Chi phÝ C 2.622 USD
1.812 USD 810 USD
Chi phÝhiÖu qu¶ CE
1,52 USD cho mét tr
−êng hîp cøu ®
−îc 1,31 USD cho
mét tr −êng hîp
cøu ® −îc
2,38 USD cho mét tr
−êng hîp cøu ®
−îc
Tr−êng hîp nµy chØ cã 2 gi¶i ph¸p X vµ Y. NÕu chØ tÝnh tû sè CE cho tõng gi¶i ph¸p riªng rÏ tÝnh tû sè
dùa trªn sè trung b×nh sÏ ®−a ra kÕt luËn sai lµ gi¶i ph¸p Y tèt h¬n X v× gi¶i ph¸p Y cã møc chi phÝ thÊp h¬n
®Ó cøu sèng mét tr−êng hîp so víi gi¶i ph¸p X 1,31 so víi 1,52 USD nh−ng hai con sè nµy kh«ng ph¶i lµ c¬ së
®Ó lùa chän gi¶i ph¸p nµo tèt h¬n mµ con sè 2,38 USD ®Ó cøu sèng thªm mét tr−êng hîp do gi¶i ph¸p X mang
l¹i míi lµ con sè cÇn chó ý. §Õn ®©y cã hai t×nh huèng cã thÓ x¶y ra: nÕu ng−êi cã thÈm quyÒn ra quyÕt ®Þnh cho
r»ng cÇn ph¶i gi¶m sè ng−êi chÕt nhiÒu h¬n víi møc chi phÝ dù kiÕn cao h¬n møc 2,38 USD cho mét tr−êng hîp
®−îc cøu sèng th× gi¶i ph¸p X sÏ ®−îc chän. Nh−ng nÕu hä kh«ng chÊp nhËn møc chi phÝ nh− trªn th× gi¶i ph¸p
Y ®−îc chÊp nhËn. NÕu Y ®−îc nhËn ngay lóc nµy nghÜa lµ ng−êi ra quyÕt ®Þnh ®· ch−a tÝnh ®Õn chi phÝ ®Þnh
biªn marginal cost vµ nguy c¬ cã thÓ x¶y ra lµ nh− céng c¶ chi phÝ ®Þnh biªn, møc chi phÝ ®Ó cøu sèng ®−îc
mét tr−êng hîp khi muèn t¨ng sè ng−êi ®−îc cøu sèng lªn so víi hiÖn t¹i cã thÓ cao h¬n so víi møc 2,38 USD.
Do khi quyÕt ®Þnh ch−a biÕt chi phÝ ®Þnh biªn cho gi¶i ph¸p Y lµ bao nhiªu, nh−ng l¹i biÕt møc chi cho gi¶i
ph¸p X lµ chÊp nhËn ®−îc ®· lµ lý do dÉn ®Õn quyÕt ®Þnh chän gi¶i ph¸p X.
Trªn ®©y lµ c¸ch gi¶i thÝch cña Hammer, t¸c gi¶ ®· l−u ý chóng ta khi ph©n tÝch chi phÝ - hiÖu qu¶ kh«ng
nªn chØ nh×n vµo chi phÝ, vµo møc chªnh lÖch trung b×nh cña ®¬n vÞ gi¸ thµnh cho mét tr−êng hîp ®−îc cøu sèng
cña tõng gi¶i ph¸p, ®iÒu quan träng kh«ng ®−îc quªn lµ hiÖu qu¶. NÕu ®Æt c©u hái, kh«ng ¸p dông gi¶i ph¸p X
sÏ cã bao nhiªu tr−êng hîp bÞ chÕt nÕu chØ ¸p dông gi¶i ph¸p Y 341 tr−êng hîp. Khi muèn cøu sèng thªm mét
sè tr−êng hîp nhÊt ®Þnh b»ng ¸p dông gi¶i ph¸p Y ph¶i tÝnh thªm chi phÝ ®Þnh biªn cho sè tr−êng hîp ®ã.
VII. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ®¸nh gi¸ ®Þnh tÝnh
1. Nh÷ng ®Æc ®iÓm cña nghiªn cøu ®Þnh tÝnh
Theo quan ®iÓm triÕt häc duy vËt biÖn chøng: l−îng thay ®æi ®Õn mét møc nµo ®ã sÏ lµm chÊt ®æi. Nh− vËy,
gi÷a l−îng vµ chÊt lµ mét khèi thèng nhÊt. §Ó m« t¶ mét sù vËt nãi chung, mét hÖ thèng c¸c vÊn ®Ò y tÕ nãi
riªng cã thÓ dïng c¸c con sè thu thËp qua nghiªn cøu ®Þnh l−îng vµ còng cã thÓ m« t¶ b»ng chÊt l−îng.
