖn c¸c dù ¸n th× kü thuËt nµy cßn xa l¹, do ®ã hä cÇn ®−îc giíi thiÖu vÒ khung logic ®Ó cã thÓ ¸p dông
trong viÖc x©y dùng c¸c dù ¸n còng nh− qu¶n lý vµ thùc hiÖn c¸c dù ¸n nµy mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n.
II. Khung Logic
1. Khung logic lµ g× vµ vËn hµnh thÕ nµo? Khung logic: lµ c«ng cô ®Ó thiÕt kÕ vµ qu¶n lý dù
¸n, thÓ hiÖn nh÷ng mèi quan hÖ râ rµng vµ logic gi÷a ho¹t ®éng, ®Çu ra, môc tiªu vµ môc ®Ých cuèi cïng cña
dù ¸n.
Mét ®iÒu rÊt quan träng ®Ó ®¶m b¶o cho dù ¸n thµnh c«ng lµ c¸c bªn liªn quan ®Õn dù ¸n, ®Æc biÖt lµ
nh÷ng nhãm ng−êi ®−îc h−ëng lîi Ých tõ dù ¸n cÇn ®−îc l«i kÐo vµo tÊt c¶ c¸c b−íc: thiÕt kÕ, thùc hiÖn vµ ®¸nh
gi¸ dù ¸n. C¸c bªn cÇn hiÓu râ nhau, chÊp nhËn c¸c kÕ ho¹ch cña dù ¸n vµ cam kÕt thùc hiÖn chóng ®Ó ®¹t
®−îc nh÷ng kÕt qu¶ cã tÝnh chÊt bÒn v÷ng tøc lµ sau khi dù ¸n kh«ng cßn sù hç trî tõ bªn ngoµi nh÷ng kÕt
qu¶ nµy kh«ng mÊt ®i.
Nh− vËy, khung logic lµ mét ph−¬ng ph¸p víi c¸c ®Æc ®iÓm sau:
− Cã sù tham gia cña c¸c bªn liªn quan. − §−îc lång ghÐp vµo tÊt c¶ c¸c b−íc lËp kÕ ho¹ch
vµ qu¶n lý dù ¸n.
C¸ch thøc tiÕp cËn cña khung logic
C¸ch tiÕp cËn KLG dùa trªn c¬ së nh÷ng gi¶ ®Þnh sau ®©y:
− C¸c môc tiªu vµ ®Çu ra cña dù ¸n cÇn ®Þnh l−îng vµ ®o l−êng ®−îc.
123 124
− Thµnh c«ng vµ chÊt l−îng cña dù ¸n cÇn ®−îc ®¸nh gi¸, ®o l−êng trªn c¬ së ®èi chiÕu víi c¸c
môc ®Ých vµ ®Çu ra ®· ®−îc x¸c ®Þnh. − ViÖc ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu vµ ®Çu ra cña dù ¸n
ph¶i dùa trªn c¬ së hµng lo¹t gi¶ ®Þnh vµ c¸c mèi quan hÖ nh©n - qu¶ ®−îc c¸c bªn tham gia nhÊt
trÝ vµ ®¸nh gi¸.
− C¸c bªn liªn quan nhÊt trÝ víi nhau vÒ c¸c gi¶ thiÕt ®−îc coi lµ c¬ së ®Ó thiÕt kÕ dù ¸n.
C¸c b−íc x©y dùng cña khung logic bao gåm
− Ph©n tÝch vÊn ®Ò: trªn c¬ së th«ng tin vÒ mét vÊn ®Ò, mét cuéc héi th¶o gåm ®¹i diÖn cña c¸c bªn
liªn quan phï hîp nhÊt ®−îc tæ chøc ®Ó th¶o luËn vÒ nh÷ng ®iÓm liªn quan ®Õn vÊn ®Ò ®ã; c¸c
thµnh viªn cña héi th¶o cïng nhau lËp ra mét “c©y vÊn ®Ò”, s¾p xÕp c¸c vÊn ®Ò theo mèi quan hÖ
“nh©n - qu¶”.
− Ph©n tÝch môc tiªu: b−íc tiÕp theo lµ x©y dùng “c©y môc tiªu”; lóc nµy c¸c vÊn ®Ò ®−îc ph©n tÝch ë
trªn ®−îc chuyÓn thµnh c¸c môc tiªu cÇn ®¹t ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ®ã; nh÷ng môc tiªu kh«ng cã
tÝnh kh¶ thi sÏ ®−îc lo¹i bá. “§Çu vµo” vµ “§Çu ra” ®èi víi tõng môc tiªu còng ®−îc x¸c ®Þnh râ rµng.
− LËp ma trËn logic trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin ®· ®−îc ph©n tÝch ë trªn.
− Ph©n tÝch hiÖn tr¹ng c¸c bªn liªn quan: b−íc nµy cã thÓ thùc hiÖn sím h¬n víi môc ®Ých x¸c ®Þnh
nh÷ng bªn thùc sù quan t©m ®Õn dù ¸n, bao gåm c¶ “®ång minh” vµ “®èi thñ” nÕu cã.
− Ph©n tÝch c¸c gi¶ ®Þnh vµ rñi ro: ®ã lµ nh÷ng t×nh tr¹ng kh«ng ch¾c ch¾n hay nh÷ng yÕu tè rñi ro cã
thÓ c¶n trë viÖc thùc hiÖn dù ¸n hoÆc lµm cho dù ¸n thÊt b¹i. §©y lµ nh÷ng yÕu tè bªn ngoµi mµ dù
¸n kh«ng kiÓm so¸t ®−îc nh−ng ph¶i cã ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña dù ¸n.
− X¸c ®Þnh c¸c chØ sè ®¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu: ®ã lµ c¸c phÐp ®o ®Þnh tÝnh, ®Þnh l−îng,
®Þnh h¹n thêi gian cho thÊy môc tiªu ®Æt ra ®· ®¹t ®−îc ë møc ®é nµo. Cïng víi c¸c chØ sè KLG
cßn chØ ra c¸c nguån th«ng tin x¸c minh viÖc thùc hiÖn c¸c chØ sè nµy.
2. CÊu tróc cña khung logic