§èi víi y tÕ céng ®ång, t×nh tr¹ng søc khoÎ cña c¸c nhãm d©n c− phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè, nhiÒu khi
kh«ng thÓ nµo ®o l−êng vµ m« t¶ b»ng c¸c chØ sè ®Þnh l−îng ®−îc. Còng cã nhiÒu tr−êng hîp nghiªn cøu vÒ x·
héi häc, y häc hay vÒ th¸i ®é øng xö y tÕ cña céng ®ång, c¸c nghiªn cøu ®Þnh tÝnh sÏ phï hîp h¬n nghiªn cøu
®Þnh l−îng. Nghiªn cøu ®Þnh tÝnh cßn cung cÊp th«ng tin vÒ kh¶ n¨ng can thiÖp.
289 290
Nghiªn cøu ®Þnh tÝnh lµ mét lo¹i nghiªn cøu cã tæ chøc vµ yªu cÇu nh÷ng kü thuËt ®Æc biÖt ®Ó thu ®−îc
nh÷ng ý kiÕn s©u s¾c tõ phÝa ®èi t−îng ®Ó biÕt hä nghÜ g× vµ t¹i sao l¹i nghÜ thÕ. Nghiªn cøu ®Þnh tÝnh ®Æt
träng t©m vµo t×m hiÓu th¸i ®é, lßng tin, ®éng c¬ vµ hµnh vi øng xö cña mét nhãm d©n c−. Nghiªn cøu ®Þnh
tÝnh cã thÓ sö dông song song cïng lóc víi nghiªn cøu ®Þnh l−îng, t¹o nªn mét qu¸ tr×nh nghiªn cøu logic
hoµn chØnh, ®©y còng lµ c¸ch th−êng lµm.
Cã nhiÒu ý kiÕn kh¸c nhau nhËn xÐt vÒ møc chi phÝ cho nghiªn cøu ®Þnh tÝnh. Cã ng−êi cho r»ng ®¾t h¬n
nghiªn cøu ®Þnh l−îng, cã ng−êi l¹i cho r»ng ng−îc l¹i. Tuú tr−êng hîp vµ yªu cÇu cña th«ng tin mµ chän
nghiªn cøu ®Þnh tÝnh hoÆc ®Þnh l−îng ®Ó ®¹t môc dÝch nghiªn cøu víi chi phÝ rÎ h¬n.
T−¬ng tù nh− thÕ ®èi víi thêi gian chi phÝ VÒ tÝnh linh ho¹t, nghiªn cøu ®Þnh tÝnh linh ho¹t
h¬n, thiÕt kÕ nghiªn cøu cã thÓ thay ®æi ngay khi ®ang tiÕn hµnh nghiªn cøu.
Nghiªn cøu ®Þnh tÝnh ®−îc thùc hiÖn qua 04 c¸ch chung sau ®©y:
− Lµ mét ph−¬ng tiÖn ®Ó ®−a ra ý kiÕn th¨m dß − Lµ mét b−íc trong qu¸ tr×nh chuÈn bÞ cho nghiªn
cøu ®Þnh l−îng ®−a ra gi¶ thuyÕt − Lµ mét nguån th«ng tin bæ sung cho ®¸nh gi¸
®Þnh l−îng − Tuú theo hoµn c¶nh ®©y cã thÓ lµ ph−¬ng ph¸p
thu thËp sè liÖu ban ®Çu cho mét chñ ®Ò nghiªn cøu sÏ tiÕn hµnh sau ®ã.
Ba ®iÒu c¬ b¶n cÇn l−u ý trong nghiªn cøu ®Þnh tÝnh: nghiªn cøu ®Þnh tÝnh lµ nghÖ thuËt ®Æt c©u hái “T¹i
sao” nghiªn cøu ®Þnh tÝnh còng lµ nghÖ thuËt l¾ng nghe vµ lµ mét qu¸ tr×nh t×m tßi, kh¸m ph¸.
Nghiªn cøu ®Þnh tÝnh bao gåm hai ph−¬ng ph¸p c¬ b¶n: − Pháng vÊn s©u c¸ nh©n
− Pháng vÊnth¶o luËn nhãm träng t©m FGD Ngoµi ra cßn mét sè c¸c ph−¬ng ph¸p kh¸c nh−:
nghiªn cøu tr−êng hîp quan s¸t, c¸c kü thuËt tiÕp cËn nhanh céng ®ång PRA Paticipatory Rapid Aprisal RAP
Rapid Aprisal Procedure RRA Rapid Rural Aprisal hay ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch c¸c bªn liªn quan
Stakeholder Analysis.
2. Th¶o luËn nhãm träng t©m FGD 2.1. ChuÈn bÞ ®èi t−îng vµ ®Þa ®iÓm